Guy Debord: Gösteri Toplumu

Guy Debord Fransız Marksist filozof, yazar, sinemacıdır.
Guy Debord Fransız Marksist filozof, yazar, sinemacıdır.

Guy Debord tarafından felsefe ve Marksist eleştirel teori eseri olan Gösteri Toplumu, 70’lerde yayımlandığında 'aşırı' tezleri nedeniyle 'şok' etkisi oluşturmuş, 80’lerde ise hayatın doğruladığı bir metin olarak kabul görmüş. Kitap, Durumcu hareket için önemli bir metin olarak kabul edilir. Debord'un bu kitabı yıkıcı olduğu kadar tarihe de direnebilmiş bir eserdir.

"Modern endüstriye dayanan toplum, rastlantısal ya da yüzeysel olarak gösterisel değil, temelde gösteri yanlısı'dır. Hâkim iktisadın imajı olan gösteride amaç hiçbir şey, gelişme ise her şeydir. Gösteri, kendinden başka hiçbir şeye varmak istemez."

"Gösteri, günümüzde üretilen nesnelerin kaçınılmaz süsü, sistemin rasyonelliğinin genel açıklaması olarak ve sayıları giderek artan imaj-nesneleri doğrudan doğruya biçimlendiren ileri bir iktisadi sektör olarak güncel toplumun esas üretimi'dir."

Gösteri Toplumu, yazarın 'gösteri' kavramını geliştirdiği ve sunduğu bir kitapdır.
Gösteri Toplumu, yazarın 'gösteri' kavramını geliştirdiği ve sunduğu bir kitapdır.
İktisadın yaşayan insanları bütünüyle boyun eğdirmesi ölçüsünde, gösteri de onları kendine tabi kılar. Gösteri, bizzat kendisi için gelişen iktisattan başka bir şey değildir.

"Gösterinin kökeninde yatan şey, en eski toplumsal uzmanlaşma, yani iktidarın uzmanlaşmasıdır. Dolayısıyla, gösteri bütün diğerleri adına konuşan uzmanlaşmış bir etkinliktir. Gösteri, bütün diğer ifadelerin yasaklandığı hiyerarşik toplumun kendisi karşısındaki diplomatik temsilidir. Burada en modern olan aynı zamanda en arkaik olandır."

"Modern üretim koşullarının hâkim olduğu toplumların tüm yaşamı devasa bir gösteri birikimi olarak görünür. Dolaysızca yaşanmış olan her şey yerini bir temsile bırakarak uzaklaşmıştır."

"Gösterinin görünür kıldığı hem var hem de yok olan dünya, yaşanmış her şey üzerinde hâkim olan meta dünyasıdır. Ve böylece meta dünyası olduğu gibi gösterilmiş olur, çünkü bu dünyanın hareketi, insanların birbirlerinden ve global ürünlerinden uzaklaşmalarıyla özdeştir."