16 kişinin öldüğü füniküler kazasında skandal detaylar: Sertifikasız kablo kullanılmış

Portekiz’in Hava ve Demiryolu Kazaları Araştırma Bürosu, Lizbon’da geçen ay 16 kişinin hayatını kaybettiği füniküler kazasına ilişkin ön raporunu yayımladı. Raporda, kazaya neden olan çok sayıda ihmal ve teknik yetersizlik sıralandı.

Rapora göre, iki vagon arasında denge sağlayan ve kazaya neden olan yeraltı kablosu arızalıydı ve yolcu taşımacılığı için hiçbir zaman onaylanmamıştı. Ayrıca bu kablonun teknik olarak uygun olmadığı ve 2022 yılında, Lizbon’un toplu taşımasından sorumlu Carris şirketi tarafından satın alındığı belirtildi.

Kazadan sonra Carris, füniküler ve tramvay bakım birimi başkanının görevine son verildiğini açıkladı.

Ne olmuştu?

Turistlerin sıkça kullandığı 140 yıllık Glória füniküleri, 3 Eylül’de raydan çıkarak bir binaya çarpmıştı. Kazada 11’i yabancı uyruklu olmak üzere toplam 16 kişi hayatını kaybetmiş, üçü Britanyalıydı. 20 kişi de yaralanmıştı.

Kablo test edilmeden takıldı

Pazartesi günü yayımlanan ön raporda, Carris mühendislerinin kabloyu hiç denetlemediği ve sistemin kurulumdan önce test edilmediği bilgisi yer aldı.

Kazanın meydana geldiği sabah Carris tarafından görevlendirilen dış kaynaklı bakım firmasının Glória fünikülerine "sorunsuz" raporu verdiği, ancak bu denetimin gerçekten yapılıp yapılmadığının belirsiz olduğu da ifade edildi.

Kaza anında şoförün acil fren sistemini doğru şekilde devreye soktuğu ancak bu sistemin düzgün çalışmadığı ve daha önce hiç test edilmediği belirtildi.

Soruşturma devam ediyor

Ön raporda elde edilen bilgilerin henüz "tamamlanmadığı" ve daha fazla test ile analiz gerektiği vurgulandı. Ayrıca, “Olayla ilgili herhangi bir kişi ya da kuruluşa suç veya sorumluluk atfedilmemelidir,” denildi.

Lizbon Belediye Başkanı Carlos Moedas, 12 Ekim'deki yerel seçimlerde muhalefetin oversight (denetim) eksikliği suçlamalarına rağmen yeniden seçilmişti. Moedas, SIC televizyonuna yaptığı açıklamada, raporun “bu trajedinin siyasi değil teknik nedenlerden kaynaklandığını doğruladığını” söyledi.

Carris şirketi ise yaptığı açıklamada, kablonun uygunsuzluğunun kazayla doğrudan bir ilişkisi olup olmadığının şu an için netleşmediğini belirtti. Raporda, aynı kablonun kazadan önce Glória fünikülerinde 601 gün boyunca sorunsuz kullanıldığına dikkat çekildi.

Kaza raporunda şu ifadeye yer verildi:

• "Şu an için, bu uyumsuz kablonun kazaya doğrudan etki edip etmediği veya ne derece etkili olduğu söylenemez. Ancak soruşturma açısından başka faktörlerin de rol oynamış olması kesin."

Carris ayrıca, kabloların 2022 Mayıs ayında göreve gelen mevcut yönetim döneminde kullanılmaya başlanmış olmasına rağmen, satın alma sürecinin önceki yönetim tarafından yapıldığını vurguladı.

Yeni güvenlik önlemleri yolda

Raporda, Carris’in Avrupa standartlarına uygun yeni bir güvenlik yönetim sistemi uygulamaya koyması tavsiye edildi. Tüm fren sistemlerinin, kablonun kopması durumunda vagonları durdurup durduramayacağının gözden geçirilmesi gerektiği belirtildi. Glória kazasında bu işlevin çalışmadığı ifade edildi.

Ayrıca, Lizbon’daki tarihi fünikülerlerin, diğer kabloyla çalışan taşıma sistemlerinin tabi olduğu yasal denetim ve gözetimden muaf tutulduğu “hukuki boşluğun” kapatılması önerildi.

Nihai raporun yaklaşık 11 ay içinde tamamlanması bekleniyor. Sürecin uzaması durumunda, daha ayrıntılı bir ara rapor yayımlanacak.

Bu arada, Lizbon’daki tüm füniküler hatları, gerekli güvenlik kontrolleri yapılana kadar hizmet dışı bırakıldı.