İsveç ve Hollanda'nın tartışmalı 'sürü bağışıklığı' sistemi çöktü mü?

Salgın döneminde dondurma sırası bekleyen İsveçliler böyle görüntülenmişti.
Salgın döneminde dondurma sırası bekleyen İsveçliler böyle görüntülenmişti.

Hollanda'da ölü sayısı 3684, vaka sayısı ise 32 bin 655. İsveç'te ölü sayısı bin 500, vaka sayısı ise 15 bine yaklaştı. Sıkı tedbirler alan diğer ülkelere oranla yüksek vaka ve ölüm sayısı görülen Hollanda ve İsveç'in uyguladığı 'sürü bağışıklığı' sistemi veri bakımından da tartışmaya açıldı.

GZT, Hollanda'da yaşayan Türk aileye ulaştı. 3 çocuklu ailenin tümünde yeni tip koronavirüs semptomları görünmesine karşın test yapılmadı. Aile, 'evde dinlenmemiz' önerildi diyerek bulundukları bölgede test yapılmayan kişi sayısının 'çok fazla' olduğunu bildirdi.

Hollanda'da semptomların görüldüğü kişilere dahi 'test yapılmaması' salgına ilişkin verilerin doğruyu yansıtmadığı yönünde bir algıyı da beraberinde getiriyor.

İngiltere'nin kısa süre olsa da uygulamak istediği, İsveç ve Hollanda'nın hala uyguladığı 'sürü bağışıklığı' sistemi salgın döneminin en çok konuşulan konularından olmayı başardı.

Sürü bağışıklığı ile bağışıklık sistemi güçlü olan nüfusun hastalığa karşı direnç oluşturması ve virüsün etkisinin azaltılması hedefleniyor.

İsveç'te 'sürü bağışıklığı' stratejini uygulayan ülkelerden biri. Norveç, Finlandiya, Danimarka gibi komşularına göre İsveç, ölüm ve vaka sayısı oranında açık ara önde gidiyor.

Salgın döneminde İsveçli vatandaşlar açık alanda otururken görünüyor.
Salgın döneminde İsveçli vatandaşlar açık alanda otururken görünüyor.

Huzur evlerine ziyaret yasağı, restoranlarda aralıklı oturma ve 50'den fazla katılımlı etkinliklerin yasaklandığı ülkede restoranlar, kafeler, okullar hatta kiliseler bile açık.

İsveç Başbakanı Stefan Lofven
İsveç Başbakanı Stefan Lofven

İsveç Başbakanı Stefan Lofven, tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) mücadelede sürü bağışıklığını savunuyordu. Stratejiyi geliştiren ise İsveç Halk Sağlığı Kurumu Başkanı Anders Tegnell, hastalığın her tarafa yayılması halinde içeride veya dışarıda kalmanın bir fark oluşturmayacağını savunuyor. Virüs bulaşan kişilerin evde kalmalarının yararlı olacağını dile getiren Tegnell, çocukların okullardan mahrum edilmesinin gereksiz olduğunu öne sürüyor.

Hükümet tarafında kabul gören 'sürü bağışıklığı' sistemi İsveçli bilim insanı tarafından eleştirilmişti. Açık mektupla hükümete seslenen bilim insanları bu tutumdan vazgeçilmesi gerektiğini söylemişti.

Veriler gerçeği yansıtıyor mu?

Hollanda'da İsveç gibi 'sürü bağışıklığı' uygulayan bir diğer ülke. Öyle ki komşu Belçika, Hollanda'yı bu tutumdan dolayı eleştiriyor. Sınırlarını Hollanda'ya kapatan Belçika, sokağa çıkma yasağı uygulayan ülkelerden biri olmasına karşın hem vaka hem ölüm oranında Hollanda'nın önünde görünüyor. Tabii bu; 'veriler gerçeği yansıtıyor mu?' sorusunu akıllara getiriyor.

346 Türk vatandaşı Hollanda’dan uçakla Samsun’a getirilmişti.
346 Türk vatandaşı Hollanda’dan uçakla Samsun’a getirilmişti.

GZT, Hollanda'nın Kuzey Brabant bölgesinde yaşayan ve Kovid-19 semptomlarının tümünün göründüğü bir Türk aileye ulaştı.

İsminin kullanılmasını istemeyen 3 çocuklu aile bundan yaklaşık 20 gün önce rahatsızlanarak hastaneye başvurdu. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) semptomları bulunan aile kendilerine 'test yapılmadığını' söyleyerek 10 gün kadar evde dinlendiklerini ve şu an iyi olduklarını söylüyor.

Hollanda'daki bir yel değirmeni böyle götüntülenmişti.
Hollanda'daki bir yel değirmeni böyle götüntülenmişti.
  • Türk aile, koronavirüs salgınındaki tüm semptomların görünmesine karşın hastanede kendilerine 'test' yapılmadığını iddia etti.

"Evde dinlenin"

'Eve gidip dinlenin' tavsiyesiyle 10 günlük karantina uygulayan aile, Hollanda'nın verilerinin doğruyu yansıtmadığını çünkü ülkedeki test kitinin kısıtlı olduğunu ve semptomları taşıyanlara dahi test yapılmadığını öne sürüyor. Aile, bir buçuk metrelik sosyal mesafeye dikkat edilmesi konusunda uyarılar aldıklarını, aile dışında herhangi biriyle dışarıda gezilemeyeceğini, aksi durumda 400 avro ceza uygulandığını iddia ediyor.

  • Salgın, Belçika'da alınan sıkı tedbirlere rağmen Hollanda'dan daha fazla etki gösteriyor. Bu da Hollanda vaka sayısında 'doğru veriyi söylemiyor' yorumlarına neden oluyor.

İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın Kovid-19 testi pozitif çıkmış ardından yoğun bakıma alınmıştı.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın Kovid-19 testi pozitif çıkmış ardından yoğun bakıma alınmıştı.

İngiltere 'sürü bağışıklığı'ndan vazgeçti

İngiltere'de 'sürü bağışıklığı'nı uygulayan ülkelerden biri olmasına karşın bu stratejide keskin bir dönüş yaparak alınan tedbirleri artırmıştı. '500 bin kişi ölebilir' öngörüsüyle yayımlanan raporlar İngiliz hükümetinin geri adım atmasında en büyük gerekçe olarak gösterilmişti.

GZT'nin dikkati çektiği bir diğer konu; "İngiltere'nin sürü bağışıklığı 'sorumsuzluğu'na uluslararası hukuk ne diyor?" olmuştu. Prof. Dr. Selami Kuran süreci uluslararası hukuk ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamında değerlendirmişti.

Kuran, yaşam hakkının, temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edilmesi halinde ilgili devlete karşı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde yaşamını yitiren veya kötü muameleden dolayı yaşam şartları daha da ağırlaşan kişi tarafından dava açılmasının mümkün olduğunu belirtmişti.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >