Suudi Arabistan: Filistin Devleti tanınmadan İsrail ile normalleşme olmaz

Gazze savaşı, müzakerelerin yıllardır can çekişmesine rağmen İsrail-Filistin çatışmasına 'iki devletli çözüm' fikrine yeniden odaklanılmasını sağladı.
Gazze savaşı, müzakerelerin yıllardır can çekişmesine rağmen İsrail-Filistin çatışmasına 'iki devletli çözüm' fikrine yeniden odaklanılmasını sağladı.

Suudi Arabistan, Suudi Arabistan'ın ABD'ye, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin Devleti tanınmadığı, İsrail'in Gazze Şeridine yönelik saldırılarının durdurulmadığı ve İsrail işgal güçlerinin tümünün Gazze Şeridi'nden çekilmediği sürece İsrail ile hiçbir diplomatik ilişkinin olmayacağı bildirdi.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Suudi Arabistan ile ABD arasında İsrail ile normalleşme meselesine yönelik devam eden görüşmeler hakkında, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby'nin açıklamalarına yanıt verildi.

Açıklamada, "Dışişleri Bakanlığı, Filistin meselesi ve kardeş Filistin halkının meşru haklarını elde etmesi gerekliliği hususunda Suudi Arabistan'ın tutumunun sabit olduğunu ve kararlılığını sürdürdüğünü teyit etmektedir." ifadesi kullanıldı.

1967 sınırları, İsrail’in 6 Gün Savaşı’ndan beri işgal altında tuttuğu Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Gazze’ye atfedilen topraklardan oluşuyor.
1967 sınırları, İsrail’in 6 Gün Savaşı’ndan beri işgal altında tuttuğu Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Gazze’ye atfedilen topraklardan oluşuyor.

Kirby'nin açıklamalarına cevaben şu ifadelere yer verildi:

  • "Suudi Arabistan, 1967 sınırlarında başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız Filistin Devleti'nin tanınmadığı, İsrail'in Gazze Şeridine yönelik saldırılarının durdurulmadığı ve İsrail işgal güçlerinin tümünün Gazze Şeridi'nden çekilmediği sürece İsrail ile hiçbir diplomatik ilişkinin olmayacağı yönündeki sabit tutumunu ABD yönetimine bildirdi."
ABD, ekim ayında Gazze’deki katliam başlayana kadar Suudi Arabistan'ın İsrail'le bağlarını normalleştirmesi ve ülkeyi tanıması için aylarca süren diplomasiye öncülük etmiş, bu da Riyad'ın Arapların İsrail'in saldırısına duyduğu öfke karşısında konuyu rafa kaldırmasına yol açmıştı.
ABD, ekim ayında Gazze’deki katliam başlayana kadar Suudi Arabistan'ın İsrail'le bağlarını normalleştirmesi ve ülkeyi tanıması için aylarca süren diplomasiye öncülük etmiş, bu da Riyad'ın Arapların İsrail'in saldırısına duyduğu öfke karşısında konuyu rafa kaldırmasına yol açmıştı.

Başta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin henüz Filistin'i tanımayan daimî üyeleri olmak üzere uluslararası topluma seslenilen açıklamada, Filistin halkının meşru haklarını elde etmesi ve herkes için kapsamlı ve adil bir barışın gerçekleşmesi için 1967 sınırlarında, başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devleti'nin tanınmasının hızlandırılması çağrısında bulunuldu.

İsrail 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bini aşkını kadın olmak üzere 28 bin Filistinliyi öldürmüş, 67 binin üzerinde kişiyi yaralamış kişi yaralamışken Netanyahu, “zafer” olmadan Gazze'ye saldırıların bitmeyeceğini söylemeye devam ediyor.
İsrail 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bini aşkını kadın olmak üzere 28 bin Filistinliyi öldürmüş, 67 binin üzerinde kişiyi yaralamış kişi yaralamışken Netanyahu, “zafer” olmadan Gazze'ye saldırıların bitmeyeceğini söylemeye devam ediyor.

"Bağımsız bir Filistin" fikrine şiddetle karşı çıkan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Ürdün Nehri'nin batısında İsrail'in tam güvenliğinden taviz vermeyeceğini ve bunun Filistin Devleti'ne aykırı olduğunu söyledi.

Aralarında ABD ve İngiltere'nin de bulunduğu ülkeler, iki devletli çözüme desteklerini yinelediler.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron geçen hafta İngiltere'nin Birleşmiş Milletler de dahil olmak üzere Filistin devletini tanımaya çalışacağı bir zamanın geleceğini söyledi.

Suudi Arabistan - İsrail normalleşme süreci

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, geçtiğimiz gün, gazetecilere yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan ve İsrail'in normalleşme görüşmelerine devam etmeye istekli olduğu yönünde "olumlu geri bildirimler" aldıklarını savunmuştu.

  • İsrail ile Suudi Arabistan arasındaki normalleşme süreci, İsrail'in Gazze'ye saldırılarını başlattığı 7 Ekim 2023 öncesinde olumlu bir şekilde ilerlese de Filistin davası, taraflar arasındaki "başlıca anlaşmazlık" olarak öne çıkıyordu.
Suudi yetkililer, 7 Ekim'den sonra bile İsrail'le ilişkileri normalleştirme isteklerini açıkça kabul ettiler, ancak ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken gibi Suudiler de Gazze'de ateşkes sağlanana kadar hiçbir anlaşmaya varılamayacağını ve bunun yapılması gerektiğini vurguluyorlar.
Suudi yetkililer, 7 Ekim'den sonra bile İsrail'le ilişkileri normalleştirme isteklerini açıkça kabul ettiler, ancak ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken gibi Suudiler de Gazze'de ateşkes sağlanana kadar hiçbir anlaşmaya varılamayacağını ve bunun yapılması gerektiğini vurguluyorlar.

İsrail'in Gazze'ye saldırılarını başlatmasının ardından arka planda kalan sürece ilişkin Suudi Arabistan, birçok kez İsrail ile normalleşmenin bağımsız Filistin Devleti'nin kurulması ve Filistin halkının meşru haklarını elde etmesinden geçtiğini belirtmişti.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise 18 Ocak'ta, Filistin Devleti'nin kurulmasına karşı olduğunu ve bunu ABD yönetimine bildirdiğini ifade etmişti.

İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bin 190'ı kadın olmak üzere 27 bin 585 Filistinli öldürüldü, 66 bin 978 kişi yaralandı.

Enkaz altında hâlen binlerce ölü olduğu bildirilirken, halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor. BM'ye göre İsrail saldırısı, Gazze nüfusunun %85'inin ciddi gıda, temiz su ve ilaç kıtlığı nedeniyle ülke içinde yerinden edilmesine neden olurken, bölgenin altyapısının %60'ı hasar gördü veya yok edildi.