0

JURNAL.İST HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

Kökenleri ‘Oğuz Türkleri’ne dayanan Gagavuzlara dair merak edilenler

Çağrı Saçaralp
ÇAĞRI SAÇARALP
18 EKİM 2018 , PERŞEMBE 15:57
Abone ol
Gagavuzlara dair merak edilenleri sizler için derledik.
Gagavuzlara dair merak edilenleri sizler için derledik.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon'un davetlisi olarak temaslarda bulunmak üzere dün Moldova’nın başkenti Kişinev’e geldi. Moldova temasları kapsamında Gagavuzya Özerk Bölgesini de ziyaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı İrina Vlah'la bir araya geldi. Erdoğan basın toplantısında, "Türkiye'nin, tüm kurumlarıyla, Gagavuzya'ya gerekli teşvik, destek ve kolaylıkları sağlamaya hazır olduğunu ifade ettik." dedi. 23 Aralık 1994 yılında Moldova parlamentosunda kabul edilen kanunlarla özerk bir statü kazanan Gagavuzya’ya, kökenleri ‘Oğuz Türkleri’ne dayanan Gagavuzlara dair merak edilenleri sizler için derledik...

Cumhurbaşkanı Erdoğan, başkent Kişinev'deki temaslarının ardından Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon ile Gagauz Özerk Yeri başkenti Komrat'a geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan ile mevkidaşı Dodon ve eşi Galina Dodon'u, İcra Komitesi binasında Gagauz Özerk Yeri Başkanı Vlah karşıladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, başkent Kişinev'deki temaslarının ardından Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon ile Gagauz Özerk Yeri başkenti Komrat'a geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan ile mevkidaşı Dodon ve eşi Galina Dodon'u, İcra Komitesi binasında Gagauz Özerk Yeri Başkanı Vlah karşıladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Moldova temasları kapsamında Gagavuzya Özerk Bölgesi ziyaretinde Gagavuzya Özerk Bölgesi Başkanı İrina Vlah'la bir araya geldi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon ile birlikte Gagauz Özerk Yeri’nin başkenti Komrat’ta Altındağ Belediyesince onarılan Kültür Evi'nin açılış törenine katıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Moldova Cumhurbaşkanı İgor Dodon ile birlikte Gagauz Özerk Yeri’nin başkenti Komrat’ta Altındağ Belediyesince onarılan Kültür Evi'nin açılış törenine katıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Komrat'ta yaptığı konuşmada, "Türkiye olarak Gökoğuz Türklerinin kendi vatanlarında hayatlarını en üst standartlarda sürdürebilmeleri için sizleri desteklemeye devam edeceğiz." ifadelerini kullandı.

Kökenleri ‘Oğuz Türkleri’ne dayanan Gagavuzlara dair merak edilenleri sizler için derledik...

Moldova Cumhuriyeti sınırları içindeki Gagavuzya Özerk Bölgesi, parlamentosu, başkenti, bayrağı ve dili gibi devlet faktörleriyle önemli bir konuma sahiptir.

