Yapay zeka milyarlarca yıllık kayalarda hayat izleri arıyor
Yeni bir makine öğrenimi algoritması, eski kayalardaki biyolojik izleri ayırt ederek hem Dünya’nın erken dönemlerine hem de Mars gibi gezegenlerde yaşam arayışına yeni bir araç sunuyor.
Bilim insanları, antik kayalarda bırakılmış olası yaşam izlerini tespit etmek için yapay zekâdan yararlanmaya başladı. Nature’da özetlenen çalışmada, özel olarak eğitilmiş bir makine öğrenimi modeli, kaya örneklerinde biyolojik kökenli olabilecek sinyalleri tanımlayabiliyor. Böylece, Dünya’nın erken dönemlerine ait izler ve başka gezegenlerdeki olası fosil benzeri yapılar daha sistematik biçimde taranabiliyor.
Algoritma, kaya dokusu ve kimyasal bileşim gibi verilerden yola çıkarak, “yaşamla ilişkili” olma ihtimali yüksek bölgeleri işaretliyor. Bu yaklaşım, klasik yöntemlerde olduğu gibi yalnızca insan gözüne ve sınırlı sayıda laboratuvar testine bağlı kalmak yerine, binlerce noktayı aynı anda tarayıp aday bölgeleri daraltmayı sağlıyor.
Gelecekte Mars araçlarına entegre edilebilecek
Araştırmacılar, bu tür yazılımların gelecekte Mars araçlarına entegre edilebileceğini belirtiyor. Böyle bir durumda gezgin robotlar, numune toplarken AI destekli bir ön eleme yaparak yaşam ihtimali yüksek kayaları önceliklendirebilecek.
Uzmanlar, modelin tek başına yaşam kanıtı sunmadığını, ancak aday bölgeleri seçerek hem zaman hem maliyetten büyük tasarruf sağlayabileceğini vurguluyor. Astrobiyoloji ve gezegen bilimi çalışmalarında yapay zekânın rolü artarken, benzer tekniklerin Türkiye’deki jeolojik sahalarda da kullanılması, eski mikrobiyal izlerin daha hızlı bulunmasına kapı aralayabilir.