Dosya: Mit ve Öykü
Hikaye anlatmanın uzun tarihine baktığımızda bizi mitler, destanlar ve efsaneler karşıladı. Biz de, mitlerin edebiyatın bugününde bir karşılığı olup olmadığını araştırmak istedik.
Post Öykü dergisinin yeni yayın yılında bizim de zihnimizi kurcalayan sorular etrafında düşünmek, konuşmak ve tartışmaya açmak niyetiyle dosyalar hazırlamaya karar verdik. Hikaye anlatmanın uzun tarihine baktığımızda bizi mitler, destanlar ve efsaneler karşıladı. Biz de, mitlerin edebiyatın bugününde bir karşılığı olup olmadığını araştırmak istedik. Bu bağlamda Burcu Bayer “Efsane Söylediler Uykuya Daldılar” başlıklı denemesinde Eliade’nin mitlere yaklaşımından yola çıkarak arkaik insan için mitlerin ihtiva ettiği anlamın ve açılımın modern insan için de geçerli olabileceğini, ancak mitlerin kabuk değiştirse de özlerinin edebiyatta saklı ve sabit olduklarını tartışıyor. Benzer şekilde Bilgin Saydam, “Mitoloji- Psikomitoloji” adlı makalesinde insan neden hikaye anlatır sorusunun peşine düşerek mitlerin psikolojik işlevine dair bir okuma sunuyor.
Güneş Vezir, daha teknik bir perspektiften mitlerle efsanelerin farklarını ortaya koymaya gayret ediyor. Dürdane Çınar, “Zihnin Dip Akıntıları” adlı yazısında Türk edebiyatının modernleşme adımlarını attığı Tanzimat Devrinde mitolojiye estetik bir unsur olarak değil de inanç bağlamında yaklaştığını serimliyor. Daha sonraysa Özen Yula’nın Gılgamış Destanı’nı yeniden yazma ve yorumlama teşebbüsünü Ecehan Biçer’in “New York’ta Bir Gılgamış” adlı denemesinde okuyoruz. İşin mutfağına girip günümüz öykücüleri ve eleştirmenlerinin meseleye yaklaşımlarını öğrenmek içinse bir soruşturmaya başvurduk. “Bugünün öykücüleri ve okurları için mitler bir şey ifade ediyor mu, etmeli mi?” sorumuza verilen yanıtları soruşturmamızda bulabilirsiniz. Dosya bağlamında son olarak, meraklısı için bir de okuma listesi hazırladık.
Ne bekliyorsun, bu senin hikayen.