0

MECRA HAKKINDA // NEDİR, KİMDİR?

Yemen hükümeti, Marib-Sanaa yolunu 9 yılın ardından tek taraflı olarak açıyor

Mecra
MECRA
23 ŞUBAT 2024 , CUMA 11:00
Abone ol
Marib vilayetinden başlayarak kuzeye doğru el-Cevf vilayetinden geçerek Sanaa vilayetinde sona eren 175 km uzunluğundaki Marib-Sanaa yolu; kapatılmasına, aksamasına ve kullanıcılarının güvenli olmayan alternatif güzergâhlara yönlendirilmesine sebep olan birçok savaşa, çatışmaya, bombardımana ve yıkıma sahne olmuştu.
Marib vilayetinden başlayarak kuzeye doğru el-Cevf vilayetinden geçerek Sanaa vilayetinde sona eren 175 km uzunluğundaki Marib-Sanaa yolu; kapatılmasına, aksamasına ve kullanıcılarının güvenli olmayan alternatif güzergâhlara yönlendirilmesine sebep olan birçok savaşa, çatışmaya, bombardımana ve yıkıma sahne olmuştu.

Yemen'de İran destekli Hûsîler ile Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun destek verdiği hükümet güçleri arasında 9 yıldır süregelen çatışmalar, BM başta olmak üzere uluslararası alanda atılan diplomatik adımlara rağmen hâlâ dinmedi. Ülkedeki şehir içi ve şehirlerarası ana yolların kapanması veya zarar görmesi, halkın yolculuklarda büyük sıkıntı yaşamasına sebep olurken Marib-Sanaa hattı üzerinde bulunan ve 9 yıldır kapalı olan kara yolu, hükümet tarafından açılmaya karar verildi. Yemenli yetkililer, Hûsîlerin de vatandaşların hareketini kolaylaştırmak için benzer bir adım atacağı yönündeki umutlarını dile getirdi.

Yemen hükümeti, 9 seneden beri kapalı olan Marib-Sanaa yolunun açıldığını duyurarak Hûsîlere halkın acısını hafifletmek için kontrolü altındaki bölgelerde benzer bir adım atma çağrısında bulundu.

  • Marib-Sanaa yol hattı, hükümetin kontrolü altındaki Marib kenti (merkez) ile Hûsîlerin kontrolü altındaki başkent Sanaa'yı (kuzey) birbirine bağlıyor. Yol, ülkede iç savaşın başladığı Mart 2015'ten bu yana kapalıydı.
175 km uzunluğundaki Marib-Sanaa yolunun 9 yılın ardından açılışı.
175 km uzunluğundaki Marib-Sanaa yolunun 9 yılın ardından açılışı.

Yemen Başkanlık Konseyi Üyesi Sultan el-Arade, yaptığı yazılı açıklamada, "Marib-Sanaa'ya kara yolunun açıldığını duyuruyoruz. Diğer tarafın (Hûsîlerin) da halkın hareketini kolaylaştırmak için benzer bir adım atmasını umuyoruz." ifadelerine yer verdi.

Marib-Sanaa yoluna yaptığı ziyaret sırasında, bu yolun açılmasına ilişkin duyurunun "siyasî ve askerî liderlerle istişarede bulunularak yapıldığını" belirten Arade, halkın acılarını hafifletmek için Yemen'deki Taiz kentine (güneybatı) giden yol da dahil olmak üzere tüm kapalı yolların açılmasının önemini vurguladı.

Arade, "Yemen'in tüm kentlerindeki tüm ana yolların halkın yararına açılması konusunda herkesin işbirliği yapmasını umuyoruz. Savaş ya da barış olsun, diğer tüm konuların ise ayrı bir yeri vardır." ifadelerine yer verdi.

