Ünlülerden AI'ya: Cambridge Sözlüğü 2025’in kelimesini açıkladı

Cambridge Sözlüğü, 2025 yılı için “parasosyal” kelimesini öne çıkardı. Editörler, terimi “bir kişinin hiç tanımadığı ünlü veya dijital varlıklarla kurduğu duygusal bağ” olarak tanımlıyor. Bu seçimin arkasında, sosyal medya ve yapay zekâ sohbet botlarına yönelen insanların çevrimiçi dünyada yakınlık ve ilişki arayışındaki artış yatıyor.

Tarihçesi ve yükselişi

Parasosyal kavramı ilk kez 1956’da Chicago Üniversitesi’nden sosyologlar tarafından ortaya konmuştu. Araştırmalar, televizyon izleyicilerinin ekran karşısındaki kişilerle gerçekte var olmayan bir yakınlık hissettiğini gösteriyordu. Günümüzde ise sosyal medya ve yapay zekâ, bu akademik terimi kültürel bir fenomene dönüştürdü.

Yılın parasosyal anları

Cambridge Sözlüğü, Taylor Swift’in Travis Kelce ile nişanı ve Lily Allen’ın West End Girl albümünü 2025’in en parasosyal anları olarak seçti. Ayrıca, kullanıcıların yapay zekâ sohbet botlarını “sırdaş” veya “arkadaş” olarak gördüğü etkileşimler de listede yer aldı.

Uzman görüşü

Cambridge Üniversitesi’nden sosyal psikolog Simone Schnall, parasosyal ilişkilerin artık sadece ünlü kültürünü değil, dijital varlıklarla kurulan çevrimiçi bağları da dönüştürdüğünü söylüyor. Schnall’a göre, geleneksel medyaya güvenin azalması, insanların influencer’lara ve yapay zekâya yönelmesini sağlıyor; bu durum bazı durumlarda yoğun ve sağlıksız bağlara yol açabiliyor.

Yeni dijital kelimeler

Cambridge Dictionary, yapay zekâ çağının kelimelerini de sözlüğe ekledi. “Slop”, sosyal medyadaki düşük kaliteli AI içeriklerini tanımlarken, “memeify” bir görüntünün internet şakası hâline dönüşmesini ifade ediyor.