Çatışmalardan kaçan Sudanlılar çadırlarda yaşam mücadelesi veriyor

Sudan'daki iç çatışmalardan kaçarak kamplara sığınan siviller, soğuk ve gıda krizine karşı hayatta kalma mücadelesi verirken kendilerini yerlerinden ettiklerini anlattıkları Hızlı Destek Kuvvetlerinin (HDK) kötü muamelesinden yakındı.

Başkent Hartum'un kuzeyindeki Şendi şehrinde bulunan Goz el-Hac Kampı'na sığınan binlerce Sudanlı, yaklaşık iki aydır soğuk hava ve gıda sorunuyla mücadele ediyor.

Doğu Afrika ülkesi Sudan’da Nisan 2023’ten bu yana ordu ile HDK arasındaki çatışmalar sürüyor.

Ülkedeki çatışmalar sebebiyle altyapı, ekonomi, eğitim ve sağlık gibi alanlarda ciddi yıkım yaşanırken halk, türlü zorluklarla karşı karşıya kalıyor.

• Ordu ile bir zamanlar ona bağlı HDK arasında askerî reform ve entegrasyon gibi konulardaki anlaşmazlıklar nedeniyle süren çatışmaların sona ermesi için başlatılan tüm çözüm girişimleri sonuçsuz kaldı.

Birleşmiş Milletler'e göre, çatışmalar sonucu 20 binden fazla kişi hayatını kaybetti, ülkeden ayrılanların sayısı 3 milyonu geçti, 9 milyona yakın kişi ülke içinde yerinden edildi, 25 milyondan fazla kişi ise insanî yardıma muhtaç durumda.

Bazı kuruluşlar, ülkede kıtlık olduğu yönünde raporlar yayınlarken, bunları reddeden Sudan hükümeti ise ülkede kıtlık olmadığını ancak halkın çatışmalar sebebiyle yoksul kaldığını ifade etti.

Çatışmalar nedeniyle gıda sıkıntısı yaşayan Sudanlılar, hükümet, yerel ve uluslararası yardım kuruluşlarının yaptığı desteğin yanı sıra halkın dayanışması sayesinde hayata tutunmaya çalışıyor.

Başkent Hartum'un yaklaşık 200 kilometre kuzeyindeki Goz el-Hac Kampı'na sığınan yaklaşık 8 bin Sudanlı da, 300'e yakın çadırın bulunduğu kampta yaklaşık iki aydır zor şartlar altında yaşam mücadelesi veriyor.

"Kalan her şeyimizi arkamızda bıraktık"

Kampa sığınan eczacı Favvaz Abdulbaki, "HDK milisleri, köyümüze geldikten sonra cehennemde gibiydik. Tarifi imkânsız ve acı dolu günlerdi." dedi.

Kendilerine insan değillermiş gibi davranıldığını belirten Abdulbaki, evlerini terk etmek zorunda kaldıklarını söyledi.

Kamptaki zor şartlara değinen Abdulbaki, "Kalan her şeyimizi arkamızda bıraktık. Her şeyi kaybettik. Paramızı, evimizi kaybettik. Evimize dönmek istiyoruz." şeklinde konuştu.

"Burada çok sorun yaşıyoruz. Yemek ve battaniyede sorun var ancak hayatta kalacak kadar yemek yiyebiliyoruz. Bazı yardım kuruluşları ve hayırseverler yardım ediyor ama bu yeterli değil. Uluslararası örgütlere mesajım: Bize yardım edin, insanlar burada acı çekiyor."

Sudanlı öğretmen Halid Muhammed Cafer, HDK üyelerinin köylerine girmesi üzerine Cezira eyaletinin doğusundaki Branku köyünden kampa geldiğini belirtti.

"HDK, köyümüze her yerden girdi ve bizimle birlikte oldukları süre boyunca olağanüstü acılar çektik. HDK milisleri, evlerde bizimle yaşadılar, bizi dövüyorlar, bizden altın, silah, cep telefonu istiyorlardı hatta namusumuza göz dikmeye başladılar."

Yaklaşık iki ay önce tüm Branku halkıyla sabah ezanında yaya olarak yola çıktıklarını anlatan Cafer, yanlarındaki hasta, yaşlı ve çocuklarla susuzluk ve gıda sıkıntısı gibi zor şartlarda yürüyerek köyden ayrıldıklarını söyledi.

Yolda doğum yapanlar, yılan sokmasından ölenler...

Cafer, "Yolda ağaçların altında doğum yapan kadınlar da vardı. Yaklaşık 35 ila 50 kilometre uzunluğundaki yol boyunca çok sayıda insan hayatını kaybetti. Küçük çocukların bacakları şişti ve birkaçı kampa vardıktan sonra öldü hatta yolun zorluğu ve mesafenin uzun olması nedeniyle kampa ulaştıktan sonra annem vefat etti." ifadelerini kullandı.

Kampta gıda sıkıntısı, soğuk ve hastalıklarla mücadele ettiklerini belirten Cafer, akrep ve yılan sokması gibi vakaların da görüldüğünü ve birkaç gün önce iki kardeşin yılan sokması sonucu hayatını kaybettiğini sözlerine ekledi.

Ravda et-Tayyib Muhammed Ahmed de "Erkeklerimiz ölümden korktukları için değil namuslarını ve ırzlarını korumak için köyden çıktık. Hiçbir insan, namusunun gözü önünde çiğnenmesini kabul etmez." diye konuştu.

Köydeki bütün hayvanlarının, arabalarının ve diğer eşyasının alındığını anlatan Ahmet, milislerin halka kötü muamele ettiklerini söyledi.