Asgari ücret tespitinde yeni dönem: Komisyon yapısı baştan aşağı yenileniyor

Asgari ücrette sistem değişiyor.
Asgari ücrette sistem değişiyor.

Asgari ücretin belirlenmesinden sorumlu Asgari Ücret Tespit Komisyonu, yapısında köklü bir değişikliğe hazırlanıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın gündemindeki plan, hükümetin komisyondaki temsilci sayısını azaltırken, işçi ve işveren tarafının etkinliğini korumayı hedefliyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, işçi konfederasyonlarının talepleri doğrultusunda hükümetin komisyondaki temsilci sayısını azaltmayı planlıyor.

Mevcut sistemde işçi, işveren ve hükümetten beşer üye bulunurken, yeni düzenleme ile hükümetin temsilci sayısı bir kişiye düşebilir.

TÜRK-İŞ ve diğer konfederasyonların rolü

TÜRK-İŞ, HAK-İŞ ve DİSK, komisyonda işçilerin etkin temsilini artırmayı hedefleyen değişiklikleri uzun süredir gündeme getiriyordu. Bakanlık, 21 Ekim’de düzenlenen Üçlü Danışma Kurulu toplantısında bu talepleri ele aldı.

Önerilen “ara formül” ile hükümetin rolü daha çok hakem niteliğine dönüşerek işçi ve işveren arasındaki dengeyi sağlamayı amaçlıyor.

Mevcut sistemin geçmişi

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 1974 yılından bu yana 15 üyeden oluşuyor ve ülke genelinde tek bir asgari ücret belirliyor. Yapı, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar alıyor; oy eşitliği durumunda başkanın bulunduğu tarafın kararı geçerli sayılıyor. Bu sistem, yarım asırdır Türkiye’de asgari ücretin belirlenmesinde temel mekanizma olarak işliyor.

Mevcut asgari ücret ve işverene maliyeti

2025 yılı için belirlenen asgari ücret net 22 bin 104 lira. İşveren açısından toplam maliyet ise 30 bin 621 lirayı buluyor. Bu rakamın 26 bin lirası brüt asgari ücret, yaklaşık 4 bin lirası sosyal güvenlik primi ve 520 lirası işsizlik sigortası fonu olarak hesaplanıyor. Hükümet ve işçi tarafı arasındaki görüşmelerde yeni yapının etkisi, önümüzdeki süreçte netlik kazanacak.