13 Mayıs 2025’te tarihin en büyük savunma anlaşması imzalandı. Suudi Arabistan ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki anlaşmadan bahsediliyor. Yaklaşık 142 milyar dolar değerinde. Özel bir detay daha var, asıl paket 600 milyar dolardan fazla.

Geçmişte benzer bir anlaşma yapıldı mı?

Bu, 1980’lerde Suudi Arabistan ile İngiltere arasında imzalanan 43 milyar dolarlık Yemame Anlaşması’nı geride bırakarak tarihin en büyük silah satış anlaşması oldu.

Son anlaşmanın içinde neler var?

Anlaşmanın en dikkat çekici unsuru, Boeing tarafından 200 adet F-15EX savaş uçağı satışı yapılacak. APG-82V1 AESA radar ve EPAWSS elektronik harp sistemi ile donatılacak. Çünkü, Suudi Arabistan hava kuvvetlerinin gücünü arttırmak istiyor.

Ayrıca, teknoloji transferi de yapılacak. Uçakların bakım, yedek parça ve pilotların eğitimlerini Boeing sağlayacak.

Anlaşmada “sınır güvenliği ve kara kuvvetlerinin modernizasyonu” kategorisi de var. Abrams tankları veya Stryker zırhlı personel taşıyıcılarının elden geçirileceği anlaşılabilir. Bu konuda da General Dynamics şirketi destek verebilir.

Suud şirket AviLease için 4.8 milyar dolar değerinde Boeing 737-8 yolcu uçakları da sağlanacak.Lockheed Martin’in de devreye girmesi beklenebilir. Bu şirket F-35’lerin ana üreticilerinden. Suudi Arabistan’ın F-35’leri çok istediği biliniyor. Ancak, şirket ve ABD politikaları gereği bölgede NATO üyesi olmayıp envanterinde F-35 bulunan ülke istenmiyor. Bu fikir ayrılığı çözümlenirse F-35’lerin Suudi Arabistan’a satışını görülebilir.

RTX (eski adı ile Raytheon) ise “bilgi ve iletişim sistemlerinin güncellenmesi” konusunda yer alıyor. İran’ın füze kapasitesine karşı caydırıcılık oluşturulmak isteniyor. RTX, Suudi Arabistan’ın füze envanterindeki sistemlerin entregrasyonu ve personellerin eğitimine destek verecek.

Sadece askeri anlaşma mı yapıldı?

Hayır. Ek olarak, Google, DataVolt, Oracle, Salesforce, AMD ve Uber her iki ülkede dönüştürücü teknoloji yatırımları için toplam 80 milyar dolarlık yatırım yapacak.

GE Vernova, 14.2 milyar dolar değerinde gaz türbini ve enerji yatırımı yapacak.

ABD ve Suudi Arabistan neden bu anlaşmayı imzaladı?

ABD, Suudi Arabistan’ı İbrahim Anlaşmaları’na katılarak İsrail ile normalleşmeye teşvik ediyor. Silah satışları da bu diplomatik girişimin bir parçası olarak kullanılıyor.