Bir ilim şehri: Kastamonu

Şehir adını nereden alıyor?

Bir görüşe göre Kastamonu şehri ismini, Hitit döneminde aynı bölge için kullanılan "Kastama" isminden almıştır. Kastama ismi zamanla Kastamonu'ya dönüşmüştür. Bir başka görüşe göre Kastamonu şehri ismini, "Gas" ve "Tumanna" kelimelerinin birleşiminden almıştır. Gaslar ya da bilinen adıyla Kaşkalar Kastamonu'nun ilk yerleşimcilerindendir. Tumanna ise o dönemde Kastamonu üzerinde bulunan bir şehir/bölge ismidir. Bu iki kelimenin birleşimi, zamanla "Kastamonu" şeklini almıştır. Üçüncü bir görüşe göre ise Kastamonu şehri ismini, "Kastra" ve "Komnen" kelimelerinin birleşiminden almıştır. "Kastra" kelimesi Latince "kale" demektir. Komnenler ise, bir Bizans Hanedanı olup bu bölgenin Bizans dönemindeki yerleşimcileridir. Bu iki kelime zamanla "Kastamonu" şeklini almıştır.

Tarihçe

Kastamonu'nun bilinen tarihi, Hitit İmparatorluğu ile başlar. Hititlerden sonra Frigya ve Lidya Krallıklarının egemen olduğu bu topraklar M.Ö. 4.yy'da Perslerin eline geçmiştir. M.Ö.4. yüzyılda Büyük İskender Anadolu ile birlikte Kastamonu topraklarını da Makedonya'ya katmıştır. İskender'den sonra yöreyi ele geçiren Pontus Krallığı M.Ö. 1. yüzyılda Romalılar tarafından ortadan kaldırılmıştır. Uzun yıllar Roma İmparatorluğu sınırları içinde kalan Kastamonu M.S. 395 yılında İmparatorluğun bölünmesiyle bütün Anadolu gibi Bizans İmparatorluğuna katılmıştır.

Kastamonu'nun ilk defa Türklerin eline geçmesi Danişmentliler zamanında Ahmet Gazi'nin Oğlu Gümüş Tekin devrinde 1105 yılında gerçekleşmiştir. Yüz yıla yakın bir zaman Danişment idaresinde kalan şehir ve çevresi 15 yıl süre ile tekrar Bizanslılara geçmiş, 1213 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat'ın emriyle Selçuklu Kumandanı Hüsamettin Çobanbey tarafından zapt edilmiştir. Moğollar tarafından bölgenin ikinci kez zaptına memur edilen Şemsettin Yaman Candar kumandasındaki ordu 1292 yılında Kastamonu'ya giderek Muzafferettin Yavlak Arslan birliğini bozguna uğratmış kendisi de öldürülmüştür. Muzafferettin Yavlak Arslanın oğlu Mahmutbey, babasının intikamını almak için mücadeleye girmiş ve Şemsettin Yaman Candar'ı buradan batıya sürmeyi başarmıştır. Şemsettin Yaman Candar'ın ölümünden sonra Süleyman Paşa tarafından 1309 yılında Kastamonu yeniden zapt edilmiş, toprakları genişletilerek "Candaroğulları Beyliği"ni kurmuş ve Çobanlar hâkimiyetine son vermiştir.

İsfendiyarbeyden sonra "İsfendiyaroğulları" adını da alan Kastamonu Beyliği 1460 yılında Osmanlı idaresine girinceye kadar önemli bir ilim ve kültür merkezi olmuş, birçok ilim adamı yetiştirmiş, Osmanlılar zamanında da bu özelliğini devam ettirmiştir. Kastamonu, Fatih Sultan Mehmet'in 1460 yılında Sinop'la birlikte bu şehri alarak Candaroğulları beyliğini ortadan kaldırmasından sonra Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. Kastamonu Milli Mücadele sırasında lojistik destek açısından en güvenilir bölge olması nedeniyle büyük yarar sağlamıştır.

Kastamonu nerededir?

Kastamonu, Türkiye'nin kuzey kesiminde, Karadeniz Bölgesi'nde yer alan ildir. İlin komşularını Sinop, Çorum, Çankırı, Karabük ve Bartın illeri oluşturmakta olup, ilin ayrıca kuzeyde Karadeniz'e kıyısı bulunmaktadır.

Kastamonu’ya ne zaman gidilmeli?

Karadeniz İklimi’nin etkin olduğu şehirde yılın her mevsimi farklı etkinliklere katılmak ve farklı aktiviteler yapmak mümkün bu nedenle Kastamonu yılın her mevsimi ziyarete uygun bir şehir.

