0

JURNAL.İST HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

Kırım Tatarlarının milli lideri: Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu

Çağrı Saçaralp
ÇAĞRI SAÇARALP
13 KASIM 2018 , SALI 07:00GNC 08:20
Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu
Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu

13 Kasım 1943 tarihinde Kırım’ın Bozkoy köyünde dünyaya gelen ömrü mücadeleyle geçen Kırım Tatarlarının milli kahramanı, Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’na dair bilinmeyenleri sizler için derledik.

Kırım 1954 Yılında özerk bir cumhuriyet statüsü ile Ukrayna Sovyet Cumhuriyetine bağlanır.

Tehcir edilen Kırım Türklerinin öz vatanlarına dönmelerine, Kırım davasının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun çabaları sayesinde izin verilir.

Kırımoğlu'nun mücadeleyle geçen yaşamından kesitleri derledik.

Kırımoğlu'nun hikayesi Bozköy köyünde başladı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, 13 Kasım 1943 tarihinde Kırım’ın Bozkoy köyünde dünyaya gözlerini açar.
Kırımoğlu'nun hikayesi Bozköy köyünde başladı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, 13 Kasım 1943 tarihinde Kırım’ın Bozkoy köyünde dünyaya gözlerini açar.
300.000 Kırım Türk'ü techir edildi 18 Mayıs 1944 tarihinde tüm Kırım Tatar halkı, SSCB’nin Devlet Başkanı Josef Stalin’in emriyle zorunlu olarak Kırım’dan Orta Asya’nın, Ural Dağlarının ve Sibirya’nın uzak bölgelerine sürgün edildi. Kırımoğlu’nun ailesi de Özbekistan’a sürgün edildi.
300.000 Kırım Türk'ü techir edildi 18 Mayıs 1944 tarihinde tüm Kırım Tatar halkı, SSCB’nin Devlet Başkanı Josef Stalin’in emriyle zorunlu olarak Kırım’dan Orta Asya’nın, Ural Dağlarının ve Sibirya’nın uzak bölgelerine sürgün edildi. Kırımoğlu’nun ailesi de Özbekistan’a sürgün edildi.
Kırım Tatarlarının göz yaşartan tehciri İnsanlık dışı yöntemler ve yolculuklarla tehcire tabi tutulur. Bu tehcirde binlerce Kırım Türkü yollarda açlık, hastalık ve kötü muamele neticesinde hayatını kaybeder. Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun ailesi, diğer Kırım Tatarları gibi sürgünün bütün vahşetini ve Sovyet devletinin onlarca yıl boyunca uyguladığı ayrımcılığı yaşar.
Kırım Tatarlarının göz yaşartan tehciri İnsanlık dışı yöntemler ve yolculuklarla tehcire tabi tutulur. Bu tehcirde binlerce Kırım Türkü yollarda açlık, hastalık ve kötü muamele neticesinde hayatını kaybeder. Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun ailesi, diğer Kırım Tatarları gibi sürgünün bütün vahşetini ve Sovyet devletinin onlarca yıl boyunca uyguladığı ayrımcılığı yaşar.
Kırımoğlu'nun sürgün yılları Kırımoğlu, sürgün edildiği Özbekistan’ın Taşkent şehrinde tornacı olarak fabrikada çalışır.1962 yılında Kırımoğlu Taşkent Sulama ve Arazi Islahı Mühendislikleri Enstitüsünü kazanır; ancak SSCB’nin milli güvenlik servisi olan KGB’nin kararıyla 1965 yılında bu okuldan atılır. Okuldan atılmasının sebebi, Kırım Tatar gençlerine kendisinin yazmış olduğu “XIII-XVIII Yüzyıllarda Kırım’da Türk Kültürünün Kısa Tarih Özeti” adlı el yazısını dağıtmasıdır.
