Bağdat'taki Osmanlı binaları yıkılmak üzere

Irak'ın başkenti Bağdat'ta Abbasiler ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi binalar hükümetlerin ihmali sebebiyle yıkılmaya yüz tutmuş durumda.
Irak'ın başkenti Bağdat'ta Abbasiler ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi binalar hükümetlerin ihmali sebebiyle yıkılmaya yüz tutmuş durumda.

Irak'ın başkenti Bağdat'ta Abbasiler ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi binalar yılların ihmali nedeniyle bakıma muhtaç ve çökmek üzere. Bağdat'ın merkezi Alavi, Hayfa, Bettavin, Şevvaka, İvaziyye, Kazimiye bölgeleri ve El-Reşit Caddesi üzerinde onlarca tarihi bina bulunuyor. Tarihi binaların bulunduğu Bettavin bölge sakinlerinden Abdulmehdi İbrahimi, "Tarihi eserler kapsamına alındığı için bina sahipleri hiçbir şekilde onarım yapamıyor, ilgili kurumlar da bu bakımsızlığı gidermiyor. Buranın adı tarihi bölgedir ama buna layık hiçbir bakım göremedi" ifadelerini kullandı.

Irak'ın başkenti Bağdat'ta Abbasiler ve Osmanlı dönemlerine ait tarihi binalar bakıma muhtaç şekilde zamana direnmeye çalışıyor.

Hayfa'da satılığa çıkarılan Osmanlı dönemine ait bir apartman.
Hayfa'da satılığa çıkarılan Osmanlı dönemine ait bir apartman.

Bağdat'ın merkezi Alavi, Hayfa, Bettavin, Şevvaka, İvaziyye, Kazimiye bölgeleri ve El-Reşit Caddesi üzerinde onlarca tarihi yapı, yılların bakımsızlığı nedeniyle çökmek üzereyken, bir kısmı da yoksul ailelerin sığındığı yuvaya dönüşmüş durumda.

Bu derme çatma ama tarih kokan evlerde yaşayanlar, zaman zaman kendi kısıtlı imkanlarıyla onarım işlerini gerçekleştirse de asıl olarak hükümetin buraları elden geçirerek restore etmesini bekliyorlar.

Bağdat'ın Sadun semtine bağlı "Eski Bağdat" diğer adıyla Bettavin'deki tarihi evler...
Bağdat'ın Sadun semtine bağlı "Eski Bağdat" diğer adıyla Bettavin'deki tarihi evler...

Başkentte tarihi binaların bulunduğu bölgeler arasındaki Bettavin'in sakinlerinden 83 yaşındaki Abdulmehdi İbrahimi, AA muhabirine zamana direnen binalarda kimlerin yaşadığı hakkında bilgiler verdi.

Bağdatlı İbrahimi, bölgenin eski adının Urfeli (Urfalı) olduğunu, burada vaktiyle Urfalı Türk ailelerin yaşadığını ve bölge isminin onlardan kaldığını söyledi.

Günümüzde yoksul ailelerin barındığı Bettavin bölgesindeki tarihi yapılar.
Günümüzde yoksul ailelerin barındığı Bettavin bölgesindeki tarihi yapılar.

Türk ailelerin 1930'larda buradan göç etmesi sonrası bölgeye Iraklı Yahudilerin yerleştiğini belirten İbrahimi, 1940'lı yıllarda ise İsrail'in kurulmasıyla birlikte Yahudilerin ülkeyi terk ettiğini ve tarihi binalara Iraklı Hristiyanların yerleştiğini ifade etti.

Wilfrid Malleson tarafından çekilen fotoğrafta Bağdat'ın dar sokaklarında farklı kültürlerden gelen yetişkinler ve çocuklar görülüyor, 1906.
Wilfrid Malleson tarafından çekilen fotoğrafta Bağdat'ın dar sokaklarında farklı kültürlerden gelen yetişkinler ve çocuklar görülüyor, 1906.

Bir zamanlar Bağdat'ın gözde yerleri arasındaydı

Bettavin bölgesinin 1980'e kadar kadim başkentin en güzel ve özel mimariye sahip gözde yerleri arasında sayıldığını aktaran İbrahimi, zamanla ihmale uğrayarak bakımsızlaştığını şu sözlerle anlattı:

"Bölge, İran-Irak Savaşı'na kadar Bağdat'ın en güzel yerlerindendi. Daha sonra 1.Körfez Savaşı da bölgeyi olumsuz etkiledi ve buralar bakımsız bırakıldı. Buranın sakinleri yıkılmak üzere olan evlerini peyderpey terk etmeye başladı. Günümüze kadar gelen hükümetler de yıkık dökük bu tarihi yerleri ihmal etti ve tüm bunlar sonuçta halkın buralardan vazgeçmesine neden oldu."

Bettavin'deki tarihi binaların metruk bir bölgeye dönüşmesi sonrası ev bulamayan yoksul ailelerin yuvasına dönüştüğünü söyleyen İbrahimi, "Zamanla buralar Bağdat'ın en tehlikeli sokak ve mahallelerine dönüştü, uyuşturucu ve kapkaççılık gibi kötü hadiselerle anılmaya başlandı." diye konuştu.

Bakımsızlıktan yıkılmak üzere olan binaların bulunduğu Bettavin suç olaylarıyla anılan bir bölgeye dönüştü.
Bakımsızlıktan yıkılmak üzere olan binaların bulunduğu Bettavin suç olaylarıyla anılan bir bölgeye dönüştü.

İbrahimi, "Tarihi eserler kapsamına alındığı için bina sahipleri hiçbir şekilde onarım yapamıyor, ilgili kurumlar da bu bakımsızlığı gidermiyor. Buranın adı tarihi bölgedir ama buna layık hiçbir bakım göremedi." dedi.