HÜRJET'le güçlenen İspanya: İsrail Krizi sonrası Türkiye ile yakın iş birliği

İspanya, aktif savaş tecrübesi sınırlı olmasına rağmen ordu gücü olarak yüksek bir konumda.

Çok sayıda askeri aracı tek başına üretebiliyor ve ihraç edebiliyor.

İsrail'le yaşanan diplomatik krizden sonra yeni askeri ticaret ortağı arayışında.

Türkiye'den HÜRJET alımı ve Eurofighter üretiminde öncelik tanınması ise bu yeni ortağın Türkiye olma ihtimalini kuvvetlendiriyor.

İspanya, özellikle hava kuvvetlerinde çok sayıda uçağı tek başına üretme kapasitesine sahip.

Ordu nasıl yapılanıyor?

2001 yılında zorunlu askerlik kaldırıldı. Sadece profesyonel askerler tercih ediliyor. Hem erkekler hem kadınlar için gönüllülük esası var.

1988'den itibaren kadınların orduya katılımı teşvik edildi. Yaklaşık olarak 28.000 kadın personelin bulunduğu tahmin ediliyor.

Patricia Ortega Garcia ordunun ilk general rütbesindeki kadın komutanıdır. 2019 yılında terfi etti. Politeknik Mühendisler Birliği'nde görevli.

Ordu 5 kuvvetten oluşuyor. Bunlar; Kara , deniz, hava-uzay, krallık muhafızları ve acil durum kuvveti olarak şekilleniyor.

Başkomutanlık makamında Kral 6. Felipe bulunuyor. Genelkurmay başkanlığını ise Deniz General Teodoro Esteban Lopez Calderon yürütüyor. Rütbesinin Türkiye'deki karşılığı Oramiral'dir.

Lejyon birliği nedir?

İspanya'da doğmayan, ancak ispanyol vatandaşlarından alım yapılıyor.

Ayrıca, geçmişte sömürge İspanya'sında bulunan ülkelerin vatandaşları da katılabiliyor.

Hızlı müdahale ve NATO Misyonları için kullanılıyor.

İspanya'nın çelik yürekli savaşçıları olarak biliniyor.

100 yıl önce Fas çöllerinde doğan bu yapı günümüzde İspanya'nın Akdeniz'den gelen yasadışı göçmenlere karşılık kullandığı bir kalkan.

2021-2025 arasında ordunun bütçeden aldığı pay ortaya çıktı.

2021'de yüzde 1.1, 2022'de yüzde 1.1, 2023'te yüzde 1.2, 2024'te yüzde 1.4 pay ayrılmış. 2025 yılında ise yüzde 2'lik pay ön görülüyor.

Dünyanın en güçlü 20 ordusunun içinde. Global Firepower Index'in araştırmasına göre 145 ülke içinde 17. sırada yer alıyor.

Yaklaşık 226 bin personelin görev yaptığı tahmin ediliyor. Bunun 121 bininin kara kuvvetlerinde 20 bininin hava ve uzay kuvvetlerinde, 20 bininin deniz kuvvetlerinde, 64 bininin ise acil durum kuvvetlerinde ve krallık muhafızlarında olduğu tahmin ediliyor.

İspanya Kara Kuvvetleri hangi ekipmanları kullanıyor?

Piyade tüfeği olarak iki farklı silah kullanılıyor. İlki Heckler & Koch G36E ve Heckler & Koch HK417.

İki tüfekte Almanya tarafından üretildi. Ancak İspanya'nın modernize ettiği versiyonları bulunuyor.

Ana muharebe tankı olarak 3 farklı Leopard 2 serisi mevcut. 2A8, 2E ve 2A4 serileri tercih ediliyor.

İtalya'dan alınan 82 adet Centauro tank imha edici olarak görevlendiriliyor.

İspanya'nın kendi kapasitesi ile geliştirdiği VEC-M1'lerin yerini VCR 8x8 Dragon modeller aldı.

Avusturya ile ortaklaşa üretilen ASCOD modeller bulunuyor. 225 adet envanterde.

İsveç'ten Bandvagn 206'lar satın alındı. Adet sayısı 20.

Amerika'dan gelen M113'ler de zırhlı personel taşıyıcı olarak kullanılıyor.

Bir diğer ZPT ise İspanyol Pegaso şirketinin geliştirdiği BMR serisine ait. 648 adet bulunuyor.

