Gazze'deki soykırım, Balkanlar'ı ikiye böldü

İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları Balkan ülkelerinde görüş ayrılığına sebep oldu.
İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları Balkan ülkelerinde görüş ayrılığına sebep oldu.

İsrail'in Filistin'e yönelik saldırılarına Balkan devletlerinin görüşleri "siyasiler ve halk" düzeyinde ikiye ayrıldı. Batı'nın güvenlik şemsiyesi altında kalmayı tercih eden Balkanlar'da devlet düzeyinde sessiz kalınmasına rağmen, bölge halklarından Filistin'e destek gösterileri düzenlendi. Slovenya, Gazze'de ateşkesi desteklerken Bosna Hersek karmaşık siyasî yapısı gereği net tavır alamadı. Hırvatistan, İsrail'e tam destek veren ülke konumunda yer alırken Kosova, Karadağ ve Sırbistan, İsrail'in Filistin'e yönelik saldırılarında sessiz kalan ülkelerden oldu.

İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi'nde düzenlediği saldırılarda 7 bin 112’si çocuk, 4 bin 885’i kadın olmak üzere 16 bin 248 Filistinliyi öldürdü. Kayıp kişi sayısının 7 bin 600'e ulaştığı abluka altındaki bölgede, sivillere ait konutların yüzde 61'i yıkıldı, çeşitli şekillerde hasar görenlerle birlikte saldırılarda tahrip olan ev sayısı 305 bini geçti. Gazze'de yaşanan bu soykırımı Balkan ülkelerinin bazıları sessizlikle karşılarken bazılarındansa İsrail'e destek sesleri yükseldi.

Kosova, sürece dahil olmamaya çalışıyor

Kosova, bu sürece dahil olmamaya çalışan ülkeler arasında yer aldı. Ülkenin 2021'de İsrail ile diplomatik ilişkiler kurarak ikili ilişkilerin daha iyi noktaya taşınması ve Filistinli diplomatların, özellikle Sırbistan ziyaretleri sırasında Kosova bağımsızlığına karşı verdikleri demeçler, Kosova'nın bu şekilde tutum almasında önemli rol oynadı.

  • Kosovalı liderler sosyal medya paylaşımı dışında İsrail'in Filistin'e saldırılarına yönelik açıklama yapmadı. Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve Başbakan Albin Kurti, "Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e yaptığı saldırıyı" kınadı.

Osmani, İsrail'in Gazze'deki el-Ehli Baptist Hastanesi'ne düzenlediği saldırının sonuçlarını "yıkıcı" olarak nitelendiren bir paylaşımda da bulunurken Kurti de Gazze'de kötüleşen insanî duruma çözüm bulunması yönünde Batılı liderlerin çağrısını destekledi.

Ülkenin başkenti Priştine'de 3 kez, Prizren şehrinde ise bir kez az sayıda katılımcıyla Filistin'e destek gösterisi düzenlendi.

Kosova ile İsrail millî futbol takımları arasında 12 Kasım'da Priştine'de oynanan maç öncesinde şehrin merkezinde "Özgür Filistin" yazılı Filistin bayrağı açıldı. Kosova polisi, maçın sorunsuz geçmesi için sıkı güvenlik önlemleri alındığını duyurarak stadyum içi ve çevresinde, her türlü gösteri, ırkçı, yabancı düşmanı, siyasî, dinî malzemenin bulundurulmasını yasakladı.

Bosna Hersek halkından Filistin'e destek

Bosna Hersek'teki karmaşık siyasî yapısı dolayısıyla İsrail'in Filistin'e yönelik saldırılarında fikir ayrılıkları yaşandı.

  • Ülkedeki Boşnak siyasiler daha çok çatışmaların durdurulmasından yana açıklamalar yaparken Sırp ve Hırvat yetkililer İsrail yanlısı görüş bildirdi.

Başta başkent Saraybosna'da olmak üzere ülkenin birçok şehrinde Filistin'e destek gösterileri düzenlendi. Saraybosna'daki gösterilere on binlerce kişi katılarak Filistin halkına destek mesajı gönderdi.

Karadağ ve Sırbistan sessizliğini korudu

Yeni bir hükümete sahip olan Karadağ, sessiz kalmayı tercih eden ülkeler arasında yer aldı. Ülkede İsrail'in saldırılarına yönelik devlet düzeyinde hiçbir açıklama gelmedi.

Buna rağmen başkent Podgoritsa'da yüzlerce kişinin katıldığı Filistin'e destek gösterileri düzenlendi.

  • Diğer bir Balkan ülkesi Sırbistan da duruma sessiz kaldı. Sırp yetkililerden çatışmalara ve İsrail'in Filistin'e yönelik saldırılarına yankı uyandıracak açıklamalar gelmedi.

Ülkenin başkenti Belgrad'da küçük çaplı Filistin'e destek gösterileri düzenlenirken Müslümanların çoğunlukta olduğu Sancak bölgesindeki Novi Pazar şehrindeki gösterilere on binlerce kişi katıldı.

Slovenya, insanî ateşkesi destekliyor

İsrail'in Gazze'ye yönelik 7 Ekim'de başlattığı saldırılar sonrası, bölge ülkelerinden Slovenya, insanî ateşkes yapılması yönünde mesajlar verdi.

Slovenya Dışişleri Bakanı Tanja Fajon, katıldığı her üst düzey toplantıda, ülkesinin Filistin'deki sivil ölümlerine karşı olduğunu ve mutlaka insanî ateşkes yapılması gerektiğini bildirdi.

Hırvatistan'dan İsrail'e tam destek

Hırvatistan, Balkanlar'da 7 Ekim'den bu yana İsrail'e açık şekilde tam destek veren tek ülke oldu.
Gazze’de aleni bir şekilde İsrail soykırım yaparken, BMGK'da 27 Ekim 2023’te oylanan Gazze'de
Gazze’de aleni bir şekilde İsrail soykırım yaparken, BMGK'da 27 Ekim 2023’te oylanan Gazze'de

Ülkeden katı bir şekilde İsrail'in yanında olunduğu ve İsrail'in kendini savunma hakkı bulunduğu yönünde açıklamalar geldi.

28 Ekim'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda "Gazze'de ateşkes çağrısı" karar tasarısına da "hayır" oyu kullanan ülkeler arasında yer aldıktan sonra Hırvatistan'a yönelik baskılar arttı.

Hırvatistan'da yüzlerce kişi Filistin'e destek için miting düzenledi ve İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına son verilmesi çağrısında bulundu.
Hırvatistan'da yüzlerce kişi Filistin'e destek için miting düzenledi ve İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına son verilmesi çağrısında bulundu.

Dışişleri Bakanı Gordan Grlic Radman baskıların ardından yaptığı açıklamada, "insanî arayı desteklediklerini ve sivil ölümlerine karşı olduklarını" kaydetti.