Gilboa Hapishanesi'nden kaçan 6 Filistinlinin hayatı işgal karşıtı mücadelelerle dolu

6 Eylül'de İsrail'in Gilboa Hapishanesi'nden kaçan 6 Filistinli mahkum.
6 Eylül'de İsrail'in Gilboa Hapishanesi'nden kaçan 6 Filistinli mahkum.

6 Filistinli tutuklunun 6 Eylül sabahı yüksek güvenlikli Gilboa Hapishanesi'nden, kaşık yardımıyla 10 metrelik tünel kazarak firar etmesi İsrail ve Filistin'de büyük yankı uyandırmıştı. Hapisten kaçan Fetih Hareketi'nin silahlı kanadı El-Aksa Şehitleri üyesi Zekeriya ez-Zubeydi ile İslami Cihad Hareketi mensubu Muhammed Kasım Arıda, Yakub Mahmud Kadri ve Abdullah Arıda firardan birkaç gün sonra yakalandı. Firar eden diğer iki Filistinli Eyhem Fuad Kemamci ile Munadil Yakub Nufeyat ise henüz yakalanmadı. Hayatlarının büyük bir bölümü İsrail işgaline karşı siyasi ve silahlı mücadele içerisinde geçen Filistinli mahkumların yaşam öyküleri oldukça benzer.

İsrail’in kuzeyindeki yüksek güvenlikli Gilboa Hapishanesi'nden tünel kazarak firar etmeyi başaran 6 Filistinliden 4'ü daha sonra yakalanırken İsrail ve Filistin kamuoyunda olayın yankısı sürüyor.

İsrail'de 6 Eylül sabahı gerçekleşen firarla dünya gündeminde yer edinen 6 Filistinliden 4’ü müebbet hapse mahkûm, 2'si hakkında ise kesinleşmiş bir hüküm yok.

Gilboa Hapishanesi'nden kaçan 6 Filistinlinin 5’i İslami Cihad Hareketi'ne, 1’i ise Filistin Ulusal Kurtuluş HareketiFetih’e mensup.

İşgal altındaki Batı Şeria’nın Cenin kenti sakini olan 6 Filistinliden4’ü İsrail polisince 10-11 Eylül'de yakalanırken, 2’si hala bulunamadı.

  • İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, 6 Eylül sabahı, Fetih Hareketinin silahlı kanadı El-Aksa Şehitleri üyesi Zekeriya ez-Zübeydi ile İslami Cihad Hareketi mensubu Munadil Yakub Nufeyat, Muhammed Kasım Arıda, Yakub Mahmud Kadri, Eyhem Fuad Kemamci, Mahmud Abdullah Arıda'nın cezaevinde aynı koğuşta kaldıklarını ve 10 metrelik tünel kazdıklarını bildirmişti.

Gilboa'daki Filistinliler 10 metre uzunluğunda kazdıkları tünel yardımıyla hapisten kaçmayı başarmıştı.
Gilboa'daki Filistinliler 10 metre uzunluğunda kazdıkları tünel yardımıyla hapisten kaçmayı başarmıştı.

Gilboa’dan firar ederek İsrail ve Filistin'de büyük ses getiren 6 Filistinliye ilişkin derlenen bilgiler ise şu şekilde:

Zekeriya ez-Zübeydi

Filistin kamuoyunda sembole dönüşen isimlerden Zekeriya ez-Zübeydi, firar eden tutuklu ve hükümlüler arasında Fetih Hareketi mensubu tekFilistinli.

Fetih Hareketi Devrim Konseyi'ne 2006’da seçilen Zübeydi, 1976’da Batı Şeria’nın Cenin kentinde dünyaya geldi.

Fetih üyesi Filistinli tutuklu Zekeriya ez-Zübeydi'nin yakalandıktan sonra dayak ve işkenceye maruz kaldığı görülüyor.
Fetih üyesi Filistinli tutuklu Zekeriya ez-Zübeydi'nin yakalandıktan sonra dayak ve işkenceye maruz kaldığı görülüyor.

İsrail askerlerinin İkinci İntifada sırasında Cenin’e yaptığı baskında annesi ile 14 yaşındaki kardeşi Taha’yıkaybeden Zübeydi'nin 2004'te Tel Aviv’de gerçekleşen bir bombalı saldırıda bir İsraillinin hayatını kaybetmesine, 30 İsraillinin de yaralanmasına yol açtığı iddia ediliyor.

  • İkinci İntifada’da ortaya çıkan Fetih Hareketi'nin askeri kolu El-Aksa Şehitleri Tugayı’nın Cenin Bölge Komutanlığını yürüten Zübeydi, 27 Şubat 2019’da El-Aksa Şehitleri Tugayı mensubu olma suçlamasıyla İsrail askerlerince Ramallah kentinde gözaltına alındı.

Hakkında henüz kesinleşmiş bir hüküm bulunmayan 45 yaşındaki Zübeydi,6 Eylül’de, 5 arkadaşıyla Gilboa Hapishanesi'nden kaçtıktan 5 gün sonra 11 Eylül’de İsrail polisince kuzeydeki Nasıra kenti yakınlarındaki Cebel et-Tur bölgesinde, Gilboa’ya yaklaşık 30 kilometre mesafede yakalandı.

Munadil Yakub Nufeyat

Cenin kentine bağlı Yabad beldesinde 1989'da doğan Nufeyat, birçok defa İsrail güçlerince gözaltına alınmış, uzun süre cezaevinde yatmıştı.

  • İlk defa 2006’da gözaltına alınan Nufeyat, 5 yıl hapis yattıktan sonra 2015’te serbest kalmıştı. Nufeyat, 2016’da yeniden gözaltına alınmış ve serbest bırakıldıktan yaklaşık 4 yıl sonra 2020’de bir kez daha gözaltına alınmıştı.

İslami Cihad Hareketi mensubu olan 32 yaşındaki Nufeyat, 2020’de gözaltına alınmasından bu yana hapiste ve henüz hakkında kesinleşmiş bir hüküm söz konusu değil.

İsrail makamlarınca İslami Cihad Hareketi'nin silahlı kanadı Kudüs Seriyyeleri mensubu olmakla suçlanan Nufeyat, 6 Eylül’deki firardan sonra hala bulunamadı.

Yakub Mahmud Kadri

Kadri de diğer arkadaşları gibi Cenin kentine bağlı Biyr El-Paşa beldesinde 1982’de dünyaya geldi. Filistin’de 2000’de patlak veren İkinci İntifada sırasında İsrail güçlerince kovuşturmaya maruz kaldı.

Yakup Mahmud Kadri.
Yakup Mahmud Kadri.

İkinci İntifada’nın ikinci yılında Cenin Mülteci Kampı’nda çıkan çatışmaya katılan 39 yaşındaki Kadri,2003 yılında İsrail askerlerince gözaltına alındı.

  • Kadri, 2004'te çıkarıldığı İsrail mahkemesince İslami Cihad Hareketi'ne bağlı Kudüs Seriyyeleri mensubu olmakla suçlanarak iki kez müebbet ile 35 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İsrail’in kuzeyindeki Shita Cezaevi'nde bulunduğu sırada tünel kazarak firar etmeye kalkışan Kadri başarısız olurken, 6 Eylül’deGilboa Hapishanesi'nden kaçmayı başardı.

Kadri de cezaevinden firar ettikten 4 gün sonra Nasıra kentinin güney batısında yer alan El-Kafza Dağı (Mount Precipice) çevresinde, Gilboa Hapishanesi'ne yaklaşık 30 kilometre mesafede İsrail polislerince yakalandı.

Eyhem Fuad Kemamci

Cenin kentine bağlı Kefr Dan beldesinde 1986'da doğan Kemamci, 2003'te İsrail güçlerince kovuşturulmaya maruz kaldı.

Filistin İslami Cihad Hareketi mensubu Kemamci, 2004 yılında İsrail askerleri tarafından o dönem Filistin’e bağlı bir cezaevine baskın düzenlenerek gözaltına alınmıştı.

Kemamci, 4 Temmuz 2006’da çıkarıldığı İsrail mahkemesince bir İsrail askerini öldürme suçlamasıyla iki kez müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

Bir kardeşi de İsrail cezaevinde hapis yatan Kemamci, 2014'te bulunduğu Shita Cezaevi'nden firar etmeye kalkışmıştı.

  • Hapis hayatı sırasında yüksek lisans eğitimini tamamlayan Kemamci, 6 Eylül’de tutuklu bulunduğu Gilboa’dan firar ettikten sonra henüz bulunamayan 2 Filistinliden biri.

Mahmud Abdullah Arıda

Gilboa’dan firar etmeyi başaran 6 Filistinlinin aralarındaki en ilginç isimlerden biri olan Mahmud Abdullah Narıda, 1975 yılında Cenin’e bağlı Arraba beldesinde dünyaya geldi.

İlk defa 1992’de İsrail güçlerince gözaltına alınan ve 4 yıl sonra 1996’da serbest kalan Arıda, aynı yıl yeniden gözaltına alındı.

Mahmud Abdullah Arıda.
Mahmud Abdullah Arıda.

Arıda, 21 Eylül 1996’da çıkarıldığı İsrail mahkemesince Filistin İslami Cihad Hareketi'nin silahlı kanadı Kudüs Seriyyeleri’ne bağlı olduğu ve İsrail askerlerine karşı çeşitli eylemlerde bulunduğu suçlamasıyla bir kez müebbet ve 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

İsrail makamları tarafından Filistinli tutuklular arasında “en tehlikeli” kategorisine alınan 46 yaşındaki Arıda, üniversite mezunu ve cezaevi hayatı boyunca Kur’an-ı Kerim hafızlığı yapmanın yanı sıra kültür, edebiyat ve güvenlik alanlarında çok sayıda eser de kaleme aldı.

Arıda, Gilboa Hapishanesi'nden firar ettikten 4 gün sonra10 Eylül akşam arkadaşı Yakup Kadri ile beraber İsrail polislerince yakalandı.

Muhammed Kasım Arıda

Batı Şeria’nınCenin kentine bağlı Arraba beldesinde 1982 yılında dünyaya gelen Muhammed Kasım Arıda,İslami Cihad Hareketi mensubu.

İkinci İntifada’nın ikinci yılında yakalanan 39 yaşındakiArıda, serbest bırakıldıktan kısa bir süre sonra yeniden Ramallah kentinde gözaltına alındı.

Arıda, çıkarıldığı İsrail mahkemesince İslami Cihad Hareketi'nin silahlı kanadı Kudüs Seriyyeleri mensubu olmak, ayrıca çok sayıda İsrail askerinin ölümü ve yaralanmasından sorumlu olmak suçlamasıyla 3 kez müebbet ile 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

  • Gilboa Hapishanesinden 6 Eylül’de diğer 5 arkadaşıyla tünel kazarak firar etmeyi başaran Arıda, 5 gün sonra arkadaşı Zübeydi ile birlikte Nasıra kenti yakınlarındaki Cebel et-Tur bölgesinde, Gilboa’dan yaklaşık 30 kilometre mesafede İsrail polisi tarafından yakalandı.