Gagavuzya Özerk Bölgesinin yüzölçümü 1.850 kilometrekaredir. Gagavuzya’da; Komrat, Çadır-Lunga, Vulkaneşti olmak üzere üç büyük kenti vardır. İdari merkez Komrat'tır. Gagavuzya’da yönetim, Moldova Cumhuriyeti Anayasası, “Gagavuz Yeri Özel Hukuki Statüsü” Kanunu, Gagavuz Ana Kanunu ve Gagauz Halk Topluluğunun olmak üzere 4 erkin çıkardığı yerel kanunlara göre yürütülmektedir.
Gagavuzya Özerk Bölgesinin yüzölçümü 1.850 kilometrekaredir. Gagavuzya’da; Komrat, Çadır-Lunga, Vulkaneşti olmak üzere üç büyük kenti vardır. İdari merkez Komrat'tır. Gagavuzya’da yönetim, Moldova Cumhuriyeti Anayasası, “Gagavuz Yeri Özel Hukuki Statüsü” Kanunu, Gagavuz Ana Kanunu ve Gagauz Halk Topluluğunun olmak üzere 4 erkin çıkardığı yerel kanunlara göre yürütülmektedir.
Gagauzlar 3.383.332 nüfusla Moldova toplam nüfusunun yaklaşık % 5’ini içermektedir Nüfusun çoğu köylerde yaşar. Bu köylerinin kiminin nüfusu 9 bine kadar çıkar. Kentleşme oranı yüzde 40'tır Gagavuzlar eski bir tarihe ve kültüre sahiptir.
Gagauzlar 3.383.332 nüfusla Moldova toplam nüfusunun yaklaşık % 5’ini içermektedir Nüfusun çoğu köylerde yaşar. Bu köylerinin kiminin nüfusu 9 bine kadar çıkar. Kentleşme oranı yüzde 40'tır Gagavuzlar eski bir tarihe ve kültüre sahiptir.
Gagavuz Türkçesi, Türkmen, Azerbaycan ve Türkiye Türkçesi gibi Güney-Batı Türkçesi/Oğuz Grubu’nda yer alır ve Türkiye Türkçesine en yakın olan Türk şivesidir. Gagavuzların büyük kısmı Ortodoks Hıristiyan inancına sahiptir. Gagavuzların isimleri Slavca, soy isimleri ise Türkçedir.
Gagavuz Türkçesi, Türkmen, Azerbaycan ve Türkiye Türkçesi gibi Güney-Batı Türkçesi/Oğuz Grubu’nda yer alır ve Türkiye Türkçesine en yakın olan Türk şivesidir. Gagavuzların büyük kısmı Ortodoks Hıristiyan inancına sahiptir. Gagavuzların isimleri Slavca, soy isimleri ise Türkçedir.
Gagauzya’nın iklimi sıcaktır. Bölgede ortalama yağış oranı çok düşüktür ve bu nedenle bölge kuraklıktan olumsuz bir şekilde etkilenmektedir. Bölgenin su stokları genelde yeraltı sularından eşde edilmektedir. Yeryüzü suları (küçük dere ve göller) kısıtlıdır ve mevcut yeryüzü sularının da mineralleşme oranı yüksek olduğu için sulamada kullanılamaz.
Gagauzya’nın iklimi sıcaktır. Bölgede ortalama yağış oranı çok düşüktür ve bu nedenle bölge kuraklıktan olumsuz bir şekilde etkilenmektedir. Bölgenin su stokları genelde yeraltı sularından eşde edilmektedir. Yeryüzü suları (küçük dere ve göller) kısıtlıdır ve mevcut yeryüzü sularının da mineralleşme oranı yüksek olduğu için sulamada kullanılamaz.
Moldova sınırları içerisinde ‘Gagavuz Yeri Özerk Cumhuriyeti’ adıyla varlıklarını sürdüren Gagavuzların gelenek ve göreneklerinde bazı farklılıklar bulunsa da Anadolu Türk kültürü ve geleneklerine çok benzerlikler de oldukça fazladır.
Moldova sınırları içerisinde ‘Gagavuz Yeri Özerk Cumhuriyeti’ adıyla varlıklarını sürdüren Gagavuzların gelenek ve göreneklerinde bazı farklılıklar bulunsa da Anadolu Türk kültürü ve geleneklerine çok benzerlikler de oldukça fazladır.
Ekonomileri tarıma dayalıdır. Ekonomik sıkıntı yüzünden genç ve dinamik nüfusun çoğu yurt dışında çalışmak için yaşadığı yeri terk etmektedir. TİKA ile ortaklaşa gerçekleştirilen eğitim, ticaret, sosyal ve kültürel alanlarda projeler Gagavuzya’nın gelişmesine önemli katkı sağlamaktadır.
Ekonomileri tarıma dayalıdır. Ekonomik sıkıntı yüzünden genç ve dinamik nüfusun çoğu yurt dışında çalışmak için yaşadığı yeri terk etmektedir. TİKA ile ortaklaşa gerçekleştirilen eğitim, ticaret, sosyal ve kültürel alanlarda projeler Gagavuzya’nın gelişmesine önemli katkı sağlamaktadır.
Gagavuzya ekonomisinin büyük bir oranda tarım mallarının üretimine dayalıdır. Bölgede sanayi ve turizm yok denilecek kadar az ve gelişmemiştir.
Gagavuzya ekonomisinin büyük bir oranda tarım mallarının üretimine dayalıdır. Bölgede sanayi ve turizm yok denilecek kadar az ve gelişmemiştir.
Gagauz Yeri Özerk Bölgesi'nde İlkokul, ortaokul ve lise düzeyinde eğitim veren 55 okul bulunmaktadır. Ayrıca Türkiye'nin maddi yardımlarda bulunduğu Komrat üniversitesi bulunmaktadır. TİKA, Komrat'ta yöredeki en önemli kültür merkezi olan Atatürk Kütüphanesi'ni kurmuştur. Bölgede yaşayan gençlerin büyük bir bölümü lisans eğitimlerini Türkiye'de tamamlamaktadırlar.
Gagauz Yeri Özerk Bölgesi'nde İlkokul, ortaokul ve lise düzeyinde eğitim veren 55 okul bulunmaktadır. Ayrıca Türkiye'nin maddi yardımlarda bulunduğu Komrat üniversitesi bulunmaktadır. TİKA, Komrat'ta yöredeki en önemli kültür merkezi olan Atatürk Kütüphanesi'ni kurmuştur. Bölgede yaşayan gençlerin büyük bir bölümü lisans eğitimlerini Türkiye'de tamamlamaktadırlar.
Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >
KAYNAK / HTTP://WWW.ACADEMİA.EDU/32864434/KARADENIZIN_ÖTEKI_YAKASINDAKI_TÜRKLER_GAGAVUZ_TÜRKLERI_THE_TURKS_ON_THE_OTHER_SIDE_OF_BLACK_SEA_GAGAVUZ_TURKS_