Kanser tedavisinde umut veren gelişme: Bakteri kaynaklı proteinle tümör hücreleri yok ediliyor
Bilim insanları, bakterilerin salgıladığı HapA proteininin meme, kolon ve pankreas kanseri hücrelerinde programlanmış hücre ölümü başlatarak tümörleri etkili bir şekilde yok ettiğini keşfetti. Bu buluş, kanser tedavisinde yan etkileri azaltan yeni bir yaklaşımın kapısını aralıyor.
İspanyol bilim insanlarının yürüttüğü uluslararası bir çalışma belirli bir bakteri türünden salgılanan protein ile kanser hücrelerinin yok edilebildiğini ortaya koydu.
Yeni nesil kanser tedavileri için büyük bir umut oluşturan bu protein, HapA olarak biliniyor ve Vibrio cholerae bakterisi tarafından salgılanıyorr.
Araştırmanın bulguları, Cell Death Discovery adlı bilim dergisinde yayımlandı.
Bilim insanları, bu mekanizmayı meme, kalın bağırsak ve pankreas kanseri hücreleri üzerinde deneysel olarak inceledi.
Hücrede ölüm sürecini tetikliyor
HapA proteini, tümör hücrelerinin yüzeyinde yer alan iki ana reseptör olan PAR-1 ve PAR-2 üzerinde etkisini gösteriyor.
Bu reseptörler, genellikle tümör gelişimi, inflamasyon ve kan pıhtılaşması süreçleriyle bağlantılı.
Fakat HapA, bu reseptörleri insan enzimlerinin kesim yaptığı bölgeden farklı bir noktadan parçalayarak, hücrede hızla apoptoz (programlanmış hücre ölümü) sürecini tetikliyor.
Salamanca Üniversitesi’nden araştırmacı Antonio Hurtado şu açıklamalarda bulundu:
- “Bu çalışma, bakteriyel proteinlerin antitümör tedavilerde kullanılabileceğini gösteriyor."
HapA proteinin bulunduğu yerlerde tümor hücreleri azaldı
Araştırma ekibi teorilerini test etmek için hem HapA üretmeyen 'mutant Vibrio cholerae' türleriyle hem de sadece HapA üretecek şekilde 'genetik olarak değiştirilmiş bakterilerle' çalışmalar yaptı.
Çalışmanın sonunda, sadece HapA proteinin bulunduğu yerlerde tümor hücreleri azaldı.
Araştırmacılar ayrıca, bakterilerin salgıladığı tüm proteinleri içeren bir karışımı meme, kolon ve pankreas kanseri hücreleriyle temas ettirdi.
Amaç, HapA proteininin farklı kanser türleri üzerinde de etkili olup olmadığını test etmekti.
Hurtado şu açıklamalarda bulundu:
- “Farklı türlerdeki insan tümör hücrelerinin, bu bakteriyel maddelerle — özellikle HapA ile — temastan sonra hâlâ yaşayıp yaşamadığını ve çoğalıp çoğalamadığını anlamak istedik."
Hedefe yönelik ve yan etkisi az tedaviler geliştirilebilir
Araştırma sonuçları, bakterilerin incelenmesinin beklenmedik şekilde tedavi potansiyeli taşıyan moleküler mekanizmaları ortaya çıkarabileceğini ortaya koyuyor.
Bilim insanları, HapA'nın PAR-1 ve PAR-2 reseptörlerini insan enzimlerinden farklı bir noktadan keserek aktive etmesi sayesinde, bu mekanizmanın daha hedefe yönelik ve yan etkisi az tedavilerin geliştirilmesine olanak tanıyabileceğini belirtiyor.
