El Halil, Yahudi mahallesi projesine karşı grevde

İşgal altındaki Batı Şeria'nın güneyinde bulunan El Halil'de cami minaresiyle İsrail bayrağı aynı karede.
İşgal altındaki Batı Şeria'nın güneyinde bulunan El Halil'de cami minaresiyle İsrail bayrağı aynı karede.

İsrail'in, işgal altındaki Batı Şeria'nın güneyinde bulunan El Halil'de "Yahudi mahallesi kurulması" projesi nedeniyle kentte genel greve gidildi.

Filistin Ulusal Kurtuluş Hareketi Fetih'in çağrısı üzerine El Halil'deki devlet daireleri ve eğitim kurumlarının yanı sıra özel işletmeler ve dükkanlar da kepenk kapattı.

El Halil'de greve destek veren esnaf kepenk kapattı.
El Halil'de greve destek veren esnaf kepenk kapattı.

Fetih Hareketi ayrıca Filistinlilerden vakit namazlarını El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi'nde kılmalarını ve İsrail'in Yahudileştirme politikalarına karşı camiyi korumalarını istedi.

El Halil'e Yahudi mahallesi projesi

İsrail Savunma Bakanı Naftali Bennett, 1 Aralık'ta El Halil'de yeni bir Yahudi mahallesi kurulması projesine onay vermişti.

El Halil'deki bir Arap mahallesinde İsrail askerlerini önünden geçen bir Filistinli.
El Halil'deki bir Arap mahallesinde İsrail askerlerini önünden geçen bir Filistinli.

Bennett'in onayladığı projeye göre söz konusu mahallenin, El Halil'in merkezinde 1994’teki El Halil katliamı sonrası İsrail tarafından kapatılan El-Cümle (El-Hisbe) Çarşısı'na kurulacağı belirtilmişti.

Bu adımın ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun 18 Kasım'da yaptığı "işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Yahudi yerleşim birimlerini artık yasa dışı olarak görmedikleri" şeklindeki açıklamasından sonra gelmesi dikkati çekmişti.

Mescid-i Aksa'dan sonraki en kutsal dördüncü cami

El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi, Mekke'deki Mescid-i Haram ile Medine'deki Mescid-i Nebevi ve Kudüs'teki Mescid-i Aksa'dan sonra en kutsal dördüncü cami olarak görülüyor.

El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi.
El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi.

Caminin altında yer alan Hazreti İbrahim ve eşi Hazreti Sare'nin kabirlerinin yanı sıra Hazreti İshak, Hazreti Yakup, Hazreti Yusuf ve hanımlarının mezarlarının bulunduğuna inanılan mağara, İsrail tarafından "Ata Babalar (Machpelah)" olarak isimlendiriliyor. Harem-i İbrahim Camisi, bu nedenle sık sık fanatik Yahudilerin baskınlarına uğruyor.

Peygamber mezarlarının bulunduğuna inanılan mağara.
Peygamber mezarlarının bulunduğuna inanılan mağara.

Hazreti İshak ve hanımının bulunduğu kabirler Müslümanlara ayrılan kısımda kalırken, diğerleri ise Yahudilere ayrılan ve sinagoga çevrilen bölümlerde bırakılmış durumda.

"İsrail’in 71. Bağımsızlık Günü"nde Harem-i İbrahim Camisi'ne asılan bayraklar.
"İsrail’in 71. Bağımsızlık Günü"nde Harem-i İbrahim Camisi'ne asılan bayraklar.

"Süleyman Mabedi"nden sonra yeryüzündeki en kutsal mabet

Tarihi yaklaşık 4 bin yıl önce Hazreti İbrahim'in dönemine uzanan Harem-i İbrahim'in üzerine, Roma İmparatorluğu'nun "Yahudiye bölgesine" atadığı Yahudi Kralı Hirodes tarafından M.Ö. 20 yılında inşa edildiği belirtilen surlar hala varlığını koruyor.

Yapı itibarıyla Mescid-i Aksa'ya benzeyen Harem-i İbrahim, Roma ve Bizans dönemlerinde kilise olarak kullanılırken, 634 yılında İslam ordularının hükmüyle camiye çevrildi. Buna rağmen, Haçlı seferleriyle birlikte 90 yıl boyunca bir kez daha kilise olarak kullanılmaya başlanan Harem-i İbrahim en son Selahaddin Eyyubi döneminde yeniden camiye dönüştürüldü.

El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi'nin İsrail denetimindeki son hali.
El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi'nin İsrail denetimindeki son hali.

Harem-i İbrahim, Yahudi inancına göre Mescid-i Aksa'da olduğuna inanılan "Süleyman Mabedi"nden sonra yeryüzündeki en kutsal mabet olarak kabul ediliyor.

UNESCO'ya bağlı Dünya Miras Komitesi, 2017 yılında Harem-i İbrahim Camisi ve caminin içinde bulunduğu Eski Şehir bölgesinin "Filistin'e ait tehlike altındaki dünya mirası" olarak Dünya Miras Listesi'ne eklenmesine karar vermişti.

Filistinlilere vakit namazlarını El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi'nde kılmaları çağrısı yapıldı.
Filistinlilere vakit namazlarını El Halil'deki Harem-i İbrahim Camisi'nde kılmaları çağrısı yapıldı.

El Halil Camisi katliamı

İsrail'in 1967 yılından beri işgal altında tuttuğu Batı Şeria'nın El Halil kentinde bulunan cami, 25 Şubat 1994'te sabah namazını kılan Müslümanların üzerine ateş açan Baruch Goldstein adlı Yahudi fanatiğin eyleminden sonra kapatılmış ve yeniden açıldığında ise yarısından fazlası Yahudilere tahsis edilmiş şekilde ikiye bölünmüştü.

Baruch Goldstein adlı Yahudi fanatiğin gerçekleştirdiği katliam sonrası camiye giren İsrail askerleri.
Baruch Goldstein adlı Yahudi fanatiğin gerçekleştirdiği katliam sonrası camiye giren İsrail askerleri.

Tarihe "El Halil Camisi (Harem-i İbrahim) Katliamı" olarak geçen saldırıda 29 Filistinli şehit olmuş, 150'den fazla kişi yaralanmıştı.