Ayrıca Piranha 5 serisine ait VCR 8x8 Dragon model araçlar da tercih ediliyor. Bu da İspanya tarafından üretiliyor.

Türkiye'den FNSS PARS ALPHA 6x6 muharebe aracının alımı için mutabakat zaptı imzalandı.

Ayrıca, Güney Afrika'dan RG-31 Nyala araçları da temin edildi. 150 adet bulunuyor.

Topçu, obüs ve roketatar üniteleri olarak ABD'den satın alınan M109 üniteleri kullanılıyor. 96 adet mevcut. 155mm mühimmat ateşleyebiliyor.

Ülkenin kendi imkanları ile geliştirdiği Santa Barbara Sistemas model 82 adet top daha kullanılıyor.

Birleşik Krallık'tan 56 adet L118 topçu ünitesi de satın alındı.

VAMTAC ST5 model zırhlı aracın üzerine yerleştirilen top sistemleri de bulunuyor.

İsrail'den Silam roketatar sistemleri satın alınacaktı. Ancak 15 eylülde, Filistin hassasiyeti sebebiyle İspanya tarafından sözleşme iptal edildi.

Hava savunma sistemleri konusunda ön planda.

İsviçreli şirket Oerlikan tarafından geliştirlen Contraves GDF serisine ait sistemler bulunuyor. 92 adet mevcut.

Ayrıca, Amerikadan MIM-23B I-Hawk Faz 3 sistemleri de temin edildi. Satıhtan yani karadan havaya ateşleme imkanı var. 32 adet mevcut.

NASAMS sistemi de satın alındı. 8 adet fırlatma rampası bulunuyor.

AIM-120 AMRAAM roketleri ateşleyebiliyor.

Amerikalı RTX şirketinin geliştirdiği MIM-104 Patriot sistemleri de kullanılıyor. 18 adet ünite mevcut.

Fransa'dan Mistral sistemi de satın alındı. 168 adet batarya bulunuyor. Bunlar taşınabilir şekilde kullanılıyor.

İçerisinden MBDA füzeleri ateşleniyor.

Son olarak Hollanda'dan Thales Raven 2D-Radar sistemi alındı.

İspanya Avrupa Birliği üyesi olması sebebiyle kara havacılık alanındaki yelpazesi oldukça geniş. Çoğu araçta da üretici pozisyonları var.

Taaruz helikopteri olarak HAD-E versiyonlu Eurocopter Tiger'lar kullanılıyor. Bunların tamamı modernize edilecek.

Nakliye görevleri için Amerika'dan alınan CH-47 Chinook ve Avrupa üretimli AS332 Super Puma'lar bulunuyor.

Fransa'dan AS532 Cougar helikopterleri de alındı. Envaterde 14 adet bulunuyor.

Airbus-Leonardo ve Fokker konsorsiyumu tarafından üretilen NH-90 model helikopterlerde kullanılıyor.

Üçlünün içinde Hollanda-İtalya ve Fransa var. 15 adet envanterde, 10 adet yeni sipariş verildi.

Amerika'dan Bell 212 helikopteri de satın alındı. 6 adet bulunuyor.

Son olarak Airbus üretimi olan Eurocopter H135 modelinden 12 adet görevlendiriliyor.

İnsansız hava araçları konusunda da yelpaze geniş. Hem yerli üretim hem ithalat yoluyla güncel teknolojiye erişebiliyorlar.

Almanya'dan Vector dronelar satın alınacak. 91 adet sipariş verildi.

Amerika'dan RQ-11 Raven mini iha da satın alındı. 72 adet envanterde.

İsrail'den alınan IAI Researcher dronelar da bulunuyor. Bunlar son krizden önce alındığı için hazırda tutuluyor.

Ülkenin kendi kapasitesi ile geliştirdiği Fulmar X mini iha da kullanılacak. 8 saat havada kalabiliyor ve tek seferde 800km yol kat edebiliyor.

Airbus tarafından üretilen Sirtap taktik ihası da hem gözetleme hem de hızlı müdahale imkanlarına sahip.

27 adet sipariş verildi. 2026 yılında teslimatlar başlayacak. Bu üründe Kolombiya'nın da ortaklığı söz konusu.

İspanya Deniz Kuvvetleri hangi araçları kullanıyor?

1983 yılında 1 adet Agosta sınıfı denizaltıyı hizmete aldı. Fransa'dan satın alındı. 1 adet envanterde. Bunun da S-80 sınıfı ile değiştirilmesi gündemde.