Kastamonu'yu gezerken çalma listesi

• - Ali’m Gitme Pazara- Arif Sağ
• - Bülbül Tek Uyandım-Tuncay Kemertaş
• - Demirciler Demir Döver Tunc Olur-Tolga Çandar
• - A Bülbülüm-Attila Meriç

Kastamonu 6'lısı

Ilgaz Dağı Milli Parkı:Türkiye’nin en uzun ve hareketli kırık hattı olan Kuzey Anadolu Fayı, Ilgaz Dağı'nın güney eteklerinden geçmektedir. Saha değişik karakterlerde vadiler, sırtlar ve doruklardan meydana gelmiştir. Ayrıca üst değerde peyzaj özellikleri sunan jeomorfolojik bir yapıya sahiptir. Ilgaz Dağı yöresinin arazi yapısı genellikle serpantinler, şistler ve volkanik kayaçlardan meydana gelmiştir. Sahada yer yapısı kadar dağ oluşum hareketleri yönünden de ilgi çekici örnekler bulunmaktadır.

Ilıca Şelalesi:Kastamonu Pınarbaşı’na 12 kilometre uzaklıkta Ilıca Köyü sınırlarında olan Ilıca Şelalesi. 15 metre yükseklikten dökülmektedir. Ilıca şelalesi, suyun döküldüğü yerde oluşan doğal havuz ve çevresini kaplayan çeşitli bitki örtüsü ile oldukça cezbedici bir görünüme sahiptir. Şelalenin etrafında gezi, kamp ve piknik yapmak için oldukça uygun mekânlar mevcuttur.

Valla Kanyonu: Kanyon, Devrekani Çayı ile Kanlıçay'ın buluştuğu yerde başlar. Kuzeyde Cide'ye doğru yaklaşık 10 kilometre uzanan kanyon 800-1200 metre arasındaki yüksek kayalık uçurumlara sahiptir. Bu kayalıklarda kartal, şahin, akbaba gibi yırtıcı kuşlar bulunur. Kanyonun içi profesyonel gruplar tarafından ve uygun ekipman olmadan geçilemez. Ancak girişi ve çıkışında yerel rehberler ile kısa girişler yapmak mümkün. Burası özellikle doğa sporu ve adrenalin tutkunları için bulunmaz bir yer.

Kastamonu Kalesi:Kale, Kastamonu’nun ana simgelerinden biri olarak kenti nazır bir noktada bulunmaktadır. M.S. 12. yüzyılda Komnenoslar tarafından yaptırılan kalenin orijinal yapıdan günümüzde sadece iç kale kısmı ulaşmıştır. Kalenin dış surları 18. yüzyıl sonlarında yok olmuştur. Kalenin çeşitli dönemler içerisinde geçirmiş olduğu değişiklikler, bir Orta Çağ Bizans yapısından çok Türk mimarisini yansıtmasına neden olmuştur. Kalenin şehirden yaklaşık 120 metre yüksekte oluşu; ulaşım yönünden oldukça kolay olması Kastamonu’yu panaromik açıdan izlenebilecek en iyi yer konumunda bulunmasını sağlar. Kale içerisinde sarnıçlar, zindan, kaçış tünelleri ile "Bayraklı Sultan" olarak anılan türbe de bulunmaktadır.

Pompeipolis Antik Kenti:Taşköprü İlçesi merkezinde bulunan antik kent M.Ö. 64 yılında Romalılar tarafından Paphlagonia Eyalet Merkezi olarak kurulmuştur. Kapalı höyük durumundaki antik yerleşimden çıkan mimari parçaların bir bölümü Taşköprü İlçesinde, arkeolojik kazılarda çıkan eserler ve mozaikler Kastamonu Arkeoloji Müzesi'nde görülebilmektedir. Şehrin zengin tarihi geçmişini gözler önüne seren bu antik kent Kastamonu ziyaretçileri tarafından es geçilmeyen bir ziyaret noktası.

Küre Dağları Milli Parkı:Büyük bir bölümü Kastamonu il sınırları içinde yer alan Küre Dağları ve çevresi, 2000 yılında Milli Park ilan edilmiştir. 2012 itibariyle Avrupa’nın seçkin koruma alanlarını simgeleyen Pan Parklar arasında yerini aldı. Böylece, Küre Dağları Milli Parkı Avrupa’nın 13. Türkiye’nin ise ilk Pan Park’ı olarak ilan edilmiştir. Küre Dağları Milli Parkı, Batı Karadeniz Bölümü'nün Küre Dağları üzerinde en zengin bitki ve hayvan çeşitliğine sahip olan yörelerinden biridir. Bölgenin kullanımına açılmamış bakir yerlerinden biridir. Alanın büyük bölümü Kastamonu il sınırları içinde kalmaktadır.

Kastamonu'da ne yenir?

• - Etli Ekmek
• - Banduma
• - Patates Paçası
• - Ekşili Pilav
• - Püryan Kuyu Kebabı
• - Simit Tiridi
• - Çekme Helva
• - İnebolu Simidi