Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, Birleşik Krallık, Türkiye, Almanya ve İtalya ile sıkı bağlara sahip olan Katar, bu ilişkiler sayesinde ordusunun gereksinim duyduğu teçhizatı temin ederken teknoloji transferi fırsatlarından da yararlanıyor.

Zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarından elde ettiği gelirlerle güçlenen ekonomisi, Katar’ın dünyanın önde gelen savunma sanayi ülkelerinden geniş bir yelpazede askeri ekipman sağlamasına olanak tanıyor.

Katar, Hamas-İsrail çatışmasında Hamas ile ve Afganistan’da Taliban ile arabuluculuk rolü üstlenerek ABD’nin bölgesel diplomasi çabalarına destek veriyor. 2010’lu yıllardan itibaren silahlı kuvvetlerini modernize etmek için milyarlarca dolarlık yatırım yapan Katar, hava, deniz ve kara kuvvetleri için yeni nesil sistemler satın aldı. Barzan Holdings gibi şirketler aracılığıyla savunma teknolojilerine yatırım yapıyor ve uluslararası firmalarla iş birlikleri kuruyor.

Katar’da iki ana yabancı askeri üs bulunuyor: Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’ne ait üsler. ABD, Katar’daki üssünü kullanarak DEAŞ’a karşı hava operasyonları düzenledi ve Afganistan Savaşı’nda hava desteği sağladı.

Türkiye, 2014 yılında Katar ile Savunma İşbirliği Anlaşması imzalayarak Tarık Bin Ziyad ve Halid Bin Velid üslerini kurdu. Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’a karşı Türkiye’yi stratejik bir ortak olarak görüyor.

Katar ordusunun yapısı ne?

Ülkede zorunlu askerlik var. 18-35 yaş aralığındaki erkekler için uygulanıyor.

2015 yılında başladı. Üniversite mezunları için 3-4 ay, lise veya daha düşük eğitim seviyesindeki bireyler için 12 ay hizmet şartı var.

Her yıl yaklaşık 2.000 genç askere alınıyor.

Kadınlar için zorunluluk yok, ancak gönüllülük esasına göre orduya katılabilirler.

Başkomutanlık makamında aynı zamanda devlet başkanı olan Temim bin Hamed Âl-i Sani bulunuyor.

Ordunun bütçesinin gayrı safi yurtiçi hasılaya (GSYH) göre dağılımı dikkati çekiyor.

2019'yılında yüzde 3.4, 2020 ve 2021'de yüzde 4, 2022 ve 2023'te yüzde 5'lik pay ayrıldı.

Katar NATO üyesi olsaydı, son liderler toplantısında alınan kararı şimdiden uygulamış olacaktı. Buna göre, NATO üyeleri 2035'ten itibaren gayrı safi yurt içi hasılalarının yüzde 5'ini savunmaya harcayacak.

Global Firepower Index'in araştırmasına göre 145 ülke içinde 72. sırada

Ordu 3 kuvvetten oluşuyor. Bunlar, Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri.

Yaklaşık 13.000 askeri var. Bunların ortalama olarak 9 bini Kara Kuvvetleri'nde görevli. Deniz Kuvvetleri bünyesinde ise yaklaşık 2.000 askerin olduğu tahmin ediliyor. Hava Kuvvetleri'nde de yaklaşık olarak 2.000 asker bulunuyor. Yedek asker olarak ise 4.000 mevcudu var.

Ordu hangi ekipmanları kullanıyor?

Ana muharebe tankı olarak Leopard 2A7+ serisi tercih ediliyor. Güncel olarak 62 parça kullanımda. Bunlar Almanya'dan satın alındı.

Zırhlı savaş aracı olarak ise 2 ayrı ürün mevcut.

İlk olarak Fransız üretimi olan AMX-10RC'ler bulunuyor. Toplam 12 adet.

Sonrasında İsviçre'den satın alınan Piranha 2'ler yer alıyor. 36 tane envanterde.

