2025’te yeni nesiller soruyor: Gelişmiş ülkelerde BCG aşı izi neden yok?

Hemen hemen her Türk vatandaşının sol kolunda bulunan, yuvarlak ve hafif çökük aşı izi, sıklıkla merak konusu olur. Ancak bu iz, sanılanın aksine sadece Türkiye’nin sağlık geçmişine ait bir işaret değil, küresel bir tıp tarihinin ortak mirasıdır.

İzin Kimliği: BCG (Verem) Aşısı

Bu izi bırakan aşı, Verem (Tüberküloz) hastalığının özellikle çocuklarda görülen ölümcül formlarına karşı koruma sağlayan BCG (Bacillus Calmette-Guérin) Aşısı’dır. Bu izin oluşması, aşının derinin en üst tabakasına (intradermal) uygulanmasının doğal bir sonucudur ve bağışıklık sisteminin başarılı bir tepki verdiğini gösterir.

İzlerin Küresel Dağılımı

Dünyada, tüberküloz riskinin yüksek veya orta düzeyde olduğu neredeyse tüm ülkelerde BCG aşısı rutin çocukluk aşılama programının bir parçasıdır. Bu nedenle Asya’nın büyük bir kısmı, Afrika ve Doğu Avrupa’da doğan milyonlarca kişinin kolunda bu iz mevcuttur.

Öte yandan, tüberkülozun yaygın görülmediği, Amerika Birleşik Devletleri ve birçok Batı Avrupa ülkesi gibi gelişmiş ülkeler, bu aşıyı rutin programdan çıkarmıştır. Bu sebeple, bu ülkelerde doğan yeni nesillerin kollarında bu iz genellikle bulunmaz.

Kısacası, kolumuzdaki bu iz, bize özgü bir işaret değil; tarihte tüberkülozla aktif olarak mücadele etmiş olan ulusların ortak sağlık kaydıdır.

Bu yazının başlığı yazardan bağımsız editoryal olarak hazırlanmıştır.