Yemenli yetkililer yolun açılışıyla sorumluluklarından feragat etmiş ve topu, medya aracılığıyla vatandaşlara giden ana yolların kesilmesinin asıl sebebinin kendilerinin olmadığını öne süren Hûsîlere bırakmış oldu.
Yemenli yetkililer yolun açılışıyla sorumluluklarından feragat etmiş ve topu, medya aracılığıyla vatandaşlara giden ana yolların kesilmesinin asıl sebebinin kendilerinin olmadığını öne süren Hûsîlere bırakmış oldu.
  • Taiz kenti 2015'ten bu yana Hûsîlerin kuşatması altında bulunuyor. Ülkede devam eden iç savaş nedeniyle Taiz'de şehir içi ve şehirlerarası ana yolların kapanması veya zarar görmesi, halkın yolculuklarda büyük sıkıntı yaşamasına yol açıyor.

Öte yandan Hûsîlerin Yüksek Siyasî Konsey Üyesi Muhammed Ali el-Hûsî, Arade'nin "tüm yolların açılması" çağrısına ilişkin X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, "Marib-Sanaa yolunun açıldığını duyurarak Sanaa (...) üzerindeki kuşatmayı sona erdirmek iyi." sözlerine yer verdi.

Karşı tarafa öncelikle "diğer geçitleri açması, tüm illerdeki diğer yollardaki ablukayı kaldırması ve yollardaki askerîleştirmeyi kaldırması" çağrısında bulunan Hûsî, Arade'nin tüm yolların açılması çağrısına ilişkin ise yanıt vermedi.

İç savaş başladığından bu yana Hûsîler Aden'i Taiz'e bağlayan ana yolların yanı sıra Taiz'i Sanaa, el-Dhale'yi Aden'e ve el-Bayda'yı Yafe'ye bağlayan ana yolları da kapatıyor ve sivilleri tehlikeli dağ yollarına başvurmaya zorluyor. Geçtiğimiz yıllarda aralarında kadınlar, çocuklar ve yaşlıların da bulunduğu yüzlerce ölüm yaşandı.
İç savaş başladığından bu yana Hûsîler Aden'i Taiz'e bağlayan ana yolların yanı sıra Taiz'i Sanaa, el-Dhale'yi Aden'e ve el-Bayda'yı Yafe'ye bağlayan ana yolları da kapatıyor ve sivilleri tehlikeli dağ yollarına başvurmaya zorluyor. Geçtiğimiz yıllarda aralarında kadınlar, çocuklar ve yaşlıların da bulunduğu yüzlerce ölüm yaşandı.

Yemen'deki iç savaş ve insanî kriz

Yemen'deki Hûsîler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sanaa ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten itibaren Hûsîlere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.

  • Ülkede yıllardır süren çatışmalarda yaklaşık 377 bin kişi yaşamını yitirdi. Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle yaşanan insanî kriz, her geçen gün daha da büyüyor.
Hûsî milislerin, Eylül 2014'te başkenti kontrol altına alarak yönetimi ele geçirmesinin ardından Suudi Arabistan, kurucusu olduğu Arap koalisyonuyla 26 Mart 2015'te Yemen'e askerî müdahale başlattı. Operasyon 9 yılı geride bırakmasına rağmen Suudi Arabistan'ın desteklediği hükümet güçleri ülkenin tamamında kontrolü sağlamada başarısız oldu. Büyük yıkıma uğrayan Yemen ise çatışmanın tarafları arasında parçalanmış durumda.
Hûsî milislerin, Eylül 2014'te başkenti kontrol altına alarak yönetimi ele geçirmesinin ardından Suudi Arabistan, kurucusu olduğu Arap koalisyonuyla 26 Mart 2015'te Yemen'e askerî müdahale başlattı. Operasyon 9 yılı geride bırakmasına rağmen Suudi Arabistan'ın desteklediği hükümet güçleri ülkenin tamamında kontrolü sağlamada başarısız oldu. Büyük yıkıma uğrayan Yemen ise çatışmanın tarafları arasında parçalanmış durumda.

BM Mülteciler Yüksek Komiserliği raporlarına göre, iç savaştan dolayı Yemen halkının yüzde 73'ü (yaklaşık 23,4 milyon) insanî yardıma muhtaç hale geldi, 4,3 milyon kişi yerinden edildi.