Zırhlı keşif aracı olarak ise Almanya'dan tedarik edilen Fennek'ler kullanılıyor. 2025 yılı için toplam sayı 32 adet.

Zırhlı piyade muharebe aracı olarak ise tek model yer alıyor. O da Fransa'dan alınan AMX-10P modeli. 40 adet envantere eklendi.

Zırhlı personel taşıyıcı olarak ise çok sayıda model mevcut. Tamamen dış alım var. Türk üretimi ürünler de yer alıyor.

Öncelikle Fransa'dan alınmış AMX-VCI ve VAB modeller kullanılıyor. İlk araçtan 30 tane, ikincisindense 160 adet envanterde.

Ek olarak Amerika'dan satın alınan V-150 Chaimiteler de var. Bu üründen 8 tane mevcut. Eski bir ürün olduğu için adet olarak az.

Güney Afrika'dan RG-31 siparişi verildi. Gelen 68 parça araç kısa süre envanterde tutulduktan sonra 2015'te Somali hükümetine hibe edildi.

170'den fazla Ejder Yalçın araç Nurol Makine şirketi tarafından Katar'a satıldı. Bunların bazıları askeri ambulans olarak dizayn edildi.

Ek olarak BMC tarafından üretilen Kirpi-2 aracı da satıldı. 50 adet teslim edildi.

Ayrıca, BMC Amazon'da aynı paketin içinde yer aldı. Toplam 35 parça temin edildi.

100 adet Nurol Makine tarafından geliştirilen NMS model araçta Katar'a satıldı.

Almanya'dan alınan Dingo 2'ler de aynı görevlerde kullanılıyor. Toplam 14 parça.

Fransa'dan satın alınan VBL modeller ile zırhlı araçlar tamamlanıyor.

Almanya'dan 6 adet Wisent 2 model araçta bulunuyor.

Son olarak, İsviçre tarafından üretlien Piranha modelden ise iki adet yer alıyor.

Kundağı motorlu topçular ile devam edelim. Fransa'dan AMX F3'ler satın alındı. Güncel adeti 22'dir.

Ek olarak aynı görev için Almanya'dan alınan Panzerhaubitze 2000'ler kullanılıyor. 24 parça envantere alındı. Bunların 12 tanesi Eylül 2024'te Ukrayna'ya hibe edildi.

Çekili obüs olarak tek bir ekipman var. O da Güney Afrika'dan satın alınan G5'ler. Sadece 12 parça.

Üç farklı topçu roketi sistemi kullanılıyor. İlk ekipman eski toprak. Sovyetler Birliği tarafından üretilen BM-21 Grad'lar var. Sadece 3 parça.

Brezilya tarafından üretilen Astros 2 MLRS üniteleri de kullanılıyor. 6 adet envantere alındı. Son olarak, Amerika'dan 7 adet M142 HIMARS füze sistemi satın alındı.

Balistik füze olarak Çin'den SY-400'ler alındı. İki ülke arasında imzalanan anlaşma gereği, adet sayısı gizli tutuldu. Ancak, 2017'deki Katar Milli Günü'ne ekipmanlardan bazıları sergilendi.

Hava savunma ürünleri de önemli. 2017 yılında 15 adet Aselsan tarafından geliştirilen KORKUT sistemi sipariş edildi.

Amerika'dan 2 parça THAAD hava savunma sistemi alındı, 150 adet füzesi de siparişe dahil edildi. 11 adet Patriot PAC-3 hava savunma sistemi de satın alındı.

Amerika ve Norveç'in ortaklaşa ürettiği kısa ve orta menzile erişebilen NASAMS 2 'ler de kullanılıyor. Birleşik Krallık'tan alınan Rapier sistemleri de kısa menzilli ürün olarak karşımıza çıkıyor. 18 parça envantere eklendi. Ek olarak, Alman-Fransız ortaklığı görülen Roland sistemleri de yer alıyor. 1989'da envantere eklendi. Toplam 9 parça.