Kırımoğlu'nun sürgün yılları Kırımoğlu, sürgün edildiği Özbekistan’ın Taşkent şehrinde tornacı olarak fabrikada çalışır.1962 yılında Kırımoğlu Taşkent Sulama ve Arazi Islahı Mühendislikleri Enstitüsünü kazanır; ancak SSCB’nin milli güvenlik servisi olan KGB’nin kararıyla 1965 yılında bu okuldan atılır. Okuldan atılmasının sebebi, Kırım Tatar gençlerine kendisinin yazmış olduğu “XIII-XVIII Yüzyıllarda Kırım’da Türk Kültürünün Kısa Tarih Özeti” adlı el yazısını dağıtmasıdır.
Kırımoğlu, Kırım Tatarlarının haklı mücadelesine ses olur Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, uluslararası kamuoyuna tüm haklardan yoksun kalan Kırım Tatar halkının durumu ve haklarının iadesi için verdiği mücadele hakkında bilgi verilmesini organize eder.
Kırımoğlu, Kırım Tatarlarının haklı mücadelesine ses olur Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, uluslararası kamuoyuna tüm haklardan yoksun kalan Kırım Tatar halkının durumu ve haklarının iadesi için verdiği mücadele hakkında bilgi verilmesini organize eder.
Kırımoğlu liderliğinde Kızıl Meydan'da miting 1950 ve 60'larda Tatarlar vatanlarına dönmek için Özbek kentlerinde düzenledikleri eylemlerle mücadele verir. 23 Temmuz 1987 günü Sovyet rejiminin kalbi olarak kabul edilen Kızıl Meydan’da toplanan yüzlerce Kırım Türkü ve onları destekleyen Sovyet vatandaşları, Sovyetler Birliği’nde eşi benzerine az rastlanan bir miting gerçekleştirir. Kırımoğlu’nun liderliğinde organize edilen bu gösteri, orada bulunan yabancı basın mensupları tarafından bütün dünyaya aksettirilir.
Kırımoğlu liderliğinde Kızıl Meydan'da miting 1950 ve 60'larda Tatarlar vatanlarına dönmek için Özbek kentlerinde düzenledikleri eylemlerle mücadele verir. 23 Temmuz 1987 günü Sovyet rejiminin kalbi olarak kabul edilen Kızıl Meydan’da toplanan yüzlerce Kırım Türkü ve onları destekleyen Sovyet vatandaşları, Sovyetler Birliği’nde eşi benzerine az rastlanan bir miting gerçekleştirir. Kırımoğlu’nun liderliğinde organize edilen bu gösteri, orada bulunan yabancı basın mensupları tarafından bütün dünyaya aksettirilir.
Hapishanelerde, sürgünlerde geçen yıllar 1969 yılında Kırımoğlu, SSCB’de İnsan Hakları Koruma Grubu kurucularından biri olur. Verdiği insan hakları mücadelesi onun 15 yıl hapis cezası almasına neden olur. Kırımoğlu, 1970’li yıllarda kendisine karşı açılan sıradaki davadan dolayı açlık grevi ilan eder.
Hapishanelerde, sürgünlerde geçen yıllar 1969 yılında Kırımoğlu, SSCB’de İnsan Hakları Koruma Grubu kurucularından biri olur. Verdiği insan hakları mücadelesi onun 15 yıl hapis cezası almasına neden olur. Kırımoğlu, 1970’li yıllarda kendisine karşı açılan sıradaki davadan dolayı açlık grevi ilan eder.
İnsan hakları savunucularıyla iş birliği Kırım Tatar Milli Hareketi ile SSCB’de İnsan Haklarını Savunma Hareketi arasındaki sıkı işbirliğinin taraftarı olan Kırımoğlu, 1967 yılında hapisten çıktıktan sonra Moskova’da ve SSCB’nin diğer bölgelerinde faaliyet gösteren insan hakları savunucularıyla temas kurar.
İnsan hakları savunucularıyla iş birliği Kırım Tatar Milli Hareketi ile SSCB’de İnsan Haklarını Savunma Hareketi arasındaki sıkı işbirliğinin taraftarı olan Kırımoğlu, 1967 yılında hapisten çıktıktan sonra Moskova’da ve SSCB’nin diğer bölgelerinde faaliyet gösteren insan hakları savunucularıyla temas kurar.
Kırım Türklerinin vatanlarına geri dönüşü Tehcir edilen Kırım Türklerinin öz vatanlarına dönmelerine, , Kırım davasının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun çabaları sayesinde nihayet izin verilir.
