Ermenistan'ın sivilleri hedef aldığı Karabağ'daki çatışmaların arka planı

Ermenistan-Azerbaycan cephe hattında son iki günde Ermenistan ordusunun ağır silahlarla gerçekleştirdiği saldırılarda siviller arasında can kayıpları yaşandı, çok sayıda ev hasar gördü.

Ermenistan ordusu saldırılarını daha çok Terter ve Ağdam bölgesinde yoğunlaştırdı ve buralarda çok sayıda konutta hasar oluştu.

Bölgeye giden AA muhabirleri Ermenistan güçlerinin ateşi sonucu oluşan tahribatı görüntüledi.

Çatışmalarda Ermenistan askerlerinin ateş açtığı bölgelerden biri olan Ağdam ilinin Mireşelli köyünde çok sayıda eve mermi isabet etti.

Köy sakinlerinden Azad Ağayev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, köylerinin yoğun ateş altında bulunduğunu bildirdi.

Ağayev, Ermenistan güçlerinin Azerbaycan askerleriyle baş edemediğini, bu nedenle sivilleri hedef aldığını kaydetti.

Saldırılara rağmen evlerini terk etmediklerini ifade eden Ağayev, Azerbaycan ordusuna güvendiğini vurguladı.

Ermenistan'ın saldırıları sonucu 2 günde aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 6 sivil yaşamını yitirmiş, yaklaşık 30 sivil de yaralanmıştı.

Dağlık Karabağ sorunu neden ve nasıl başladı?

Azerbaycan-Ermenistan çatışmasının kökeni 20. yüzyılın başlarına dayanıyor. Sovyetler Birliği döneminde, Josef Stalin Azerbaycan sınırları içinde bulunan Dağlık Karabağ’da bir Ermeni özerk bölgesi oluşturma kararı verdi. Bunun için farklı bölgelerden çok sayıda Ermeni'yi buraya yerleştirdi. Rusların bu politikası kanlı meyvelerini 90'lı yılların sonunda vermeye başladı.

Sovyetler Birliği zayıflamaya başlayınca, Ermeniler Karabağ'ın Sovyet Azerbaycan'dan Sovyet Ermenistan'a devredilmesine ilişkin taleplerini dillendirdiler. İki toplum arasındaki anlaşmazlık çatışmaya, 1990'lı yılların başlarında da geniş çaplı savaşa dönüştü.

Rusların desteğini de alan Ermeniler, 1991’de Hankendi’ni, 1992’de Şuşa ve Hocalı’yı işgal etti. Daha sonra Laçın, Hocavend, Kelbecer ve Ağdere'yi de ele geçiren Ermeniler, 1993'te Ağdam'a girdi. Ağdam'ı, Cebrayıl, Fuzuli, Gubadlı ve Zengilan illerinin işgali izledi.

• Ermeniler bu süreçte Azerbaycan Türklerine karşı katliamlar yaptı. Azerbaycan topraklarının yüzde 20'si işgal edildi, 1 milyona yakın Azerbaycanlı da yaşadıkları bölgeleri terk etmek zorunda kaldı.

Rusya, Dağlık Karabağ sorununun neresinde?

Rusya bir yandan çözüm grubunun eş başkanlığını yürütürken diğer yandan da belirsizlik yaratarak tarafları elinde tutma politikası yürüttü.

Ermenistan-Azerbaycan arasında 1994 yılında imzalanan ateşkes anlaşmasından önce ve sonra Rusya’nın Ermenistan’ı silahlandırması sürekli gündeme geldi.

Bu dönemde Rusya, Ermenistan’a doğrudan silah hibe etmiş veya kredi ayırarak Rusya iç piyasası fiyatından sattığı belirtilmişti. 1997 yılında Rusya Federasyonu Federal Meclisinin alt kanadı Devlet Duma’sının Savunma Komisyonu Başkanı Lev Rokhlin’in hazırladığı raporla, 1993-1996 yılları arasında Rusya’nın Ermenistan’a 1 milyar dolarlık silah hibe ettiği ortaya çıktı. Öte yandan 2008 yılında da Rusya’nın yine Ermenistan’a 800 milyon dolarlık silah hibe ettiği basına yansıdı.

Bu yıl temmuz ayında yapılan Tovuz saldırılarından sonra 19 Ağustos’ta basın açıklaması yapan Eski Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, 2010-2018 yılları arasında Rusya’nın Ermenistan’a 50 bin tondan fazla silah gönderdiğini açıkladı.

İki ülke arasında 2015 yılında imzalanan kredi anlaşması ile Rusya silah alması için Ermenistan’a 200 milyon dolar kredi ayırmış ve bu kredi çerçevesinde Ermenistan Rusya’dan iç piyasa fiyatından silah almıştı. 2016’da cephe hattında yaşanan 4 günlük çatışmada, Azerbaycan’ın bazı stratejik yüksekliklerini işgalden kurtarmasından sonra Rusya Ermenistan’a İskender-M füzelerini yerleştirdi.