Sudan, soykırıma ortak olduğunu iddia ettiği BAE'ye karşı UAD'de dava açtı

İnsan Hakları İzleme Örgütü, HDK'nin Masalit kabilesine ve diğer Arap olmayan gruplara Nisan ile Kasım 2023 arasında düzenlediği saldırıların, Nisan 2023'te başlayan iç savaştaki en kötü vahşetlerden olduğunu bildirmişti.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, HDK'nin Masalit kabilesine ve diğer Arap olmayan gruplara Nisan ile Kasım 2023 arasında düzenlediği saldırıların, Nisan 2023'te başlayan iç savaştaki en kötü vahşetlerden olduğunu bildirmişti.

Hartum, HDK milislerinin Masalit grubuna karşı vahşet işlemesine izin vererek Birleşik Arap Emirliklileri'ni Soykırım Sözleşmesini ihlal etmekle suçluyor.

Sudan, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE), Hızlı Destek Kuvvetleri'ne (HDK) verdiği destekle Batı Darfur'daki Masalit etnik grubuna yönelik soykırıma ortak olduğunu iddia ederek, BAE hakkında Uluslararası Adalet Divanı'nda (UAD) dava açtı.

UAD'den yapılan açıklamada, Sudan'ın, Soykırım Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal ettiği gerekçesiyle dün BAE'ye karşı dava açtığı bildirildi.

  • Sudan'ın başvurusunun, "HDK ve HDK ile müttefik diğer milisler tarafından işlenen soykırım, cinayet, mülk hırsızlığı, tecavüz, zorla yerinden etme, kamu mallarına zarar verme ve insan hakları ihlalleri dahil, ancak bunlarla sınırlı olmayan eylemler" ile ilgili olduğu belirtildi.
Sudanlı yetkililer, BAE'yi, hükümetin yaklaşık iki yıldır devam eden iç savaştaki rakibi olan HDK'yi desteklemekle sık sık suçluyor. BAE bu suçlamaları reddediyor ancak BM uzmanları ve ABD'li yetkililer bu iddiaları güvenilir buluyor.
Sudanlı yetkililer, BAE'yi, hükümetin yaklaşık iki yıldır devam eden iç savaştaki rakibi olan HDK'yi desteklemekle sık sık suçluyor. BAE bu suçlamaları reddediyor ancak BM uzmanları ve ABD'li yetkililer bu iddiaları güvenilir buluyor.

Sudan'a göre tüm bu eylemlerin "BAE tarafından isyancı HDK milislerine ve ilgili milis gruplarına verilen doğrudan destekle gerçekleştirildiği ve mümkün kılındığı" ifade edildi.

Sudan, BAE'nin, HDK milislerine sağladığı geniş malî, siyasî ve askerî destek yoluyla Masalit kabilesine yönelik soykırıma ortak olduğunu ileri sürdü.

Sudan, ayrıca Divan'dan acil olarak geçici tedbirlere hükmetmesini istedi.

Sudan, bu kapsamda BAE'nin, Sudan'daki Masalit etnik grubuna karşı Soykırım Sözleşmesi'nin ikinci maddesindeki eylemlerin engellenmesi için gerekli önlemleri almasını ve yönlendirebileceği veya destekleyebileceği milislerin, Masalitlere karşı soykırım yapmalarını engellemesini istedi.

Sudan'ın başkenti Hartum için verilen mücadele, devletin tamamen çökmesine yol açtı ve çatışmalar, toprak ve kaynaklar üzerinde kabileler arası çatışmaların yaşandığı ve güvenlik ve siyasi elitlerin iktidarı sürdürmek ve isyanları bastırmak için tarihsel olarak daha da şiddetlendirdiği geniş Darfur eyaleti de dahil olmak üzere Sudan'ın her yerine yayıldı.
Sudan'ın başkenti Hartum için verilen mücadele, devletin tamamen çökmesine yol açtı ve çatışmalar, toprak ve kaynaklar üzerinde kabileler arası çatışmaların yaşandığı ve güvenlik ve siyasi elitlerin iktidarı sürdürmek ve isyanları bastırmak için tarihsel olarak daha da şiddetlendirdiği geniş Darfur eyaleti de dahil olmak üzere Sudan'ın her yerine yayıldı.

