Irak neden ateş altında?

Irak'ta sular yine durulmadı. Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr destekçileri ve hükümet güçleri arasında çatışmalar devam ediyor. Şii lider Sadr'ın siyasetten çekileceğini açıklamasının ardından başlayan protestolarda halk, Bağdat Yeşil Bölge'de bulunan Cumhurbaşkanlığı Saray'ını bastı. Yabancı elçiliklerin de bulunduğu Yeşil Bölge'de çatışmalar gece boyu devam etti. Irak sokağa çıkma yasağını genişleterek ülke geneline süresiz yaydı.

Bölgede yıllardır bitmeyen çatışmalar Irak'ın siyasi ve sosyal yapısını da yakından etkiliyor. Freedom House'ın yayınladığı rapora göre günümüzde Irak hala daha özgür olmayan ülkeler arasında. Peki yıllardır devam eden gerilimin nasıl bir arka planı var? Sivil hakların umarsızca ihlal edildiği ülkede mezhep ayrılıkları neden kışkırtılıyor? İran, ABD ve birçok örgütün Irak planı ne?

Son 30 yılda ne oldu?

11 Eylül 2001 terör saldırılarının ardından kongre ABD yönetimine Irak'a karşı askeri güç kullanma yetkisi verdi. George W. Bush'un başkanlığında başlayan ABD'nin Irak'ı işgali sonu bitmeyen bir kaosu da beraberinde getirdi. Yüz binlerce sivilin öldüğü savaşta ABD, Saddam Hüseyin'i öldürerek amacına ulaştı mı? Uçuş yasağı uyguladığı bölgelerde Kürtleri ve Şiileri neden korudu? Saddam rejimi etnik ve mezhepsel bölünmüşlüğü neden aşamadı?

Saddam sonrası Irak'ta kurulan düzenin ne kadar istikrarlı olduğu ayrı bir tartışma konusu. Devlet kurumlarının zayıflığı devlet dışı silahlı örgütlerin bölgede güçlenmesine sebep oldu. Kuzey Irak'ta DEAŞ ve PKK'nın varlığı bölgeyi nasıl çıkmaza soktu? Türkiye-Irak sınırı neden önemli?

Tüm merak edilenleri ve daha fazlasını 10/ON Ortadoğu'nun yeni bölümünde Feyza Gümüşlüoğlu sizin için anlattı.