Milyonları etkileyen hastalık için yeni yöntem: Beyin aktivitesini düzenliyor!
Tinnitus, dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen “hayali ses” problemidir ve genellikle baş, kulak ve zihni yoruyor. Oxford Üniversitesi’nden bilim insanları, derin uykunun beyin aktivitesini düzenleyerek tinnitus etkilerini geçici olarak bastırabileceğini gösteriyor.
Tinnitus, çoğu kişi için yalnızca hayal edilebilecek kadar rahatsız edici bir kulak çınlaması, hırıltı veya tıklama sesidir. Bu sesler, çevredeki kimse tarafından duyulmaz ve bazen sürekli, bazen ise gelip geçici olur. Oxford Üniversitesi’ndeki nörobilimciler, uykunun tinnitus ile beynin işleyişi arasında sıkı bir ilişki olabileceğini ileri sürüyor.
Tinnitus ve uyku bağlantısı
Oxford’un Uyku ve Sirkadiyen Nörobilim Enstitüsü’nden Linus Milinski, “Tinnitus, hayatı olumsuz etkileyen bir durum iken, uyku doğal bir süreçtir; ancak her ikisi de spontan beyin aktivitelerine bağlıdır. Bu benzerlikleri incelemek, hayali sesleri anlamamıza ve tedavi yolları geliştirmemize yardımcı olabilir” diyor.
Araştırmacılar, özellikle derin uyku sırasında (non-REM) ortaya çıkan büyük beyin dalgalarının tinnitusla ilişkili aşırı beyin aktivitesini bastırabileceğini düşündü. Bu hipotezi test etmek için ferretler üzerinde deneyler gerçekleştirildi. Bulgular, gürültüye maruz kalan ve güçlü tinnitus geliştiren ferretlerin aynı zamanda uyku düzenlerinde de bozulma yaşadığını gösterdi. Non-REM uykuya geçişte ise beyin aktivitesindeki aşırılık azalıyor, bu da uykunun tinnitus etkilerini geçici olarak maskeleyebileceğini ortaya koyuyor.
İnsan sağlığı ve tedavi potansiyeli
Milinski’ye göre bulgular, derin uykunun tinnitus semptomlarını hafifletebileceğini ve beynin anormal aktivitelerini doğal yolla düzenleyebileceğini gösteriyor. İnsanlarda da benzer beyin aktivite örüntülerinin var olabileceği öne sürülüyor. Çinli araştırmacılar da 2025 yılında yaptıkları bir çalışmada, tinnituslu bireylerin uyanıkken aşırı beyin aktivitesini bastırmakta zorlandığını, ancak derin uyku sırasında bu aktivitenin azaldığını buldu.
Araştırmalar, tinnitus ve uyku arasındaki döngüyü kırmanın, hem semptom yönetimi hem de uyku biliminin anlaşılması için kritik olduğunu gösteriyor. Milinski, “Tinnitus uykuyu kötüleştirir, kötü uyku da tinnitus etkilerini artırır. Ancak bu döngü kırılabilir ve bu alandaki çalışmalar tedavi ve farkındalık için umut verici” diyor.