Taşınabilir hava savunma sistemleri ile kara kuvvetleri ekipmanları tamamlanıyor. Birleşik Krallık'tan 6 parça Blowpipe satın alındı. Fransa'dan 24 adet Mistral sistemi de yer alıyor. Son olarak Amerika'dan Stinger sistemleri bulunuyor.

Katar Deniz Kuvvetleri hangi ekipmanları kullanıyor?

Türkiye'den çok sayıda deniz aracı satın alındı. Ancak farklı ülkelerin araçları da söz konusu. Öncelikle, tek tip korvet kullanılıyor. Bunlar İtalyan şirketler Fincantieri ve Muggiano tarafından ortaklaşa üretilen Doha sınıfına ait. Toplam 4 adet.

Açık deniz devriye gemilerinde ise iki farklı model var. Bunlar Musherib sınıfı ve Ares 150 Hercules sınıfı gemiler. İlk ürün İtalyan üretimi, ikinci ürün ise Türk Şirket Ares Tersanecilik tarafından üretildi.

Sığ sularda ve kısmen açık sularda görev yapabilecek gemiler konusunda da çok sayıda araç var.

1982'de üretilen Damsah sınıfı tercih ediliyor. Toplam 3 adet, tamamı Fransa'da üretildi.

Ek olarak 4 adet Barzan sınıfı gemi de kullanılıyor. Tamamı Birleşik Krallık menşeili şirket VTG tarafından geliştirildi. Son olarak Yonca-Onuk ortaklığı ile üretilen 4 adet MRTP sınıfı gemiler bulunuyor. Firmanın ortaklığı 2023 yılında sonlandırıldı.

Amfibi savaş gemilerinde iki farklı tür yer alıyor. İtalyan Fincantieri firmasının ürettiği Al Fulk ve Robha sınıfı gemiler kullanılıyor.

Eğitim gemisi olarak ise İstanbul, Tuzla'daki Anadolu tersanesinde üretilen Al Doha sınıfı gemi kullanılıyor. 2 adet envanterde.

Katar Hava Kuvvetleri hangi araçları kullanıyor?

Tamamen dış alım yapıldı. Bir eğitim uçağı modeli hariç hepsi Batı ülkelerinden.

Taarruz uçağı için ilk olarak Dassault Rafale tercih ediliyor. Toplam 36 adet envanterde.

Almanya-Birleşik Krallık-İtalya ve İspanya ortaklığı görülen Eurofighter Typhoon uçakları da kullanılıyor. Toplam 24 adet mevcut. Ek olarak 12 adet daha sipariş edildi.

Amerika'dan satın alınan F-15EX Eagle 2 modeller de bulunuyor. Mevcutta 37 adet var. 11 tane de yeni sipariş verildi.

Havadan ikmal uçağı olarak Airbus A330 MRTT'ler kullanılacak. 2 tane sipariş verildi.

Nakliye uçaklarının tamamı Amerika'dan saıtn alındı. C-17 Globemaster 3 ve C-130J Super Hercules'ler envanterde. İlk araçtan 8 tane, ikinci araçtan 4 tane görev yapıyor.

Fransız şirket Aerospatiale tarafından üretilen Gazelle helikopteri ise silahlı hava keşif görevlerinde yer alıyor. 13 adet kullanımda.

Taarruz helikopterleri Amerika'dan geldi. AH-64 Apache model kullanımda. Ülkede 24 adet AH-64E versiyon bulunuyor.

Genel maksat helikopteri için İtalyan şirket AgustaWestland'ın ürettiği AW109 ve AW139'ler görevlendiriliyor.

Ek olarak, NH Industries'in geliştirdiği NH90 model helikopterlerde aynı görevde bulunuyor. 22 adet envanterde, 6 adet yeni siparişte verildi. Eğitimlerde kullanılan hava araçları da dikkati çekiyor.