30 Kasım 2023'te S-80 sınıfı bir adet deniz altı da kullanılmaya başlandı. Uçak gemisi veya amfibik taarruz görevleri için kullanılan Juan Carlos 1 isimli gemi görevde.

Türkiye tarafından üretilen TCG Anadolu gemisi de bu gemiden esinlenilerek tasarlandı. Buradan yola çıkan Türk savunma endüstrisi TCG Trakya'yı ise kendi imkanları ile geliştirip üretecek.

Galiçya sınıfına ait 2 farklı amfibik nakliye gemisi de kullanılıyor.

Hava savunma fırkateyni olarak Alvaro de Bazan sınıfına ait 5 adet gemi bulunuyor. İlki 2002'de, sonuncusu 2012'de hizmete alındı.

Bir diğer fırkateyn ise Santa Maria sınıfına ait. 6 adet envanterde. Güdümlü füze ateşleyebiliyor. İspanya tarafından üretildi.

Santa Maria isimlendirmesi ise ünlü İspanyol kaşif Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfederken kullandığı gemi ile aynı isimden geliyor

Açık deniz devriye gemisi olarak Meteoro sınıfına ait 6 adet gemi mevcut. İlk gemi 2012 yılında, sonuncusu ise 2019 yılında deniz kuvvetlerine katıldı. İspanya tarafından geliştirildi.

Chilreu sınıfı devriye gemisi de İspanya'nın kendi imkanları ile ürettiği ürünlerden. Aktif olarak 3 adet kullanılıyor.

29 Haziran 2012'de bir adet gemi emekliye ayrıldı. 4 adet Serviola modeline ait devriye gemisi de tercih ediliyor. İlk gemi 1991 yılında orduya katıldı.

İspanyol kamu şirketi NAVANTIA tarafından üretildi. 1981 yılında 3 adet Anaga sınıfı devriye gemisi de hizmete alındı. Ülkenin kendi imkanları ile geliştirdiği askeri araçlardan.

2 adet Toralla sınıfı devriye botu da kullanımda. 1987 ve 1988 yılında deniz kuvvetlerine katıldı.

2003 yılında Rodman 101 sınıfına ait 1 adet devriye botu da orduya dahil oldu.

Aynı şekilde Rodman-66 sınıfına ait bir bot daha 2023 yılında üretimi tamamlanarak hizmete alındı.

Rodman'a ait tüm çalışmalar, ilk üretim tarihinden itibaren kesintisiz olarak devam ediyor.

Son olarak, birer adet Cabo Fradera ve Aresa PVC-160 sınıfı botlar bulunuyor. Segura sınıfına ait 6 gemi ise mayın arama ve imha görevleri için kullanılıyor.

İspanya Hava Kuvvetleri hangi araçları kullanıyor?

Amerika'dan F/A-18 Hornet çok rollü savaş uçakları satın alındı. 81 adet bulunuyor. 12 tanesi İspanyol aday askeri pilotların eğitimi için ayrıldı.

Ülke aynı zamanda Eurofighter Typhoon üreticisi. Adet sayısı 69. 45 adet yeni sipariş daha verildi.

Devriye ve gözetleme görevleri için İspanya'nın ürettiği CASA CN-235 uçakları kullanılıyor.

Keşif görevlendirmeleri için Amerika'dan Cessna Citation V model uçaklar temin edildi.

Elektronik harp konusunda ise Fransız şirket Dassault tarafından geliştirilen Falcon 20 uçağı kullanılıyor.

Havadan yakıt ikmali ve nakliye görevlendirmeleri için Airbus'a ait A330 MRTT ve A400M uçakları tercih ediliyor.

Sivil uçaklarda da görülen Airbus A330 modelin askeri versiyonları da nakliye vazifeleri için görevlendiriliyor. 1 adet envanterde.

İspanyol üretimi CASA C-212 ve C-295 model uçaklarda hem personel hem askeri araç nakliyesinde kullanılıyor.

Genel maksatlı operasyonlar için ise Amerika'dan King Air C90A uçakları satın alındı. 3 adet bulunuyor.

Orman yangınlarına müdahale için de Kanada'dan Bombardier CL-215 ve CL-415 uçakları tercih edildi.

Genel maksat ve arama kurtarma görevleri için NH90 ve AS332 Super Puma helikopterleri bulunuyor.

