Pakistan ve İran, kısasa kısas saldırılarının ardından gerilimi 'düşürme' konusunda anlaştı

İran, 16 Ocak Salı gecesi, İran'ın Sistan-Belucistan topraklarında saldırılarla suçlanan Sünnî Müslüman silahlı Ceyşu'l Adl örgütünün Pakistan'daki kampları füze ve insansız hava araçlarıyla hedef aldı. İki ülke sınırındaki Belucistan eyaletinin Panjgur bölgesine düzenlenen hava saldırısında 2 çocuk hayatını kaybederken 3 kız çocuğu da yaralandı.

Diplomatik bir krize doğru evrilen olayın ardından İslamabad yönetimi, 17 Ocak'ta Tahran Büyükelçisi'ni geri çağırma kararı alırken ziyaret maksadıyla ülkesinde bulunan İran'ın İslamabad Büyükelçisi'nin de bir süre geri dönmeyebileceğini Tahran'a bildirdi.

Pakistan, 48 saatten kısa bir sürede, 18 Ocak Perşembe günü erken saatlerde İran'ın Sistan-Belucistan eyaletindeki Saravan kasabasındaki bir sınır köyüne insansız hava araçları ve roketler kullanarak çok sayıda hava saldırısı düzenledi. Füze saldırısında 3'ü kadın, 4'ü çocuk 9 kişi hayatını kaybetti.

Pakistan Dışişleri Bakanlığı ise İran'ın Sistan-Beluçistan eyaletinde "teröristlerin saklandıkları noktalara" yönelik son derece koordineli ve özel hedefli bir dizi hassas askerî saldırı gerçekleştirildiğini, istihbarata dayalı operasyon sırasında çok sayıda "teröristin" öldürüldüğünü açıkladı.

• İki ülke arasında ender olarak görülen bu saldırılar, İsrail'in Gazze Şeridi'nde üç aydan fazla süren saldırıları nedeniyle zaten gergin olan bölgede daha geniş bir çatışmaya dönüşme tehlikesi yarattı.

Pakistan: İran ile iş birliğine hazırız

Pakistan ile İran arasındaki artan gerginliğin ardından Pakistan Ulusal Güvenlik Komitesi, İran ile yaşanan küçük sorunların çözümünün diyalog ve diplomaside yattığını belirtti.

Başbakanlık Ofisi'nden yapılan açıklamada, başkent İslamabad’da Başbakan Anvarul Hak Kakar liderliğinde, hükümete güvenlik ve dış ilişkilerde tavsiyede bulunan Ulusal Güvenlik Komitesi toplantısının düzenlendiği bildirildi.

Açıklamada, katılımcılara, İran ile Pakistan arasındaki mevcut durumu etkileyen siyasî ve diplomatik gelişmeler ve bunun bölgedeki güvenliğe etkisiyle ilgili bilgi verildiği aktarıldı.

Pakistan ordusunun ülkenin egemenliğinin sebepsiz ve hukuksuz şekilde ihlal edilmesine karşı verdiği profesyonel yanıta övgüde bulunulan açıklamada, Pakistan halkının güvenlik ve emniyetinin büyük önem taşıdığı vurgulandı.

Açıklamada, sınırlardaki son durum ve bu tür ihlallere karşı kapsamlı şekilde cevap vermek için gereken hazırlıklar hakkında katılımcılara bilgi verildiğine işaret edilerek şu ifadelere yer verildi:

• "Toplantıda, iki ülkenin karşılıklı olarak diyalog ve diplomasi yoluyla küçük huzursuzlukların üstesinden gelebilecekleri ve tarihî ilişkilerini daha da derinleştirmenin yolunu açabilecekleri sonucuna varıldı."

Pakistan ile İran arasında çok sayıda iletişim kanalı bulunduğuna dikkati çekilen açıklamada, bölgesel barış ve istikrar doğrultusunda İslamabad ve Tahran'ın birbirlerinin güvenlik endişelerini gidermek için bu iletişim kanallarını kullanması gerektiği kaydedildi.

Açıklamada, Pakistan'ın egemenliği ve toprak bütünlüğünün dokunulmaz ve kutsal olduğu, herhangi bir bahaneyle bunu ihlal etme girişimine devletin tüm gücüyle karşılık vereceği yönündeki sarsılmaz kararlılık yinelendi.

"İlişkiler 16 Ocak öncesine dönmeli"

Öte yandan, Başbakan Kakar, Bakanlar Kurulu toplantısında yaptığı açıklamada, Pakistan ile İran'ın tarihsel olarak kardeşlik ve işbirliği ilişkilerine sahip olduğunu belirtti.

Kakar, İslamabad ile Tahran arasındaki ilişkilerin 16 Ocak öncesine dönmesi için adımlar atılmasının her iki ülkenin de menfaatine olduğunu vurgulayarak, "Bu bağlamda Pakistan, İran tarafından gelen tüm olumlu tedbirleri memnuniyetle karşılayacak ve karşılık verecektir." diye konuştu.

"Terörist gruplar" kimler?

• İran'ın Pakistan'daki hedefi, 2012 yılı civarında ortaya çıkan ve Adalet Ordusu anlamına gelen Ceyşu'l Adl olarak bilinen etnik Belucî ve Sünnî gruptu.

Örgüt, İran'ın en yoksul bölgesi olan ve uzun süredir sınır gerilimlerine sahne olan güneydoğu Sistan-Belucistan eyaletinde daha iyi yaşam koşulları için mücadele ettiğini iddia etse de Tahran, on yılı aşkın süredir İran karakollarına ve sınıra yakın güvenlik güçlerine yönelik çok sayıda ölümcül saldırı nedeniyle kendisini "terörist" bir grup olarak görüyor. Hatta İran bu gruba Ceyşu’l Zulm -Adaletsizliğin Ordusu- adını veriyor.

Adalet Ordusu, Tahran'ın ABD ve İsrail ile doğrudan bağlantılı olmakla suçladığı bir başka İranlı Belucî grubu olan Cundullah'tan doğdu. 2009'da aralarında üst düzey IRGC yetkililerinin de bulunduğu düzinelerce kişinin ölümüne yol açan bir saldırı da dahil olmak üzere bir dizi ölümcül saldırının sorumlusuydu.

Cundullah'ın lideri Abdulmalik Rigi, 2010 yılında İran ordusu tarafından, savaş uçaklarının onu Birleşik Arap Emirlikleri'nden Kırgızistan'a götüren bir yolcu uçağını inişe zorladığı bir operasyonla yakalandı ve aynı yıl Tahran'da idam edildi.

• Pakistan ise hedeflerinin, Pakistan içinde çok sayıda saldırı düzenleyen silahlı ayrılıkçı gruplar olan Belucistan Kurtuluş Cephesi (BLF) ve Belucistan Kurtuluş Ordusu (BLA) olduğunu söyledi.

BLF perşembe günü yaptığı açıklamada, Sarmachar olarak bilinen savaşçılarından hiçbirinin öldürülmediğini iddia etti ve üyelerinden birinin hava saldırılarının İran'daki BLF mevzilerini vurduğunu doğruladığını aktaran daha önceki bir açıklamayı sahte olarak nitelendirdi.

En son sınır ötesi saldırılar, Ceyşu’l Adl'ın aralık ayında Pakistan içinden İran sınır karakoluna düzenlediği son saldırıda 11 polis memurunun öldürülmesiyle aylarca süren sınır saldırılarının arka planında gerçekleşti.