ABD’de AI kavgası: Yapay zekada tek çerçeve planı

Trump yönetimi, Adalet Bakanlığı davaları ve fon kesintileriyle eyaletlerin yapay zekâ düzenlemelerini etkisizleştirmeyi hedefleyen bir başkanlık kararı taslağını dolaşıma soktu.
Trump Beyaz Sarayı, yapay zekâ alanında dağınık tabloyu tekleştirmek için agresif bir preempsiyon planı hazırladı. Taslak, Adalet Bakanlığı bünyesinde bir ekip kurulmasını ve eyalet düzenlemelerine karşı dava açılmasını öngörüyor.
Federal hibe ve programlarda koşulluluk mekanizması devreye sokularak, belirli AI kurallarını sürdüren eyaletlerin fonları sınırlandırılabilecek. Yönetim, parçalı kuralların rekabet gücünü ve ölçeklenmeyi zayıflattığını savunuyor.
Beyaz Saray’dan AI hamlesi
2025 içinde 38 eyaletin 100’ü aşkın AI odaklı düzenleme yapması, seçim döneminde deepfake kısıtları ve işe alımda algoritmik denetimler gibi başlıkları öne çıkardı. Taslak kabul edilirse, bu alandaki yerel deneyler yerini federal tek standarda bırakabilir.

Hukukçular, doğrudan preempsiyon için Kongre’nin rolüne dikkat çekiyor. Buna karşın yürütmenin dava ve fon koşulu araçlarıyla alan açabileceği değerlendiriliyor. İlk sınavın temyiz mahkemelerinde yaşanması bekleniyor.

Teknoloji şirketleri, eyalet bazlı uyum maliyetlerinin düşmesini fırsat görüyor. Aynı zamanda tek çerçeve, ürün takvimlerini ve yayılım hızını artırabilir. Güvenlik savunucuları ise yerel korumaların zayıflamasıyla yanlış bilgi, ayrımcı algoritmalar ve tüketici zararları riskinin büyüyeceğini düşünüyor. Federal kurumların kapasitesi ve denetim detayları, planın gerçek etkisini belirleyecek.
