Organ naklinde yapay zeka dönemi başlıyor: Başarısız girişimlerde %60'lık düşüş
Stanford Üniversitesi araştırmacıları, organ nakillerinde başarısız girişimleri azaltacak bir yapay zekâ modeli geliştirdi. Sistem, verilerini analiz ederek bağışçının organlarının nakil için uygun olup olmayacağını önceden tahmin ediyor. Yapay zekâ, nakil hazırlıklarında yaşanan zaman ve maliyet kayıplarını yüzde 60’a kadar düşürme potansiyeline sahip.
Dünya genelinde binlerce hasta, yaşamlarını sürdürebilmek için organ bekliyor. Ancak, bağışçı bulunsa bile hazırlık sürecinde birçok nakil iptal ediliyor. Karaciğer nakillerinde, dolaşım durumu sonrası bağışçılardan elde edilen organlarda, nakil işlemleri genellikle ölüm süresi kritik olan 45 dakikalık pencereye bağlı. Süreyi aşan organlar, alıcıda komplikasyon riskini artırdığı için reddediliyor.
AI ile israf önlenecek
Stanford Üniversitesi’nden doktorlar ve araştırmacılar, bağışçının organlarının nakil için uygun olup olmayacağını öngören bir yapay zekâ modeli geliştirdi. Sistem, cerrahların kararlarını geride bırakarak başarısız nakil girişimlerini yüzde 60 oranında azaltabiliyor. Model, nörolojik, solunum ve dolaşım verilerini kullanarak organın zamanında kullanılabilirliğini önceden tahmin ediyor.
Ekonomik ve operasyonel avantajlar
Nakil merkezleri, hazırlık sürecinde zaman ve kaynak kaybı yaşıyor. Yapay zekâ, hem bu maliyetleri düşürüyor hem de daha fazla hastanın organ almasına imkân tanıyor. Model, eksik veri olsa bile tahmin doğruluğunu koruyarak, sağlık personelinin karar süreçlerini optimize ediyor.
Gelecek planları
Araştırma ekibi, yapay zekâ modelini kalp ve akciğer nakilleri için uyarlamayı hedefliyor. Stanford ekibi, teknolojinin organ naklinde israfı azaltmada ve operasyonları hızlandırmada önemli bir adım olacağını belirtiyor. Çalışmanın detayları Lancet Digital Health dergisinde yayımlandı.
