Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, başkent Belgrad'da düzenlediği basın toplantısında enerji sektörüne dair kritik açıklamalarda bulundu. Ülkenin tek petrol rafinerisi olan Pancevo tesisinin çalışmaya devam edebilmesi için ABD'den bekledikleri yaptırım muafiyetini alamadıklarını duyurdu. Vucic, "Pancevo’daki rafinerimize ham petrol tedarikinin devamı için lisans almayı bekliyorduk ama olumlu bir karar gelmedi" dedi.

Rus ortaklığı rafineriyi yaktı

Krizin temelinde, Sırbistan Petrol Endüstrisi (NIS) şirketinin çoğunluk hisselerinin Ruslara ait olması yatıyor. Rus sermayesi nedeniyle ABD yaptırımlarına maruz kalan şirket, ham petrol tedarik edemez hale geldi. Vucic, rafinerinin bugün mü yoksa ilerleyen günlerde mi kapatılacağına şirket yönetiminin karar vereceğini belirtti.

Ocak sonuna kadar yetecek rezerv var

Vucic, halkı paniğe kapılmamaya davet ederek ülkedeki akaryakıt stokları hakkında bilgi verdi. Tüketimin yüzde 82'sinin dizel ağırlıklı olduğu ülkede, devletin rezervlerinde 204 bin tonun üzerinde dizel bulunduğunu söyledi. Bu rezervlerin ocak ayı sonuna kadar ülkeyi idare edebileceğini vurguladı.

Olağanüstü hal ilan edilmeyecek

Yakıt sıkıntısı nedeniyle "tek-çift plaka" uygulaması gibi kısıtlamaların gündemde olmadığını belirten Vucic, "Hiçbir şekilde paniğe ya da olağanüstü tedbirlere gerek olmadığını düşünüyoruz. Çünkü ülkemizde yeterince akaryakıt var" ifadelerini kullandı.

Rusya'ya 15 Ocak'a kadar süre

Sırbistan hükümeti, Rus tarafına NIS'teki hisselerini satması veya devretmesi için 15 Ocak tarihine kadar süre tanıdı. Vucic, "O zamana kadar Araplarla, Macarlarla, İngilizlerle veya Amerikalılarla görüşmeleri tamamlamazlarsa, bu onların meselesi. Biz 15 Ocak’ta buna nokta koyacağız" diyerek, gerekirse şirkete devlet tarafından yönetim atanabileceğinin sinyalini verdi.

"Siyasi bir karar, satmak istemiyorlar"

Rusya'nın tutumunu da değerlendiren Vucic, Rus ortakların hisselerini satmaya yanaşmadığını ifade etti. Durumun ticari değil siyasi olduğunu vurgulayan Vucic, "Rusya, NIS’teki payını satmak istemiyor. Bu parayla ilgili bir mesele değil, bu siyasi bir karar" şeklinde konuştu.

Doğalgaz için B planı hazır

Sadece petrol değil doğalgaz konusunda da sıkıntı yaşanabileceğine değinen Vucic, Rusya ile 5 Aralık'a kadar anlaşma sağlanamaması durumunda alternatiflere yöneleceklerini açıkladı. Vucic, "Eğer cuma gününe kadar anlaşma sağlayamazsak, pazartesi gününden itibaren gazı başka bir kaynaktan satın alacağız" dedi.

Merkez Bankası tehlike altında

Vucic, yaptırım altındaki NIS şirketiyle çalışmaya devam etmenin Sırbistan finans sistemi için büyük risk oluşturduğunu itiraf etti. NIS ile çalışan bankaların ve hatta talimat vermediği için Merkez Bankası'nın bile ikincil yaptırımların hedefi olabileceğini belirten Vucic, "Bu, kredi notumuz ve ülkemizin finansal sisteminin işleyişi için felaket olur" uyarısında bulundu.