Kırım Türklerinin vatanlarına geri dönüşü Tehcir edilen Kırım Türklerinin öz vatanlarına dönmelerine, , Kırım davasının lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun çabaları sayesinde nihayet izin verilir.
Kırım Tatar Milli Meclisi başkanlığıyla mücadeleye devam Kırımoğlu, 1989 yılında ailesi ile beraber Kırım’a döner. 1991 yılın Haziran ayında Kırım Tatar Milli Kurultayı toplanır.Ardından Kırım Tatar Milli Meclisi seçildi. KTMM Başkanı olarak da Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu seçilir.
Kırım Tatar Milli Meclisi başkanlığıyla mücadeleye devam Kırımoğlu, 1989 yılında ailesi ile beraber Kırım’a döner. 1991 yılın Haziran ayında Kırım Tatar Milli Kurultayı toplanır.Ardından Kırım Tatar Milli Meclisi seçildi. KTMM Başkanı olarak da Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu seçilir.
Kırımoğlu, Kırım Tatarlarının sesi olmaya devam eder Kırımoğlu, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko tarafından 3 Kasım 2014 tarihinde Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın Kırım Tatarlarından Sorumlu Yetkilisi görevine getirilir.
Kırımoğlu, Kırım Tatarlarının sesi olmaya devam eder Kırımoğlu, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko tarafından 3 Kasım 2014 tarihinde Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın Kırım Tatarlarından Sorumlu Yetkilisi görevine getirilir.
Yeniden sürgün yılları Kırım'ın Rusya tarafından 2014'te işgal edilmesinin ardından 5 Mayıs 2014'te Kırım'a girişi yasaklanan Kırım Tatarlarının milli lideri Kırımoğlu o tarihten itibaren Ukrayna’nın başkenti Kiev'de sürgünde yaşıyor.
Yeniden sürgün yılları Kırım'ın Rusya tarafından 2014'te işgal edilmesinin ardından 5 Mayıs 2014'te Kırım'a girişi yasaklanan Kırım Tatarlarının milli lideri Kırımoğlu o tarihten itibaren Ukrayna’nın başkenti Kiev'de sürgünde yaşıyor.
Kırımoğlu'na Cumhuriyet nişanı 15 Nisan 2014 tarihinde de Kırım Tatarlarının Sovyet Yönetimi tarafından maruz bırakıldığı sürgünü sürekli gündemde tutan ve Ukrayna Parlamentosu'nda Kırım Tatarlarının temsilciliğini yapan Kırımoğlu'na dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından Cumhuriyet Nişanı tevcih edilir.
Kırımoğlu'na Cumhuriyet nişanı 15 Nisan 2014 tarihinde de Kırım Tatarlarının Sovyet Yönetimi tarafından maruz bırakıldığı sürgünü sürekli gündemde tutan ve Ukrayna Parlamentosu'nda Kırım Tatarlarının temsilciliğini yapan Kırımoğlu'na dönemin Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından Cumhuriyet Nişanı tevcih edilir.
Kırım Türklerinin efsanevi lideri Kırımoğlu'na ödül yağmuru Kırımoğlu, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Bürosu’nun insan haklarını savunma alanında verilen Nansen Ödülünün ve Uluslararası Pılıp Orlık “Ukrayna Toplumunu Demokratikleştirme” Ödülü sahibidir.
Kırım Türklerinin efsanevi lideri Kırımoğlu'na ödül yağmuru Kırımoğlu, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Bürosu’nun insan haklarını savunma alanında verilen Nansen Ödülünün ve Uluslararası Pılıp Orlık “Ukrayna Toplumunu Demokratikleştirme” Ödülü sahibidir.
KAYNAK / HTTP://QHA.COM.UA/TR, HTTP://TEHLİKEDEKİDİLLER.COM/TURKCE/WP-CONTENT/UPLOADS/T%C3%BCRK_D%C3%BCNYAS%C4%B1__SON-SESLER_.SON_.PDF