Mavi yeşil bir şehir: Trabzon
Mavinin ve yeşilin can bulduğu, huzurun eksik olmadığı ‘Şehzaderler şehri’ Trabzon... Karadeniz’in hırçın güzeli, Evliya Çelebi’nin değimiyle; "Bu şehre küçük İstanbul denilse yeridir. İrem bağları gibi süslü bir şehirdir burası." Trabzon, Karadeniz’e özgü gelenekleri, kültürel değerleri, tarihi mekanları ve huzur verici doğa güzellikleri ile görülmesi gereken şehirlerimizden biri. Bu şehir, gerek bahar ve yaz aylarındaki yayla şenlikleri, gerekse kışın o efsunlu güzelliğiyle insanı adeta kendine hayran bırakıyor. Sadece doğal güzellikleri ve kültürel değerleri ile sınırlı kalmayan ilimiz, Activison imzalı dünyaca ünlü savaş oyunu serisi Call of Duty: Black ops Cold War’ada da güzelliklerini gözler önüne seriyor.
Şehrin adı nereden gelir?
Kent merkezi kuzeyde denizden, güneyde Boztepe'nin üzerine kadar düzgün olmayan teraslar halinde yükselir. Değirmendere, Kuzgundere ve Zağnos dereleri yerleşimi güneyden kuzeye derin boğazlarla bölmüştür. Tabakhane ve Zağnos dereleri arasında kalan ve düzgün olmayan yüksek bir masa formundaki alan üzerinde kentin bilinen en eski yerleşim kalıntıları tespit edilmiştir. Bu nedenle Trabzon adının eski Grekçe masa ya da trapez/yamuk biçimi anlamına gelen "trapezos" kelimesinden geldiği görüşü ağırlıktadır. Trapezos ismi ilk kez, Yunanlı komutan Kesnophon'un Anabasis adlı metninde geçer.
Tarihçesi:
İyon kökenli Miletoslular M.Ö. 7. yüzyılda Karadeniz'e gelerek kıyılarda koloni kentleri kurmuşlardır. Trabzon da merkezi Sinop olan bu kolonilerin arasında sayılmaktadır ve birçok araştırmacı, kentin kuruluşunu o dönem olarak kabul eder. M.Ö. 6. yüzyılda Trabzon Perslerin egemenliğine girmiş ve Pont Kapadokyası adı verilen satraplık içinde kalmıştır. Makedonya Kralı Büyük İskender M.Ö. 334 yılında tüm Anadolu'da Pers hakimiyetine son vermiştir. Büyük İskender'in vefatının ardından Trabzon, merkezi Amasya olan Pontus Devleti'nin sınırları içinde kalmıştır. Roma kralı Pompeius'un Pontus Kralı V. Mithridates'i bozguna uğratması üzerine Pontus Krallığı dağılmıştır. Böylece Trabzon, M.Ö. 66 yılında Roma yönetimine girmiştir. Roma İmparatorluğu 395 yılında ikiye ayrılınca Trabzon, merkezi İstanbul olan Doğu Roma sınırları içinde kalmıştır.
Fatih Sultan Mehmet' öncülüğündeki Osmanlı Kuvvetleri bölgeyi kuşatarak 1461 yılında Trabzon'u ele geçirmiş ve Komnenosların egemenliğine son vermiştir. I. Dünya Savaşı sırasında Trabzon, Rusların saldırısına uğrar. Aynı dönemde Rusya'da "Bolşevik Devrimi" gerçekleşir, Rus ordusu paniğe kapılarak geri çekilir.
Trabzon nerededir?
Trabzon, Karadeniz Bölgesi'nin Doğu Karadeniz bölümünde yer alır. Doğusunda Rize, batısında Giresun, güneyinde Gümüşhane ve Bayburt, kuzeyinde ise Karadeniz bulunur.
Şehre ne zaman gidilmeli?
Yılın boyunca yağmur alan şehirde yaz ve sonbahar aylarında yağmurun şiddeti nispeten azalır. Bu dönemler Trabzon'u ziyaret etmek için daha elverişlidir.
Şehri gezerken çalma listesi:
- -Ali Haliloğlu & Ziynet Sönmez - Dumanım Derelere
- -Selçuk Balcı - Deniz Üstünde Fener
- -Mark Eliyahu - Endless
- -Bahattin Çamurali - Pabuçlarım Delindi Kumdan Giderım Kumdan
Tranzon’un 5’lisi:
Atatürk Köşkü:Kostantin Kabayanidis tarafından 1890 yılında yazlık olarak yaptırılmış olan köşk, Avrupa ve Batı Rönesans mimarisinin etkilerini taşır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1934 ve 1937 yıllarındaki Trabzon ziyaretlerinde bu köşkte kalmış ve vefatından bir yıl önce vasiyetini bu köşkte yazmıştır. Günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
Ayasofya Müzesi:Ayasofya Kilisesi, Trabzon İmparatorluğu krallarından I. Manuel Komnenos zamanında inşa edilmiştir. Geç Bizans kiliselerinin başarılı bir örneğidir. Fatih Sultan Mehmet Trabzon’u fethetince yapı camiye çevrilmiştir. I. Dünya Savaşı yıllarında sırasıyla depo ve hastane, daha sonraları yine cami olarak kullanılmıştır. 1868 yılında harap durumda olan caminin Bursalı Rıza Efendi’nin teşvikleriyle yeniden onarıldığı bilinmektedir.
Trabzon Kalesi: Günümüzde sur duvarlarının yalnızca bir kısmı ayaktadır. Yazılı kaynaklarda kale surlarının ilk kısmının M.Ö. 4. yüzyılda inşa edildiği ileri sürülmektedir. Kale surları Yukarı Hisar, Orta Hisar ve Aşağı Hisar olmak üzere üç bölüme ayrılmıştır. Yazılı kaynaklara göre surların doğusunda Bizans kabartmaları ve onarım kitabesi bulunmaktadır.
Sümela Manastırı:Kilisenin M.S. 365-395 tarihleri arasında inşa edildiği düşünülmektedir. Kilisenin ilk kuruluşu ile manastır haline dönüşümü arasındaki bin yıllık dönem hakkında pek bir bilgi bulunmamaktadır. Rus işgali sırasında Rum milislerin karargahı olup daha sonra kaderine terk edilen manastırda 88 yıl sonra 2010 yılında ilk ayin düzenlenmiştir. Sümela Manastırı, UNESCO "Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi"nde yer alıyor.
Çal Mağarası: Dünyanın ikinci en uzun mağarası olarak kabul edilen Çal Mağarası Trabzon'un Düzköy İlçesi'ndedir. Mağaranın üzerinde tarihi bir kale bulunmaktadır.
Trabzon’da ne yenir?
- -Trabzon Pidesi
- -Kuymak
- -Sütlaç
- -Laz Böreği
- -Hamsi Tava
- -Akçaabat Köfte
- -Kara Lahana Çorbası