"Açık ve ikna edici kanıt"

Geçtiğimiz yıl, Raoul Wallenberg Merkezi tarafından yürütülen bağımsız bir soruşturma, HDK paramiliterlerin ve müttefik milislerinin ülkedeki siyahi bir Afrikalı grup olan "Masalit kabilesine karşı soykırım işlediğine ve işlemeye devam ettiğine" dair "açık ve ikna edici kanıt" olduğunu ortaya koydu.

  • Batı Darfur eyaleti, HDK ve müttefik Arap milislerinin 2023'te Masalit kabilesine karşı yoğun etnik temelli saldırılarının gerçekleştiği yerdi.

Raoul Wallenberg Merkezi raporu, "HDK ve müttefik milislerin Fur ve Zaghava dahil olmak üzere Masalite dışındaki Arap olmayan gruplara karşı soykırımdan sorumlu olduğuna inanmak için makul gerekçeler" olduğunu buldu.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, HDK'nin Masalit kabilesine ve diğer Arap olmayan gruplara Nisan ile Kasım 2023 arasında düzenlediği saldırıların, Nisan 2023'te başlayan iç savaştaki en kötü vahşetlerden olduğunu bildirmişti.
İnsan Hakları İzleme Örgütü, HDK'nin Masalit kabilesine ve diğer Arap olmayan gruplara Nisan ile Kasım 2023 arasında düzenlediği saldırıların, Nisan 2023'te başlayan iç savaştaki en kötü vahşetlerden olduğunu bildirmişti.

Diğer müttefik ülkelerle birlikte BAE, "soykırıma ortak" ülke olarak adlandırdı.

BAE ise HDK'ye destek sağladığını reddediyor.

BAE davanın reddedilmesini istiyor

Birleşik Arap Emirlikleri, Sudan'ın Birleşmiş Milletler'in en üst mahkemesinde kendisine karşı dava açma hamlesini sert bir dille eleştirerek, bunun "alaycı bir reklam gösterisinden başka bir şey olmadığını" söyledi ve davanın "derhal reddedilmesini" talep edeceğini söyledi.

HDK, Darfur'daki sivillere yönelik saldırılarda herhangi bir rolü olduğunu reddediyor. Ancak, yakın zamanda Kuzey Darfur'daki el-Faşer yakınlarındaki Zamzam Mülteci Kampı'nı kuşattı ve saldırdı. ABD ise, ocak ayında HDK'yi Darfur'da soykırım yapmakla suçladı.
HDK, Darfur'daki sivillere yönelik saldırılarda herhangi bir rolü olduğunu reddediyor. Ancak, yakın zamanda Kuzey Darfur'daki el-Faşer yakınlarındaki Zamzam Mülteci Kampı'nı kuşattı ve saldırdı. ABD ise, ocak ayında HDK'yi Darfur'da soykırım yapmakla suçladı.

Bir Emirlik yetkilisi perşembe günü Reuters'a, BAE'nin davanın derhal reddedilmesini isteyeceğini ve iddiaların "herhangi bir yasal veya olgusal temeli olmadığını" söyledi.

İsmi açıklanmayan yetkili, başvuruyu "Sudan silahlı kuvvetlerinin Sudan ve halkını harap etmeye devam eden yaygın vahşetlerdeki yerleşik suç ortaklığından dikkati başka yöne çekmeyi amaçlayan alaycı bir reklam gösterisinden başka bir şey değil" olarak nitelendirdi.

  • HDK ve Sudan ordusu Nisan 2023'ten beri savaş halinde. Çatışma 10 milyondan fazla insanı yerinden etti ve 12 milyondan fazlasını yüksek düzeyde akut gıda güvensizliğiyle karşı karşıya bıraktı.