İsrail-İran savaşında son durum: Türkiye'yi etkiler mi? Uzman isim GZT'ye anlattı: Bir tek o isme dokunmadılar

​İran - İsrail gündeminde Türkiye nasıl etkilenir? İRAM araştırmacısı Oral Toğa'ya sorduk
​İran - İsrail gündeminde Türkiye nasıl etkilenir? İRAM araştırmacısı Oral Toğa'ya sorduk

İsrail'in İran'a başlattığı saldırılarda çok sayıda askeri hedef ve nükleer tesis vuruldu. Dünyanın gündemine oturan saldırılar devam ederken 'İran karşılık verecek mi, Türkiye'ye yansımaları nasıl olur, bölgeyi bekleyen tehlikeler neler?' gibi sorular merak konusu oldu. İRAM araştırmacısı Oral Toğa, İsrail'in İran'a yönelik saldırısı sonrası yaşanabilecek önemli gelişmeleri GZT Yayın Yönetmeni Doğukan Gezer'e anlattı. İran'ın A Takımı'nın dün gece öldürüldüğünü belirten Oral Toğa, İsrail'in dokunmadığı tek ismi açıkladı.

İRAM araştırmacısı Oral Toğa, İsrail'in İran'a yönelik saldırısı sonrası GZT Yayın Yönetmeni Doğukan Gezer'in sorularını yanıtladı. Toğa şunları ifade etti:

"İsrail'in İran'a saldırıları devam ediyor, Tebriz'i vuruyor. Füze kapasitelerinin büyük bir bölümü vuruldu. Füze rampası ya da drone hazırlığı yapıldığında İsrail tespit ederek o füze yerinden çıkmadan vuruyor. Bu da İsrail'in tırnak içerisinde dersine çok iyi çalıştığını gösteriyor. Nokta nokta her şeyin çalışıldığı belli oluyor.

3 aşamalı saldırının 2'si gerçekleşti. Aksa Tufanı sonrasında İsrail, Hamas, Lübnan saldırılarını kaldıraç olarak kullanırken kademe kademe ilerleyerek İran'a saldırdı.

İlk olarak sabotajlar görüleceği söyleniyordu, sonrasında suikast ve en son hava saldırısı olacağı söyleniyordu. Amerika'nın vuruş gücüne ihtiyacı var ama onun zamanı şu an değil. Trump hatta bugün çağrı yaptı. Dolayısıyla İran'ın yönetim kademesi tamamen yok edildi. A takım imha edildi. "

Hedef alınan isimler

"Suikastler yöntemine baktığımızda Haniye'nin de bu şekilde öldürüldüğünü görüyoruz. İran bundan hiç bir ders almamış. Demek ki İsrail bu kapasiteyi çok öncesinde elde etmiş. Öldürülen isimlere geldiğimizde düzenli ordunun liderine dokunmadılar. Devrim muhafızları üzerinde insiyatif kullanabilecek, gazetelerde varlık gösteren, her gün boy boy resimleri olan insanlar öldürüldü. Bir tek bunlar İran Devrim Muhafızları Deniz Kuvvetleri Komutanı Tuğamiral Ali Riza Tenksiri'ye dokunmadılar.
Güvenlik Muhafızlarındaki önemli isimler öldürüldü. Kani, Şemhani çok önemli bir isim. İran'ın güvenlik konseyinin başkanlığını yapmış bir isim. Biraz toz bulutu var, ölen isimlerde. 2016'da füze otonom sistemleriydi, Bakiri'nin önemli etkisi vardı. İnsiyatif alacak isimler yok edilince sahadaki unsurlar insiyatif alamadığı için devrim muhafızları içinde felç söz konusu."

Türkiye'yi nasıl etkiler?

"İran'da Türklük algısı tam Türkiye'den gibi değil. İran'daki Türkler kendilerini İranlı gibi görürler, İran'ın sahipleri olarak görürler hatta. Urmiye'deki Kürtler ve Türkler arasında büyük gerilim söz konusu.

Üçüncü aşamaya geçilip geçilmeyeceği çok önemli. Petrol kuyularından enerji tesislerine kadar vurulduğu bir noktaya gidilirse bu beraberinde etnik gerilim, Ummiye'deki gerilimde Türkiye nasıl bir pozisyon alacak bu bir soru işareti. Daha önemlisi mülteci meselesi. İran'ın Rus işgalinden bu yana ciddi Afgan mülteci sorunu var. Devlet çöktüğü zaman 3-4 milyonluk Afgan mültecisi nereye yönelecek. Enerjisi, tırların transit geçidi, turizm gibi çok katmanlı kademelerde Türkiye'yi ciddi sorunlar bekler. Bu konuda dikkatli olmak gerek."

Nükleer tesislerin vurulması

"Nükleer tesisler büyük ölçüde vuruldu. Fakat İran mozaik savunma sistemiyle bütün yumurtaları aynı sepete koymadı.

İsrail sistemi yok etmek üzerine bir çalışma içerisinde olduğunu düşünüyorum. Bunun için de ABD'nin vurma gücüne ihtiyaçları var. ABD'nin ilerleyen süreçle nasıl bir tavır sergileyeceğini göreceğiz. "

İran'dan misilleme

"İran hamle yapmaya çalışıyor ama İsrail hava unsurları anında karşılık veriyor. Çünkü İsrailliler 30 yıldır İran'a çalışıyorlar. Nereden tehdit gelebileceğini biliyorlar. İran zaten bunların emrini verecek konumda değil, önemli komutanları kaybettiler."

İran'da değişim olur mu?

"Askeri bir darbe bekliyorum. Ülkenin yine İslam Cumhuriyeti olabilir. İran anlaşmazsa ya hemen içeriden akil bir grup ayrışarak bir de askeri daebe gerçekleştirip farklı bir yol çizebilir. Kanalizasyon sisteminin bile çalışmadığı bir ülkeden bahsediyorum. 1-2 senelik iç huzursuzuğunun ardından yine darbenin olması ve hükümetin değişmesi gerçekleşebilir. Ama bu İran'ın parçalanmasını istenmeyen taraftan olduğunu düşünüyorum. Çünkü İran'ın parçalanması bölge için büyük maaliyetli olur. İsteyecekleri şeyin yönetim sistemin olduğunu düşünüyorum."

Mossad'ın hedefleri

"Suikastler devam edebilir. Ama bu işin Hamaney'e sıçrayabileceğini söyleyebilirim ama şu an değil. İran yönetiminin alacağı karar önemli. Ne yapacak? Nasıl karşılık verecek? Fakat İran'ın beyinleri dün gece öldürüldü. Nükleer tesisler büyük ölçüde vuruldu. Ama İran'da sistem hala ayakta. "

İran karşılık verebilir mi?

"İran bence karşılık verme ihtimalini Kasım Süleymani'de kaybetti. Reis'i öldükten sonra zaten tavırları direkt değişti. Cevat Zarif'i bile sahaya sürdüler. Dolayısıyla ABD ile sürekli görüşmek istiyoruz diyen İran'dı. Trump görüşücem dediğinde İran'lılar buna çok sevinmişlerdi. Gerçekten zaman kazanmaya oynadıkları için İran, Trump 160. günde İsrail'in vurmasına izin verdi."

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >