İsrail, Oslo'dan bu yana Batı Şeria'da en büyük toprak gaspını gerçekleştirdi

Washington'un kınamalarına rağmen, Benyamin Netanyahu liderliğindeki birbirini izleyen İsrail hükümetleri, Batı Şeria'daki uluslararası hukuka göre yasa dışı görülen Yahudi yerleşimlerinin genişlemesini kontrolsüz bir şekilde hızlandırdı.
Washington'un kınamalarına rağmen, Benyamin Netanyahu liderliğindeki birbirini izleyen İsrail hükümetleri, Batı Şeria'daki uluslararası hukuka göre yasa dışı görülen Yahudi yerleşimlerinin genişlemesini kontrolsüz bir şekilde hızlandırdı.

İsrail, Gazze'de Hamas'a karşı savaşının aylar önce başlamasından bu yana Gazze’yle kara sınırı bulunmayan ve Filistin Yönetimi altında bulunan Batı Şeria’da son 30 yılın en büyük toprak müsaderesini gerçekleştirdi.

İsrail, 1967’den bu yana işgal altında tuttuğu Batı Şeria’da Filistinlilere ait arazilere el koymaya devam ediyor.

Bölgeyi yasa dışı Yahudi yerleşimler inşa ederek Filistinliler için yaşanmaz hale getiren İsrail, Batı Şeria’daki bu yerleşim birimlerinin sayısını artırma ve genişletme çalışmalarında hız kesmiyor.

İsrail hükümeti, Batı Şeria’nın Ürdün Vadisi bölgesinde 8 bin dönüm arazinin “devlet arazisi” olduğunu iddia ederek el koydu.
İsrail, yurtdışındaki muhalefete rağmen son yıllarda Batı Şeria'da düzinelerce yasa dışı yerleşim birimi inşa etti.
İsrail, yurtdışındaki muhalefete rağmen son yıllarda Batı Şeria'da düzinelerce yasa dışı yerleşim birimi inşa etti.
  • El konulan arazinin yasa dışı Yahudi yerleşim yerleri inşası için kullanabileceği ifade edilirken 800 hektarlık toprak gaspı, 1993 Oslo Anlaşmaları’ndan bu yana görülen en büyük ele geçirme olarak kayıtlara geçti.

Böylece İsrail'in, "devlet arazisi" olduğu gerekçesiyle el koyduğu arazilerin toplam yüz ölçümünün 10 bin 640 dönüme ulaştı.

El konan araziler arasında 2 bin 640 dönümle Kudüs'ün doğusundaki El-Ayzeriyye ve Ebu Dis beldeleri, 8 bin dönümle de Batı Şeria'nın kuzeyindeki Ürdün Vadisi (Ağvar) bölgesinin yer aldığını aktarılıyor.

Yasa dışı İsrail yerleşimi Efrat, işgal altındaki Batı Şeria'daki Şeria'nın Hadar beldesi arazisi üzerine inşa edilen yerleşimlerden sadece biri.
Yasa dışı İsrail yerleşimi Efrat, işgal altındaki Batı Şeria'daki Şeria'nın Hadar beldesi arazisi üzerine inşa edilen yerleşimlerden sadece biri.

İsrailli insan hakları kuruluşu Peace Now, ele geçirilen alanın büyüklüğünün 1993'teki Oslo Anlaşmaları’ndan bu yana en büyük boyut olduğunu ve "2024'ün devlet arazisi beyanlarının kapsamında bir zirveye işaret ettiğini"söyledi.

Peace Now, duyurunun zamanlamasını, Başbakan Benyamin Netanyahu'nun aşırı sağcı hükümetinin yerleşimleri genişletmesini eleştiren ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in ziyareti sırasında geldiği için "provokasyon" olarak nitelendirdi.

Ürdün Vadisi'ndeki 8 bin dönümlük arazinin “devlet arazisi ilân edilmesini duyuran Dinî Siyonizm Partisi’nin başkanı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de bir İsrail yerleşim yerinde yaşıyor ve yerleşim yerlerinin inşasını sürekli olarak destekliyor.
Ürdün Vadisi'ndeki 8 bin dönümlük arazinin “devlet arazisi ilân edilmesini duyuran Dinî Siyonizm Partisi’nin başkanı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich de bir İsrail yerleşim yerinde yaşıyor ve yerleşim yerlerinin inşasını sürekli olarak destekliyor.

