Dostlarının gözünden siyahi Müslüman lider Malcolm X

Malcolm X.
Malcolm X.

Malcolm X'in vefatının 56. yılında Amerikan-İslami İlişkiler Konseyinin (CAIR) düzenlediği panele katılan yakın arkadaşları ve aile dostları El Hac Malik el Shabazz'ın (Malcolm X) Müslümanlara bıraktığı manevi mirasını onun hayatından kesitler sunarak anlattı. Panelde Malcolm X'in ırkçılığa karşı birlikte mücadele verdikleri arkadaşları onun yılmaz liderliğinden ve İslami kişiliğinden örnekler verdi.

Amerikan-İslami İlişkiler Konseyinin (CAIR) yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle çevrim içi düzenlediği panele katılan konuşmacılar, ABD'li siyahi Müslüman lider El Hac Malik el Shabazz'ın (Malcolm X) Müslümanlara bıraktığı manevi mirasını onun hayatından kesitler sunarak anlattı.

Malcolm X, bir mitingde konuşma yaparken.
Malcolm X, bir mitingde konuşma yaparken.

Başkent Washington merkezli, ABD'nin en büyük İslami insan hakları örgütü olan CAIR'in, "şehadetinin 56. yılı dolayısıyla" Malcolm X'in yakın arkadaşları ve aile dostlarını konuşmacı olarak ağırladığı panelde, onun yılmaz liderliğinden ve İslami kişiliğinden örnekler verildi.

Malcolm X ile 1963 yılında, New York'ta namaz kılmak için uğradığı bir camide tanıştığını anlatan Sudan kökenli Dr. Ahmed Osman"Harlem'deki bu camide karşılaşmamız onunla, ölümüne kadar sürecek dostluğumuzun başlangıcı oldu." dedi.

"Müthiş bir hatipti, hepimizi derinden etkiledi"

Malcolm için, kendisinin de öğrenim gördüğü Dartmouth College ve Harvard Üniversitesinde konferanslar organize ettiğini belirten Dr. Osman, "İnsan hakları, emperyalizm ve kapitalizm üzerine yaptığı konuşmalarla büyük etki uyandırmıştı.1500 kişilik salonda yer kalmamıştı. O müthiş bir hatipti, mücadele ruhu hepimizi derinden etkiledi." şeklinde konuştu.

Malcolm X, Oxford Üniversitesi'nde.
Malcolm X, Oxford Üniversitesi'nde.

"Malcolm, hac ziyaretinde karşılaştığı muameleden çok etkilendi. Siyahi olmayan, beyaz adamlardan gördüğü nezaket onun sonraki dönemde ırkçılık konusundaki fikirlerini de değiştirdi." diyen Osman, onun iki farklı kişiliği olduğunu, davasını rakiplerine karşı savunurken vakarlı bir tavır takındığını, dostlarına karşı ise oldukça alçak gönüllü ve mütevazı davrandığını belirtti.

Malcolm X, gazetecilerin sorularını cevaplarken.
Malcolm X, gazetecilerin sorularını cevaplarken.

Osman şunları kaydetti:

  • "Malcolm, hem Müslüman hem de diğer topluluklar için bir değer ve bir ekoldür. O Amerika'ya mal olmuş bir liderdir. Bu yüzden onu sadece siyahi lider olarak çağırmamak lazım. Bugün İslami grupların yönettiği bir çok devlet var. Fakat biz onların İslam'ı yansıtmada Malcolm kadar etkili olamadıklarını görüyoruz."

"Malcolm, benim Hz. Muhammed'den sonra örnek aldığım kişi idi"

Malcolm X, karısı ve çocuklarıyla.
Malcolm X, karısı ve çocuklarıyla.

CAIR panelinin bir diğer konuşmacısı olan siyahi aktivist Aisha al-Adawiya, "Malcolm sayesinde, düzgün ve dürüst bir şekilde konuşarak, nasıl mücadele edeceğimi öğrendim. O bir insan hakları lideriydi. Bize, uyan, kalk ve Tanrı'nın tarafına geç diye sesleniyordu." sözleri ile Malcolm X'in mücadele yönteminin kendine yol gösterdiğini vurguladı.

Siyahi liderin eşi Betty Shabazz'ın da arkadaşı olan kadın aktivist, Malcolm X'in mirasının yaşatılmasının gereği konusundaki soruya şu şekilde cevap verdi:

"Malcolm, benim Hz. Muhammed'den sonra örnek aldığım kişi idi. Çünkü, İslam'ın onu nasıl güçlendirdiğine şahit olduk. Kalbindeki korkuyu yenmek için ibadet ederdi ve sonra şeytanca zorbalıklara karşı çıkıp, sonuna kadar mücadele ederdi. Bizler için onun bu duruşu nihai hedef olmalı. Onun bu mirasına sahip çıkmalıyız. Çocuklarına da sahip çıkmalıyız, çünkü o bizim için kendini feda etti."

"90'lı yıllarda cemaatim hip hop, mürşidim Malcolm olmuştu"

Malcolm X, Mısır'a hareket etmeden önce kamerasıyla JFK havaalanında.
Malcolm X, Mısır'a hareket etmeden önce kamerasıyla JFK havaalanında.

Tamamen Hristiyan inancına bağlı bir aileden geldiğini belirten CAIR Michigan Direktörü İmam Dawud Walid,1980'lerde bir çocukken hayranı olduğu rap sanatçıların Malcolm X'in sözlerine şarkılarında yer verdiklerini ve dinlediği rap şarkıları aracılığı ile onu tanıma fırsatı yakaladığını ifade etti.

Malcolm'un sözlerinden çok etkilendiğini ve sonrasında Müslüman olduğunu belirten Dawud Walid, "Kullandığı ifadeler beni çok motive ediyordu, bir süre sonra kendisini filozofum, sözlerini de felsefem olarak benimsedim. 90'lı yıllarda cemaatim hip hop, mürşidim Malcolm olmuştu." şeklinde konuştu.

Öte yandan, panelin organizatörlüğünü yapan CAIR Genel Direktörü Nihad Awad ise "Onun mirasını yaşatmalıyız. Fakat, asıl mesajlarını ön planda tutmamız gereğini unutmamalıyız." sözleri ile Malcolm X'in mirasının gelecek nesillere taşınma şeklinin önemine vurgu yaptı.