Pilotlarım eğitimi ve arama kurtarma görevlerine ek destek için ise Amerika'dan satın alınan Sikorsky S-76 helikopterleri envanterde.

İspanyol aday askeri pilotlarının eğitiminde kullanılan uçaklardan birincil araç olarak İsviçre üretimi Pilatus PC-21 model uçakları tercih ediliyor. Temel ve ileri seviyedeki eğitimlerde kullanılıyor. 26 adet envanterde.

Savaş senaryolarının çalışılması talimlerinde Northrop F-5'ler bulunyor. 19 adet kullanımda.

Helikopter eğitimleri için Eurocopter EC120 ve Airbus H135'ler görevlendiriliyor.

İHA konusunda birincil araç Amerikan yapımı MQ-9A Predatör B serisine ait.

Almanya üretimi Quantum Systems Twister'lar da eklenecek. Adet sayısı gizli tutuluyor.

Ayrıca, Fransız-İtalyan ve İspanyol ortaklığı ile 2 adet Spainsat NG uyduları da envanterde.

Yeni siparişlerde dikkati çekiyor. 45 adet Eurofighter siparişi geçildi. 2026'da teslimatlar başlayacak.

FCAS uçakları da satın alınacak. Bu uçakların gizlilik ve radarda tespit edilememe özellikleri var. Deniz devriyeleri için yeni C-295'lerin üretimi başladı.

Yakıt ikmali için Airbus A330 MRTT'lerin alımı devam ediyor. Ayrıca, TUSAŞ tarafından üretilen Hürjet eğitim uçağından da 45 adet sipariş verildi. F-5BM'lerin yerini alacaklar.

İspanya Resmi Gazetesi'nde F-5M uçakları yerine 45 adede kadar HÜRJET Jet Eğitim Uçağı'nın tedarik edilebileceği açıklandı.

Hava savunma sistemlerinde dış alım ve İspanya'nın kurduğu ortaklıklar göze çarpıyor.

Norveç ve Amerika tarafından geliştirilen NASAMS hava savunma sistemi sipariş edildi. 1 adet batarya ve füzeleri teslim edilecek.

Eski ismiyle Aspide, güncel ismi ile Sparrow füzeleri de bulunuyor.

Bu füzeler İsviçre, İtalya ve İspanya tarafından ortaklaşa üretiliyor.

Ayrıca, Fransa'dan Mistral sistemleri de satın alındı. Adet sayısı paylaşılmadı.

Kraliyet Muhafızları hangi askeri ekipmanları kullanıyor?

Küçük bir yapılanma olduğu için yelpaze, diğer kuvvetlere göre daha dar.

Çarşamba ve Cuma günleri düzenlenen resmi törenlerde sembolik ekipmanları kullanıyorlar.

CETME Model L veya FR-8 Mavzer tüfekleri sergileniyor.

Ancak, yurtdışı Bosna ve Afganistan gibi yurtdışı görevlerinde ve kraliyetin korunduğu anlarda modern ekipmanları tercih ediyorlar.

Heckler & Koch G36E veya HK146 gibi tüfekler mevcut. Tabanca olarak HK USP Compact kullanılıyor.

Beretta 92'lerden vazgeçildi.

Ağır silah olarakta MG3 ametralladora kullanılıyor.

İspanya hangi askeri projeleri yürütüyor?

2018'de Fuerza 2035 programını başlattı.

Bu yılki bütçesi yaklaşık 34 milyar euro olarak duyuruldu. Paranın yüzde 35'i personel eğitimi ve yeni ekipmanlara ayrılacak.Yüzde 19'u ise zırhlı araç ve füze alımına ayrıldı. 18.75'lik kısım ise dijital kalkan adı altında, uydu-radar-yapay zeka ve kuantum çalışmalarına paylaştırıldı. 214 adet yeni obüsün siparişi de verildi. Kalan %27.25'lik kısım ise diğer giderlere ayrıldı.

Leopard 2E'leri 2A8'lere yükseltmek için modernizasyona başlandı. Ayrıca, NH90 helikopter filosu genişletilecek.

Tüm projeler NATO ve AB ile uyumlu, savunma harcamaları güncel nato standartı olan yüzde 2'ye çıkartıldı.

2015'te EURODRONE programı başlatıldı. Orta irtifa-uzun dayanıklılık prensibi ile yeni nesil iha üretilecek.

