Yapı malzemelerinde devrim: Çelikten 10 kat daha güçlü deprem tehlikesini en aza indirecek
ABD'li bir şirket, çeliğe göre 10 kata kadar daha fazla dayanıklılık oranına sahip, aynı zamanda 6 kata kadar daha hafif olan yeni bir ahşap türü geliştirdi. “Süper ahşap” adı verilen bu malzeme, geleneksel ahşabın kimyasal ve fiziksel yapısının yeniden düzenlenmesiyle üretildi.
Şirketin kurucularından malzeme bilimci Liangbing Hu, on yıldan fazla süredir ahşabı yeniden tanımlamak için çalışmalar yapıyor. Hu, Maryland Üniversitesi’nde yürüttüğü araştırmalar sırasında ahşabı şeffaf hale getirmeyi başardı. Ancak asıl hedefi, dünyadaki en bol biyopolimer olan selülozu güçlendirerek ahşabı çelikle rekabet edebilecek bir malzeme haline getirmekti.
Çelikten hafif, 10 kat daha güçlü
Hu’nun 2017’de Nature dergisinde yayımlanan çalışması, süper ahşabın temelini oluşturdu. Normal ahşap, özel bir kimyasal banyo ve yüksek sıcaklıkta presleme işlemiyle hücresel düzeyde sıkıştırıldı. Bu süreç sonunda, ahşap “çoğu metalden ve alaşımdan daha yüksek dayanıklılık-ağırlık oranına” ulaştı.
Şirketin CEO’su Alex Lau, malzemenin görünüm ve dokusunun normal ahşapla aynı olduğunu ancak “neredeyse tüm testlerde çok daha güçlü ve dayanıklı” sonuçlar verdiğini ifade etti.
"Yapılar depreme dayanaklı olacak"
Söz konusu ahşap, ilk etapta dış cephe kaplamaları ve zemin döşemelerinde kullanılacak, ilerleyen dönemde mobilya ve iç mekan uygulamalarından da kullanılacak. Lau, “Superwood ile yapılan binalar dört kat daha hafif olabilir. Bu da hem deprem direncini artırır hem de inşaatı kolaylaştırır.” dedi.
Malzeme, çelikten yüzde 90 daha az karbon salımıyla üretiliyor. Ayrıca normal ahşaba göre 20 kat daha dayanıklı ve mantar ya da böceklerden etkilenmiyor. Yangına karşı da en yüksek dayanıklılık sınıfında yer alıyor.
"Amacımız çelikle yarışmak"
Superwood’un maliyeti hâlen geleneksel ahşaptan yüksek, ancak üretim ölçeği büyüdükçe çelikle rekabet edebilecek seviyeye gelmesi bekleniyor. Lau, “Amacımız ahşaptan ucuz olmak değil, çelikle yarışmak.” ifadelerini kullandı.
Yapı çevreleri uzmanı Philip Oldfield ise, güçlü ahşap türlerinin yaygınlaşmasının inşaat sektörünü dönüştürebileceğini belirtti. “Ahşap, üretim süreci itibarıyla çelik ve betona göre çok daha çevreci. Ayrıca karbonu uzun süre depolayabiliyor.” diyen Oldfield, Superwood gibi yeniliklerin şehirlerin karbon ayak izini azaltabileceğini ifade etti.