Koronavirüs aşısını yaptırmak zorunlu olacak mı?
Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınıyla ilgili aşı çalışmalarında sona yaklaşırken aşı karşıtlığı yeniden gündeme geldi. Bilim Kurulu'ndan uzmanlar, Meclis'e 2019'da gelen kanun teklifiyle bulaşıcı hastalıklara karşı aşılanmanın zorunlu hale getirilmesini hatırlattı. Teklif hala Meclis komisyonunda görüşülüyor. Peki COVID-19 aşısı yaptırmak zorunlu olacak mı? Koronavirüs aşısının zorunlu hale getirilmesi birçok ülkede görüşülüyor fakat henüz resmi bir karar bulunmuyor
Aşı karşıtlığı son yıllarda dünyada olduğu gibi Türkiye'de de artışa geçti. Türkiye'de 2011 yılında yalnızca 183 aile çocuğuna aşı yapılmasını reddederken 2017 yılında bu sayı 23 bine yükseldi. Aşı karşıtlığının artmasıyla 2019'da Meclis'e bir kanun teklifi geldi. Bu teklife göre, bulaşıcı hastalıklara karşı aşı yaptırmayanlara cezai işlem uygulanması isteniyor. Peki koronavirüs aşısı Türkiye'de zorunlu olacak mı? Henüz bir yasal zorunluluk yok ama bazı ülkelerde farklı hizmet kolları zorunluluk getiriyor. Örneğin; Avustralya hava yolu şirketi Qantas uluslararası seferlerde koronavirüs aşısının zorunlu olacağını duyurdu.
"Risk grubundakiler için zorunlu olmalı"
Bilim Kurulu Üyesi Afşin Emre Kayıpmaz ise aşı uygulamalarıyla ilgili merak edilen sorulara yanıt verirken aşı yaptırmanın zorunlu olup olmayacağına da değindi. Koronavirüs aşısı zorunluluğu hakkında Kayıpmaz, "Aşı uygulamalarındaki zorunluluk hakkında kişisel kanaatim; aşı ülkemize geldikten sonra risk gruplarına göre kademe kademe aşılamanın yapılmasıdır. Risk grubundaki kişiler için bu aşı zorunlu olmalıdır" dedi.
"Aşı olmayanlar toplu taşımalarla yolculuk yapmasın"
Dünyadaki bazı hava yolu şirketleri gibi Kayıpmaz da aşının HES kodu gibi bir zorunluluk olabilme ihtimaline değindi. Kayıpmaz "HES kodunuzla sizin hasta veya taşıyıcı riskli, temaslı olup olmadığınız görünüyor. Kişisel olarak aşı olmayı tercih edemeyebilirsiniz ama örnek veriyorum aşı olmazsanız uçak yolculuğu yapamayabilirsiniz. Aşı olmadıysanız, otobüs yolculuğu yapamayabilirsiniz. Bence, aşı olmayanlar içinde HES kodu gibi bir uygulama yapılarak aşı olmayan kişilerin kalabalık alanlara, toplu taşıma kullanmalarına bu gibi toplum içindeki tüm alanlara girmesi engellenebilir." ifadelerini aktardı.
Sağlık Bakanlığı'nın tavsiye ettiği aşılar
- Türkiye'de Sağlık Bakanlığının takviminde tavsiye edilen aşılar: Hepatit B; verem; beşli karma aşı (difteri, boğmaca, tetanoz, inaktif polio, hemofilus tip b aşısı); kızamık, kızamıkçık, kabakulak aşısı; dörtlü karma aşı (difteri, boğmaca, tetanoz, inaktif polio aşısı); çocuk felci aşısı; erişkin tipi difteri, tetanoz aşısı; hepatit a ve suçiçeği.
Avrupa'da aşı zorunluluğu ne durumda?
Fransa: 2018 Ocak ayından itibaren Fransa, aşı takviminde bulunan toplam 11 aşıyı zorunlu hale getirdi. Bunlar difteri, tetanoz, çocuk felci, boğmaca, Haemophilus influenza tip B enfeksiyonları, Hepatit B, pnömokok enfeksiyonları, invaziv serogrup C meningokok hastalığı, kızamık, kabakulak ve kızamıkçık.
Fransa'da aşı yapılmasını reddeden ailelere 6 aydan başlayan hapis cezası ve 3 bin 700 Euro para cezası uygulanıyor.
İtalya: 2017 yılında önceden 4 olan zorunlu aşı sayısı 10'a çıktı. Bunlar difteri, çocuk felci, tetanoz, Hepatit B, hemofilus influenza tip b, kızamık, kızamıkçık, kabakulak ve su çiçeği.
İtalya'da çocuğunu aşılamayan ailelere 100 ila 500 Euro arasında değişen para cezası uygulanıyor.
Çekya: 9 aşı zorunlu olarak yaptırılıyor.
Slovakya: Zorunlu aşı sayısı 10.
Polonya, Bulgaristan, Macaristan: Bu üç ülkede de Fransa'da olduğu gibi 11 zorunlu aşı var.
Letonya: 13 zorunlu aşı var.
Yunanistan: Avrupa'da zorunlu aşı sayısının en fazla olduğu ülke Yunanistan, aileler çocuklarına toplam 14 zorunlu aşı yaptırıyor. Diğer ülkelerden farklı olarak Hepatit A, grip ve diğer pnömokokal enfeksiyon tipleri için aşı da zorunlu aşı listesinde var.
Belçika: Belçika'da zorunlu sadece bir aşı var: Çocuk felci aşısı. Diğer 11 aşı tavsiye edilenler listesinde.
İngiltere: Zorunlu aşı yok ancak doğumdan sonraki 4 ay boyunca 6 aşı öneriliyor: Difteri, tetanoz, boğmaca, çocuk felci, hemofilus influenza tip b ve Hepatit B.
Estonya, Litvanya, Danimarka, İsveç, Finlandiya, İrlanda, Portekiz, Lüksemburg, Türkiye: İngiltere gibi aşı yapılmasını sadece öneriyor.
Almanya: Almanya'da da aşı yaptırmak yalnızca tavsiye ediliyor. Brandenburg eyaletinde 2019 Nisan ayından itibaren kızamığa karşı aşı yaptırmak zorunlu hale geldi.