Türkistan'da Göktürklerin Torunları: Türkatalar Topluluğu Kimdir?

Türkistan coğrafyasında Göktürklerin torunu olan Türkatalar Topluluğu, bugün hâlâ kendilerini gururla “biz Türkata'nın çocuklarıyız” diyerek tanıtıyor. “Biz Türk'üz” ifadesini doğrudan kullanan bu topluluk, asıl yurtları Tacikistan olmakla birlikte, günümüzde özellikle Kırgızistan ve Kazakistan topraklarında, ayrıca Özbekistan ile Kırgızistan arasındaki Fergana Vadisi'nde yoğun olarak yaşıyor.

Yaklaşık 1.5 milyon nüfusa sahip olan Türkatalar, ağırlıklı olarak çiftçilik ve hayvancılıkla geçimlerini sağlıyor. Sovyetler Birliği dönemindeki kimliklerin eritildiği baskıcı rejime rağmen kimlik kartlarında “Türk” yazdırmayı başaran topluluk, bu yönüyle kimlik ve kültürlerine sıkı sıkıya bağlı olduklarını gösteriyor.

Bölgedeki kaynak kişiler, Türkataların atalarının Tacikistan'ın Oratepe bölgesinden geldiğini belirtiyor ve Oratepe'yi “Türklerin başkenti” olarak adlandırıyor. Bu tanımlama, topluluğun tarihî köklerinin derinliğine ışık tutuyor.

Türkatalar, kitaplarda nadiren rastlanan, ancak kendi dili ve kimliğiyle varlıklarını sessiz ama kararlı bir şekilde sürdüren önemli Türk topluluklarından biri olarak öne çıkıyor. Ancak, bu topluluk hakkında toplum olarak ne kadar bilgiye sahibiz?