İsrailli bakan Smotrich’ten toprak müsaderesine tam destek

Toprak gaspı, Blinken’ın Gazze’deki durumu görüşmek üzere dün İsrail'e geldiğinde, İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in işgal altındaki Batı Şeria’nın Ürdün Vadisi’sindeki bölgeyi "devlet toprakları" ilân etmesiyle resmileştirildi.

Smotrich, söz konusu adımı, "İsrail'de ve dünyada Yahudiye ve Samiriye bölgesi [Batı Şeria’nın İsrail'de yaygın olarak kullanılan İncil’deki karşılığı] ve genel olarak ülke üzerindeki haklarımızı baltalamaya çalışanlar olsa da, biz ülkenin her yerinde sıkı çalışmayla ve stratejik bir şekilde yerleşimi teşvik ediyoruz" diyerek, yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerinin kurulmasını teşvik ettiklerini kaydetti.

İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te yaklaşık 700 bin Yahudi yerleşimci yaşıyor. Uluslararası hukuka göre Batı Şeria ve Doğu Kudüs'teki Yahudi yerleşim birimleri yasa dışı sayılıyor.

İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te yasa dışı olarak yaklaşık 700 bin Yahudi yerleşimci yaşıyor.
İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te yasa dışı olarak yaklaşık 700 bin Yahudi yerleşimci yaşıyor.

Rekor yıl

Son haftalarda hem Birleşmiş Milletler hem de Peace Now, İsrail'in yasadışı yerleşimleri rekor miktarda genişlettiğini söyledi.

  • Geçtiğimiz ay Peace Now, yerleşimcilerin 2023 yılında Batı Şeria'da en az 26 yeni yasa dışı karakol kurduğunu bildirdi. Bunlardan on tanesi 7 Ekim'de Gazze'de savaşın başlamasının ardından kuruldu.

Yasadışı ileri karakolların kurulması nedeniyle 21 Filistinli topluluğun zorla evlerinden uzaklaştırıldığı, 7 Ekim’deki savaşın başlamasından bu yana 16 topluluğun yerlerinden edildiği belirtildi.

İsrail'in 7 Ekim'den bugüne işgal altındaki Batı Şeria'da inşa ettiği yasa dışı karakollar (kırmızı altıgen) ve yolları (siyah şerit) gösteren 19 Mart tarihli bir harita.
İsrail'in 7 Ekim'den bugüne işgal altındaki Batı Şeria'da inşa ettiği yasa dışı karakollar (kırmızı altıgen) ve yolları (siyah şerit) gösteren 19 Mart tarihli bir harita.

Bu ayın başlarında BM'nin insan hakları şefi Volker Türk, yerleşimlerin rekor miktarda genişlediğini ve bir Filistin Devleti kurma ihtimalinin ortadan kalkması riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.

Onun yorumlarına, Ekim 2023'ün sonuna kadar olan bir yıllık süre boyunca Batı Şeria'da 24.300 yeni yasadışı İsrail konutunu belgeleyen 16 sayfalık bir rapor eşlik etti. Bu, izlemenin başladığı 2017'den bu yana kaydedilen en yüksek seviye oldu.

Yerleşimci şiddetinin tavan yaptığı Batı Şeria’da BM, 2023'ün ilk 10 ayında en az 1.038 yerleşimci şiddeti vakası kaydetti; bu da günde ortalama üç saldırı anlamına geliyor. Aynı rakam 7 Ekim'den bu yana neredeyse üç katına çıktı.
Yerleşimci şiddetinin tavan yaptığı Batı Şeria’da BM, 2023'ün ilk 10 ayında en az 1.038 yerleşimci şiddeti vakası kaydetti; bu da günde ortalama üç saldırı anlamına geliyor. Aynı rakam 7 Ekim'den bu yana neredeyse üç katına çıktı.

Yerleşim inşasının yanı sıra, İsrailli yerleşimcilerin ve Batı Şeria'daki Filistinlilere yönelik devlet şiddetinde de belirgin bir artış yaşandı.

Savaşın başlamasından bu yana İsrail güçleri ve yerleşimciler bölgede 400'den fazla Filistinliyi öldürdü.