AW169'ler aynı zamanda eğitim içinde tercih ediliyor.

Birleşik Krallık'tan alınan BAE Hawk model uçaklarda pilotların eğitim ve talimlerinde yer alıyor.

İtalya'dan temin edilen M-346 Master model uçakalrda ileri seviye eğitim görevlerinde kullanılıyor.

Pakistan'dan satın alınan PAC Super Mushshak uçaklarda temel eğitim için bulunuyor.

İsviçre üretimi olan Pilatus PC-21 ve PC-24'ler ise son eğitim uçakları.

İHA ve SİHA konusunda güncel olarak sadece BAYKAR tarafından üretilen Bayraktar TB2'ler bulunuyor. Toplam 6 adet.

Katar hangi askeri projeleri geliştiriyor?

2018 yılında Barzan Holdings kuruldu. Bu şirket Katar'ın altyapısını korumak için siber güvenlik sistemleri ve yazılımları geliştiriyor.

Örneğin, 2022 FIFA Dünya Kupası sırasında şirketin geliştirdiği ürünler, olası siber saldırılara karşı kullanıldı.

Yerli üretim hafif zırhlı araç geliştiriyor. Türkiye'den de teknoloji transferi yapmakla ilgileniyor. Böylece insansız sistemler için kapasite oluşturmaya çalışıyor

Leopard 2A7 tankların ve Rafale uçaklarının bakım-onarımı için tesis kuruyor.

NH90 helikopterlerinin bakımı için İtalyan Leonardo şirketi ile iş birliği yapılıyor.

F-15QA uçaklarının bakım süreçleri de ilgileniyor.

Katar, Ras Laffan bölgesinde yeni bir deniz üssü inşa ediyor. Üssün tasarımı ve inşası Katarlı mühendisler tarafından yürütülüyor.

Ancak, sınırlı yerli sanayi kapasitesi nedeniyle, askeri modernizasyonunun büyük bir kısmını uluslararası ortaklarıyla yürütüyor

Al Udeid Hava Üssü Modernizasyonu projesini Amerika ile ortaklaşa gerçekleştirdiler.

2019'da 1.8 milyar dolarlık finansman ile genişletme yapıldı.

2025'te Amerika Bİrleşik Devletleri'nin F-22 Raptor uçakları konuşlandırıldı.

Katar, 2017’de Boeing ile 12 milyar USD’lik bir anlaşma imzalayarak 36 adet F-15QA Strike Eagle savaş uçağı satın aldı.

2021'de teslimatlar başladı, 2025'te tamamlanması planlanıyor.

Pilotlar ve teknik personeller Amerika'da eğitim aldı.

2022’de ABD Dışişleri Bakanlığı, Katar’a 1 milyar USD değerinde FS-LIDS sistemi satışını onayladı.

Bu sistem, insansız hava araçlarına karşı elektronik ve kinetik savunma sağlıyor.

Ek olarak, 2015’te Dassault Aviation ile 6.3 milyar Euro’luk bir anlaşma imzalayarak 36 adet Rafale savaş uçağı satın aldı.

Teslimatlar 2019'da başladı, 2025'te tamamlandı.

1994’ten itibaren Fransa, Katar’ın hava kuvvetleri altyapısını 200 milyon USD’lik bir yatırımla modernize etti.

Al Udeid ve Doha Uluslararası Havalimanı’nda yeni hangarlar, bakım tesisleri ve eğitim simülatörleri inşa edildi.

Mirage 2000-5 uçaklarının yerine Rafale’ların entegrasyonunu kolaylaştırıldı.

2017’de BAE Systems ile 5 milyar sterlin değerinde bir anlaşma imzalayarak 24 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı satın aldı.

İngiliz pilotlar ve teknisyenler, Katar Hava Kuvvetleri’ne eğitim desteği sağladı.

Ayrıca, C-130J Hercules nakliye uçaklarının bakım ve operasyonel eğitimine destek verildi.

