İstanbul'daki yağış ve fırtınanın sebebi ne? Uzmanlar, 'süper hücre'ye dikkati çekti

Yurdun birçok bölgesinde etkili olan ani yağışlar nedeniyle sel ve taşkınlar meydana geldi. Can kayıplarının da yaşandığı selin ardından meteoroloji mühendisleri 'süper hücre' yağışlarına dikkati çekti.

"Pilotların içine girmek istemeyeceği kadar riskli bulutlar"

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, süper hücre yağışlarının pilotların içine girmek istemeyeceği kadar riskli olduğunu belirterek, "Süper hücre aslında kümülonimbus bulutu dediğimiz, o gök gürültüsü, şimşekleri yapan buluttur. Ona 'süper hücre' deniliyor. Bu genellikle düşey hareketlerin meydana geldiği zamanlarda oluşur. Düşey rüzgar hareketi demek. Bu aşağıdaki nemi alır, yukarı götürür. Yukarıdaki rüzgarı da aşağı getirir. Karıştırır ortalığı. Bu karışma esnasında bulut meydana gelir. Bu bulutlar ufak bulutlar olmaz. Pilotların ‘Charlie Brown’ dedikleri bulutlar meydana gelir. Bunların kalınlıkları 10-12 kilometre civarındadır yükseklikleri. İçerisinde sürekli bir hava hareketi vardır. Bunların birçoğunda da dolu meydana gelir. Bu bulutların içerisinde pilotlar girmek istemezler" dedi.

"Süper hücreler yıldırım riskini de artırır"

• Süper hücrelerin yıldırım riskinin de fazla olduğunu bu yüzden 30 kuralına dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Şen, "Süper hücreler bu sene çok fazla görülmeye başladı. Mayıs Haziran ayı bunların da mevsimi. Bu bulutların altında çok kuvvetli yağışlar meydana gelir. Yağış başlamadan önce kuvvetli bir rüzgarla karşılaşırsınız. Bu yağışların içerisinde dolu ve yıldırım da vardır. Yıldırımlardan korunmak gerekir. Pencereden uzak evin içerisinde kalmak gerekir. Işığı gördükten sonra 30’a kadar sayılır. Eğer 30 saniye içerisinde gök gürültüsü geliyorsa tehlikeli bir yerdesinizdir demektir. 30 saniyeden uzun bir sürede geliyorsa sizden uzak demektir. Bulunduğunuz yerde 30 dakika boyunca da gök gürültüsü olmazsa korunduğunuz yerden çıkabilirsiniz. Ağaç altında bulunmayacaksınız. Denizdeyseniz çıkacaksınız. Bisiklete binilmez, koşulmaz" uyarısında bulundu.

"Süper hücre yağışları devam edecek"

Prof. Dr. Şen, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yeryüzü sıcaktı. Bunun üzerine yukarı seviyelerde soğuk hava geldi. Soğuk hava ile sıcak hava yer değiştirmek istedi. Bu yüzden bu bulutlar meydana geldi. İki gün daha devam eder bunlar. Bugün özellikle Marmara’nın Güneyi, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Kocaeli’nde bu risk hala var. İstanbul’da bu risk azaldı ama halen devam ediyor. Bu haftaki hücrelerin bir özelliği de olduğu yerde gelişiyordu. Bu yüzden de olduğu yerde çok fazla durma ihtimali artıyor. Bütün suyunu oraya bırakıyor. Bu sene süper hücre yağışlarını görmeye devam edeceğiz. Çarşambadan sonra havalar ısınıyor. Sıcaklıklar yükselecek. Daha sonrasında bu tür olayları göreceğiz. Bu sene çok yüksek sıcaklar olmayacak. Normal bir yaz yaşanacak. 2020 yılında en sıcak Nisan ayını yaşadık. 1-2 derecelik sıcaklık artışı bu bulutların olma şansını artıyor."

"İklim değişikliğinin etkisi olarak bu yağışları sıklıkla göreceğiz"

Meteoroloji Uzmanı Adil Tek:

"Birkaç saat önce oluşan yapı kuzeye doğru kaydı. Merkezi etkileyen hücre kaymaya başladı. Sıcaklık farkları dengeye gelmiş oldu. İklim değişikliklerinin önemli etkisine bağlı olarak bu yağışları sıklıkla göreceğiz. Bugün devam eden bir yağış var. İstanbul dışında da Kocaeli, Bursa gibi çevre illerde de var. Bu yağışların çok etkili olmayacağını söyleyebiliriz. Hücrenin yapısına bağlı olarak oluşan fırtına ve yıldırım riski olabiliyor. Yarından sonra yağışların duracağını, üzerimizde oluşan yapının etkisinin azalacağını söyleyebiliriz."

Süper hücre yağışları nedir?

• Süper hücre (İngilizce: Supercell), atmosferin yukarı seviyelerindeki açısal rüzgar yön değişiminin fazla olduğu aşırı termodinamik kararsızlığa bağlı olarak dikey rüzgarların fazla olduğu bölgelerde ortaya olan kuvvetli bir oraj biçimidir. Süper hücreler, uygun ortam koşulları oluşturğunda dünyanın her yerinde oluşabilirler. Ama genellikle Amerika’nın geniş düzlüklerinde, batısı olan hortum bölgelerinde, Arjantin, Urugay ve Brezilya’nın bazı bölgelerinde sık oluşurlar. Avrupa, İngiltere ve Çin de oluştukları da kayıtlara geçmiştir.