ABD Merkez Bankası Fed şimdilik tehlikeyi savuşturdu
Mart ayı, dört orta ölçekli ABD bankasının kurtarılmak zorunda kalındığı ve büyük bir İsviçre bankasının da diğer bir bankaya devredilmesine gerek duyulduğu sıra dışı bir ay oldu.
Yine bir Alman bankasının öz sermaye değeri ciddi bir erozyona uğradı. Her şey, Silicon Valley Bank'ın (SVB) elinde tuttuğu ABD devlet tahvillerinin satışından yaklaşık 2 milyar dolar zarar ettiği haberi üzerine mevduat sahiplerinin varlıklarını çekmesinin ardından kurtarılmak zorunda kalmasıyla başladı. Anlaşılan, SVB'nin uzun vadeli devlet tahvillerinden oluşan büyük bir portföyü bulunuyordu. Yaşanan durum ciddi bir vade uyumsuzluğunun açık bir örneği. Şaşırtıcı bir şekilde, bankacılık düzenleyicileri dahil hiç kimse, ABD Merkez Bankası Fed faizleri hızla yükseltirken bile faiz riski beklemiyordu. Ancak gerçekte şöyle bir durum söz konusu: Yükselen faizler, bankaların bilançosundaki kalemlerin değerini etkiler. Yani bundan hem varlıklar hem borçlar etkilenmekte olup, etki her kalemin vadesine göre belirlenir. Bankaların aracılık işlevinden dolayı, varlıkların vadesi, büyük bir kısmı mevduattan oluşan borçların vadesinden her zaman daha uzundur.
Bu nedenle, büyük miktarlarda uzun vadeli tahvili bulunan bankalar varlık tarafında orantısız şekilde uzun bir vadeye ve buna bağlı olarak büyük bir vade boşluğuna sahip olacak; bu da onları faiz oranlarındaki küçük artışlara karşı dahi oldukça duyarlı hale getirecektir. Söz gelimi, faiz oranları yükseldiğinde, varlık vadesi 5 birim ve borç vadesi 2 birim olan bir bankanın varlıklarının değeri, borçlarının değerinden 2,5 kat daha fazla düşecektir. Sonuçta bankalar varlık değerindeki büyük kayıpların sebebini açıklamak için öz sermayesinin nominal değerini azaltmak zorunda kalacaktır. İhtiyaç duyulan değer düşürmenin boyutu öz sermayeye göre büyükse, banka teknik olarak iflas etmiş demektir. Bu risk genellikle faiz türevleri, kredi portföyü swapları ve diğer türevler kullanılarak yönetilir.
Yazının devamı Z Raporu 48. sayısında