Tarihte bugün: 6-7 Eylül olayları

1955 yılında İstanbul İzmir ve Ankara’da birçok olay çıktı. Bu olaylar gayr-i müslimlere yönelik olup ülkeye ve insanlığa büyük zararlar verdi.

Bugün, tarihe 6-7 Eylül olayları olarak geçen ve özellikle İstiklal Caddesi’nde bulunan gayr-i müslim vatandaşlarımızın dükkanlarının ve evlerinin talan edilmesiyle sonuçlanan olayların yıldönümü.

YeniŞafak yazarı Abdullah Muradoğlu’nun 6 Eylül 2000 yılında kaleme aldığı “Kan gövdeyi götürdü” başlıklı yazısından 6-7 Eylül ile ilgili olan bölümler şöyle:

Olaylar sırasında özellikle İstiklal Caddesi'nde birçok işyeri tahrip edildi.
Olaylar sırasında özellikle İstiklal Caddesi'nde birçok işyeri tahrip edildi.

Kan gövdeyi götürdü

1955 yılında İstanbul, İzmir ve Ankara'da çıkan olaylarda gayr-ı müslimlere ait binlerce ev, işyeri ve ibadethanenin yakılıp yıkıldığı, üç kişinin öldüğü ve yüzlerce kişinin yaralandığı 6-7 Eylül Olaylarının izleri 45 yıl geçmesine rağmen hala hafızalardan silinmedi.

Türk dışişleri heyeti Londra'da Yunan temsilciler ve İngiliz yönetimi ile Kıbrıs konusunda bir çözüme ulaşmak için ağustostan itibaren müzakerelerde bulunuyordu. 1878'de geçici olarak İngiltere'ye bırakılan Kıbrıs'ın durumu 14 Aralık 1954'de Yunanistan'ın talebi üzerine yeniden gündeme gelmişti. Üç ülke arasında başlayan görüşmelerde Yunanistan Enosis'de direnirken Türk tarafı şiddetle bu tezin karşısındaydı.

Olaylardan sonra gayr-i müslimler yurt dışına göçmeye başladı.
Olaylardan sonra gayr-i müslimler yurt dışına göçmeye başladı.

…Türk heyeti Londra'da Yunan teziyle boğuşurken, 4 Eylül'de Londra'daki Kıbrıslı Türkler bir gösteri yaparak Yunanistan'ı protesto ettiler. Kıbrıs Türk Kalacak Cemiyeti ve öğrenci dernekleri de günlerdir Yunanistan aleyhinde nümayişler gerçekleştiriyorlardı. Bütün bu gösteriler, Londra'daki görüşmelerde Yunanistan'a taviz verilmemesini sağlamaya yönelikti.

6 Eylül günü mutad 13.00 haberlerini veren Ankara Radyosu'nda, "Atatürk'ün Selanik'teki evi bombalandı" cümleleri beklenen kıvılcımdı. O gün İstanbul'da yayımlanan İstanbul Ekspres gazetesinin Atatürk'ün evinin Yunanlılar tarafından bombalandıği haberine yer veren ikinci baskısı, İstanbul sokaklarında dağıtıldı…”

İstila ve yağmadan canlarını ve mallarını korumak isteyenler dükkanlarına Türk bayrakları asmak zorunda kaldı.
İstila ve yağmadan canlarını ve mallarını korumak isteyenler dükkanlarına Türk bayrakları asmak zorunda kaldı.

Muradoğlu yazısına Perihan Sarıöz’ün kitabından alıntı yaparak devam ediyor:

“Perihan Sarıöz (Ara Güler'in eski eşi), "İstanbul-Paris- İstanbul" isimli kitabında "O güne kadar çok çok otuz beş bin satan Ekspres gazetesinin 6 Eylül akşamı basılan özel baskısı iki yüz doksan bin satar. Üniversite gençliği semt semt öbek öbek toplanır, halkında katkısıyla büyük bir kalabalık oluşur ve saat 17.30'da Taksim'e doğru yürümeye başlar. Çoğu hırpani kılıklı çapulcu takımı İstiklal Caddesi'ndeki dükkanları tahrip ederler" diyerek anlatıyor o günü…

…Olaylar üzerine toplanan Bakanlar Kurulu İzmir ve İstanbul'da sıkıyönetim ilan eder. İstanbul Sıkıyönetim Komutanı Korgeneral Nurettin Aknoz, sokağa çıkma yasağı uygular ve olaylar son bulur... 7 Eylül günü İstanbul'da ortaya çıkan bilanço ağırdır: 3 ölü, 30 yaralı. 73 kilise, 1 fabrika, 8 ayazma, 2 manastır, 3584'ü Rum vatandaşlara ait olmak üzere 5538 gayrimenkul tahrip edilir.

İstanbul Sıkıyönetkim Komutanlığı olayın failleri olduğu gerekçesiyle binlerce kişiyi gözaltına alır. Bu arada Ekspres Gazetesi'nin sahibi Mithat Perin, İstihbarat Müdürü Vedat Pekgirgin ile Yazıişleri Müdürü Gökşin Sipahioğlu bir günlük gözaltından sonra serbest bırakılır.”

Olaylardan sonra İstiklal Caddesi böyle görüntülenmişti.
Olaylardan sonra İstiklal Caddesi böyle görüntülenmişti.

Yazının tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Bugünün gazete manşetleri için tıklayın >