2025'in sonunda tasarım fazının tamamlanıp prototipin ortaya çıkması bekleniyor. 2026-2027 arası deneme uçuş testleri yapılacak. 2028-2029'da ülkelere ilk teslimatlar başlayacak. Motor ve nacelle montajı ile INTA testleri ispanyada yapılacak.

Pilot eğitimi için ek 100 milyon euroluk kaynak ayrıldı. Navantia şirketi 2 ek S-80 plus model deniz altı üretecek. Türkiye'den 45 adet HÜRJET'İN alınması için sözleşme yapıldı.

T625 Gökbey helikopterinin hidrolik sistemlerini geliştiriyor. Bu konudaki işbirliği geliştirildi.

Ayrıca, Türkiye'nin Eurofighter tedariğini hızlandırma kararı aldı. Karşılığında ASELSAN'ın geliştirdiği aviyonik sistemlerde alım yapılabilir. 2028 yılında üretimin arttırılması planlandı. Burada Türkiye'ye teslimatlara öncelik verilecek.

İsrail'e yaptırımlar sebebiyle Türkiye'yi alternatif tedarikçi olarak görüyor. 2025 Madrid fuarında helikopter parçaları ve CIWS'ler için niyet mektupları imzalandı. Yeni uçak gemisi geliştirmesi içinde iki ülke arasında sözleşme yapıldı.

Türkiye ve İspanya arasında savunma ticareti yüzde 25 arttı. Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğini destekliyor.

Rusya ile yaşanan uçak krizinden bir süre önce NATO ülkeleri Türkiye'ye Patriot sistemleri konuşlandırmıştı. İspanya harici tamamı Türkiye'den çekildi.

İspanya'nın sınır ve askeri problemleri nelerdir?

Güncel durumda Cebelitarık toprakları, Birleşik Krallık'ın denizaşırı toprağı olarak kabul ediliyor.

Bu boğaz, Akdeniz'i Atlantik Okyanusu'na bağlıyor. Günlük 300'den fazla ticari gemi geçiyor. Küresel deniz ticaretinin yüzde 20'si bu boğazdan geçiyor. 15.000'den fazla işçi günlük olarak cebelitarık'a giriş ve çıkış yapıyor.

İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılmasından sonra bölgedeki sınır kontrolleri arttı. Haziran 2025'te İngiltere ve İspanya sorunun çözümü için anlaşma yaptı. Buna göre, sınırdaki çitler kaldırıldı, karadan kontrol sona erdi. Havaalanı ve limanlardaki vize kontrollerini İspanya üstlendi.

Afrika kıtasından gelen yasadışı göçmenlerin Avrupa topraklarına en kolay adım atabilecekleri nokta olması sebebiyle İspanya'nın rahatsızlığı var. 2002'de yapılan referandumda İspanya ile birleşime hayır oyu çıktı.

2025 yılı bitmeden İngiltere-İspanya anlaşmasının resmileşmesi bekleniyor.

İspanya, Küresel Sumud Filosu'na açık destek verdi

24 Eylül 2025'te Başbakan Pedro Sánchez'in talimatıyla Furor devriye gemisini Cartagena limanından yola çıkardı.

Filoyu ilk etaptaki uluslararası sularda saldırılardan korumak, masum geçiş hakkını gözetmek ve yardım sağlamak için destekledi.

Ayrıca, İsrail'e tam silah ambargosunu duyurdu. Filodaki 30 İspanyol aktiviste konsolosluk desteği sağlandı. Ordu, filoyu Barselona'dan uğurladı. Limandan açılma operasyonunu kolaylaştırdı.

İspanyol aktivistlerin de gözaltına alınmasından sonra kendi sularındaki deniz devriyelerini arttırdı. Sonuç olarak, İspanya güçlü ekonomisi ve altyapısı sebebiyle ordu konusunda güçlü bir ülke.

Çok sayıda askeri aracı ve ekipmanı üretebilen bir konumu var.

Ayrıca, yapılan askeri ihracat ile de kasasına gelir sağlıyor.

İsrail'le yaşanan gerginlik sebebiyle askıya alınan anlaşmalar, Türkiye'nin askeri ihracatına katkı sunabilir.

Eurofighter üretiminde öncelik hakkı, ASELSAN ile girilen temas ve HÜRJET alımı konuları bu durumu teyit ediyor.

NATO standartlarını muhafaza ve daha ileriye taşıma gayreti de ülkenin askeri kapasitesini arttırıyor.