Katar, 2024’te Türkiye’den ARES Tersanesi ve Meteksan Savunma tarafından geliştirilen ULAQ Silahlı İnsansız Deniz Aracı’nı satın aldı.

Bu; Türk savunma sanayisinin ilk insansınz deniz aracı ihracatı olarak harp tarihine geçti

ULAQ, 2025’te Katar Sahil Güvenlik Komutanlığı’na entegre edildi.

Ayrıca, 2011’de 10 adet Bayraktar TB2 Silahlı İnsansız Hava Aracı satın aldı.

Baykar firması, hava kuvvetlerine eğitim ve bakım konusunda destek sağladı.

2017’de İtalyan Fincantieri ile 5 milyar Euro’luk bir anlaşma imzalayarak dört Doha sınıfı korvet, iki devriye gemisi ve bir amfibi çıkarma gemisi satın aldı.

2023'te teslimatlar tamamlandı, İtalyan uzmanlar deniz kuvvetlerine eğitim ve teknik destek verdi.

Ek olarak Leonardo firması ile 18 adet NH90 çok maksatlı helikopter satın alımı yapıldı.

2013'te Alman firma Krauss-Maffei Wegmann ile 62 adet Leopard 2A7 tankı ve 24 adet PzH 2000 obüsü için 2.5 milyar dolarlık sözleşme yapıldı. Teslimatlar 2018'de bitti.

2014 yılında Almanya'dan KAtar'a 13 adet Dingo ve 32 adet Fennek zırhlı araç ihraç edildi.

Katar'da neden farklı ülkelerin askeri üssü var?

İki yabancı ülkenin askeri üsleri bulunuyor. Bunlar Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye'ye ait.

Amerikan üssü başkent Doha’nın yaklaşık 30 km güneybatısında bulunuyor.

Yaklaşık 11.000 Amerikan askeri ve koalisyon askeri görev yapıyor.

24 hektarlık bir alanı kaplıyor. Aynı anda 100'den fazla savaş uçağı ve İHA'yı barındırma kapasitesine sahip.

Birleşik Hava Operasyonları Merkezi (Combined Air Operations Center) burada yer alıyor. Ortadoğu'da ABD adına yapılan hava harekatlarını koordine eder.

F-22 Raptor, B-52 bombardıman uçakları, MQ-9 Reaper İHA’lar, C-130 Hercules nakliye uçakları ve yakıt ikmal uçakları konuşlandırılabiliyor

Katar, Basra Körfezi’nde İran’a 190 km mesafede yer alıyor.

Irak, Suriye ve Afganistan'daki Amerikan operasyonları için lojistik merkezi olarak kullanılıyor.

Ayrıca, 2014 DEAŞ, 2003 Irak ve 2001-2021 Afganistan savaşlarında hava desteği sağlandı.

2024'te üs anlaşması 10 yıllığına uzatıldı.

23 Haziran 2025’te İran’ın Al Udeid’e füze saldırısı düzenlemesi, Katar'ı hedef tahtasına oturttu. Ancak ABD işbirliği ve hava savunma kapasitesi ile füzelerin çoğu durduruldu.

Ek olarak Birleşik Krallığın da sınırlı bir varlığı söz konusu, 83. Hava Görev Grubu'nun personelleri görevliydi. 2009'dan itibaren mevcudiyet azaltıldı.

Ancak 2014'ten itibaren artan DEAŞ terör örgütü tehditi, yeniden kuvvet sevkine sebep oldu. Hava saldırıları için üs olarak kullanıldı.

2017 yılında ilk Türk Askeri üssü kurulmuştu. Başkent Doha’da bulunan Tarık bin Ziyad Kışlası içerisine inşa edildi.

İkinci askeri üs ise 2019 yılında açıldı. Türk Silahlı Kuvvetleri’ne bağlı özel kuvvetler, eğitim birimleri ve lojistik ekipler görev yapıyor.

