Sürgünde öldü

Abdulhalim Haddâm, Baas rejimine uzun yıllar hizmet ettikten sonra, sürgünde bulunduğu Paris'te öldü.
Abdulhalim Haddâm, Baas rejimine uzun yıllar hizmet ettikten sonra, sürgünde bulunduğu Paris'te öldü.

Suriye eski Devlet Başkan Yardımcısı Abdulhalim Haddam, sürgünde bulunduğu Fransa'nın başkenti Paris'te 87 yaşında öldü. 1984'ten 2005'e kadar, yaklaşık 20 yıl boyunca Suriye'de Baas rejiminin "iki numaralı adamı" olan Haddam, Hâfız Esed'in 2000'deki ölümünün ardından Beşşar Esed'le anlaşmazlığa düşmüş, sonrasında ise görevini bırakarak sürgüne gitmişti. Haddam, rejimin en üst basamaklarına kadar tırmanan az sayıda Sünnî isimden biriydi.

1932'de, Suriye'nin Banyas kentinde dünyaya gelen Abdulhalim Haddâm, Şam Üniversitesi'nde hukuk okurken Baas Partisi'ne katıldı. 1963'te Baas Partisi'nin Suriye'de darbeyle iktidara gelmesiyle birlikte parti saflarında hızla yükselen Haddâm, Hama bölgesinin valiliğine getirildi. 1964'te Müslüman Kardeşler Teşkilâtı ve diğer "İslâmcı" grupların başlattığı ayaklanmanın kanlı biçimde bastırılmasında başrol oynadı. Ardından, 1967'de İsrail tarafından işgal edilinceye kadar görev yapacağı Golan'daki Kuneytra bölgesinin valiliğine getirildi.

Abdulhalim Haddâm, İran eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi ile...
Abdulhalim Haddâm, İran eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi ile...

Hâfız Esed'in 1970'te Baas Partisi içinde bir darbe düzenleyerek iktidara el koyması, Haddâm'ın ulusal düzeyde yükselişi anlamına geliyordu: 1969'da başladığı ekonomi bakanlığı, 1970'de dışişleri bakanlığına terfiye dönüştü. 1984'te ise, 2005'e kadar sürdüreceği devlet başkan yardımcılığına atandı.

1979'daki devrimden sonra İran'ı ziyaret eden ilk üst düzey Suriyeli yetkili olan Abdulhalim Haddâm, bizzat Âyetullah Humeynî tarafından kabul edildi. Aynı süreçte, Hâfız Esed'in "Lübnan'dan sorumlu" olarak atadığı Haddâm, 1992'de Refik Hariri'nin Lübnan başbakanlığına getirilmesini sağladı. Hariri ile Haddâm arasında uzun süreli bir dostluk ve yakınlık meydana geldi.

Haddâm, 2005'e kadar Baas rejiminin kilit adamlarından biriydi.
Haddâm, 2005'e kadar Baas rejiminin kilit adamlarından biriydi.

Hâfız Esed'in ölümünden sonra yerine oğlu Beşşar Esed'in gelmesinde de kritik rol oynayan Haddâm, 2004'te, yeni yönetimle gerilim yaşamaya başladı. Beşşar Esed'in Lübnan cumhurbaşkanlığı için, Refik Hariri ile arasında düşmanlık bulunan Emil Lahud isminde diretmesi, Haddâm'ın tepkisine yol açtı. 14 Şubat 2005'te Refik Hariri'nin Beyrut'ta bir suikasta kurban gitmesi, Haddâm'la rejim arasındaki iplerin kopuşuna neden oldu.

Suriye'den ayrılarak Fransa'nın başkenti Paris'e yerleşen Abdulhalim Haddâm, Hariri suikastı nedeniyle açıkça suçladığı Beşşar Esed yönetimini devirmek için Müslüman Kardeşler Teşkilâtı ile işbirliğine girişti. 2006'da Londra'da kamuoyuna açıklanan garip ittifaktan bir sonuç elde edilemedi.

Haddâm, Suriye Müslüman Kardeşler Teşkilâtı Genel Başkanı Ali Beyânûnî ile...
Haddâm, Suriye Müslüman Kardeşler Teşkilâtı Genel Başkanı Ali Beyânûnî ile...

İktidar gücünü elinde tuttuğu dönemde ciddi bir servet edinen Abdulhalim Haddâm'ın mal varlığının 2 milyar doları bulduğu tahmin ediliyor. Haddâm, öldüğü sırada Suriye rejimi tarafından gıyaben yargılanan isimler arasındaydı.