2017-2021 Körfez Krizi sırasında Katar’ın Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne karşı Türkiye’yi stratejik bir müttefik olarak görmesiyle iki ülke arasındaki ilişki güçlendi.

Hangi ülkelerde askeri faaliyet gösteriyor?

Doğrudan muharebe odaklı sınırlı askeri operasyonlara katıldı. Ancak daha çok insani yardım, lojistik destek ve bölgesel ittifaklara katkı sağladı.

Yemen'deki iç savaşta 2015-2017 arası oldukça faal bir Katar vardı.

2015’te Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyona katılarak Yemen İç Savaşı’nda Husilere ve eski Yemen Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih’e bağlı güçlere karşı operasyonlara destek verdi.

2017'deki Körfez Krizi sebebiyle Yemen'den çekildi.

Eylül 2015’te Yemen’e 1.000 asker, 200 zırhlı araç ve 30 AH-64 Apache saldırı helikopteri gönderdi.

5 Haziran 2017’de başlayan Körfez Krizi’nde Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn ve Mısır’ın Katar’a ambargo uygulaması üzerine, Katar koalisyondan çekilmiş ve Yemen’deki tüm askeri varlığını sonlandırdı.

2011’de Libya’da Muammer Kaddafi rejimine karşı NATO operasyonlarına 6 Mirage 2000 savaş uçağı ve özel kuvvetler birimleri göndererek destek verdi.

Ayrıca Özel Kuvvetler'e ait subaylar, Kaddafi karşıtlarının eğitimine yardımcı oldu.

Libya’daki Ulusal Mutabakat Hükümeti’ni destekledi.

Katar merkezli Al Jazeera medya grubu, Libya’daki gelişmeleri yoğun bir şekilde haberleştirerek Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin uluslararası bilinirliliğini arttırmaya çalıştı.

Yumuşak güç stratejisini destekledi.

General Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu’na karşı pozisyonda yer aldı. Türkiye ile ortak politika yürütüldü.

Katar, Ululsal Mutabakat Hükümeti temsilcilerinin Doha’da diplomatik görüşmeler yapmasına izin verdi.

2019'da bu hükümetin yöneticileri Katar'daki uluslararsı konferanslarda destek aradı.

Gazze Şeridi'ni kontrol eden Hamas ile 2006'dan günümüze kadar yakın ilişkilere sahip.

Gazze'deki yönetimin sağladığı kamu hizmetlerinin finansmanının bir kısmı da Katar tarafından sağlandı.

Hamas’ın siyasi liderliğini Doha’da ağırlıyor ve Hamas ile doğrudan iletişim kanalları kuruyor.

2012’de, ABD’nin talebi üzerine Hamas’ın siyasi bürosu Doha’da açıldı

2024'te suikaste uğrayan Hamas siyasi liderlerinden İsmail Haniyeh Doha'da ikamet etti.

Geçmişte MOSSAD tarafından öldürülmeye çalışılan Halid Meşal de aynı şekilde Doha'da yaşamıştır.

2014'teki Hamas-İsrail Savaşı'nın sonlandırılmasını sağlayan ateşkes görüşmeleri Katar'da yapıldı.

Katar, ABD ve Mısır ile birlikte, 7 Ekim 2023'te başlayan Hamas-İsrail Savaşı'nda 7 günlük ateşkes ve 100'den fazla İsrail'li rehinenin serbest bırakılması ile 240 Filistin'li mahkumun salıverilmesini organize etti.

Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Thani, Mossad şefi ve Mısırlı istihbarat yetkilileriyle Doha’da toplantılar düzenledi.

Katar, Hamas ile doğrudan iletişim kurabilen ve aynı zamanda ABD, İsrail ve diğer Batılı ülkelerle güçlü ilişkileri olan bir ülke haline geldi

Dış politika doktrinlerinden olan "Ortadoğu'da barışın yolu Doha'dan geçer" yaklaşımını desteklemeyi amaçlıyor.