Dünya Bankası 2021-2025 İklim Değişikliği Eylem Planı

Dünya Bankası.
Dünya Bankası.

Son yılların önemli konu başlığı haline gelen iklim değişikliği birçok küresel sorun beraber düşünmemizi gerektiriyor. Covid-19’un yıkıcı etkisinde insan var. Salgın ile birlikte yoksulluk ve eşitsizliğin daha da belirgin hale gelmeye başlaması küresel çözüme olan ihtiyacı daha da artırdı.

Doç. Dr. Kadir Tuna.
Doç. Dr. Kadir Tuna.

İklim değişikliği, birçok alanı etkiliyor. Çarpık kentleşme, çevreye zarar veren enerjilerin kullanılması, hava, toprak, su ve gıdaya ulaşımı zorlaştırıyor. Bu alanda küresel politikalar geliştirme ihtiyacına sürekli vurgu yapan Dünya Bankası grubunun 2021-2025 İklim Değişikliği Eylem Planı belirlenmiş olan politikaların uygulamaya geçirmeyi amaçlıyor. Banka 2016-2020 yılında uygulamaya koyduğu eylem planında her ne kadar yol kat etmiş olsa da daha fazlasının acilen yapılmasına ihtiyaç duyulduğunun vurgusunu yapıyor. İklim değişikliğine karşı geliştirilen politikaların temelinde yoksulluk ve eşitsizliğe karşı bir mücadele var. Çünkü iklim değişikliğinde en fazla etkilenler düşük gelire sahip ya da az gelişmiş ülke vatandaşları oluyor.

Dünya Bankası’nın eylem planının temelinde yoksulluğu azaltmak ve orta paydayı artırmak için tüm ülkeleri aynı hedefe karşı mücadele etmeye çağırıyor. Ülkelerin süregelen mevcut krizi çözebilmesi ve yeniden inşa edebilmesi için iklimi entegre etmeye acil bir ihtiyaç var. İklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarının bertaraf edebilmek için insan merkezli bir yaklaşıma, etkin maliye ve sosyal politikalar ve destekleyici politikalara ihtiyaç var. Dünya Bankası’nın önümüzdeki beş yıllık eylem planı, hem kamu hem de özel sektör için son derece önemli bir yol haritası olacak. Eylem planı hem iklim hem de kalkınmanın entegre edilmesi gerektiği önermesini yapıyor. Amaç, iklim ve kalkınma konusunda ülkeler düzeylerinde işbirliği yapmak. Bu sayede ülkelerin iklim ve kalkınma hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacak planlama ve politikalara uygulamaya konulabilecek. Dünya Bankası halihazırda Paris Anlaşması’nın hedeflerine uyumlu olarak finansal desteği sağlayacak. Banka, iklim finansmanında yüzde 35’e ulaşmayı taahhüt ediyor.

Kapsamı

Eylem planı kapsamında, enerji, tarım-gıda-su-toprak, kentleşme, ulaşım ve üretim olmak üzere beş alanda özel sektör ve kamu ile işbirliği yapılması planlanıyor. Banka’nın, enerji erişimini genişletmeye yatırım yaptığı için dünya çapında yaklaşık 800 milyon insan hala elektrik-iklime dayanıklı düşük karbonlu enerjiye acilen küresel bir geçişe ihtiyacımız var. Plan çerçevesinde, şehirlere teknik yardım ve finansman da dahil olmak üzere destek artırılacak. Böyle bir adım daha geniş kalkınma hedeflerini desteklerken karbondan arındırma ve dayanıklılık oluşturma anlamına geliyor. Kentsel hava kalitesini iyileştirmeye yönelik politikalar ve yatırımlar teşvik edilecek.

Finansman

Tüm bu adımları atabilmek için finansmanın arttırılmasına ihtiyaç var. Özellikle gelirden yeterli pay alamayan yoksullara yardım etmek gerekiyor. Örneğin kömür kullanımını azaltmak için büyük yatırımlar yapmak gerekiyor. Gelişmekte olan ülkelerin altyapısını inşa etmek için 2030’a kadar yatırımlarda yılda tahmini 4 trilyon dolara ihtiyacı olacak. Bu yatırımlar, gelişmekte olan ülkelerin sürdürülebilir yapılar inşa etmelerini sağlayacaktır. Düşük karbonlu çözümlere geçiş için böyle bir finansmana ihtiyaç var. Dünya Bankası Grubu İklim Değişikliği Eylem Planı 2016-2020’nin başarılarına dayanarak, İkinci Eylem Planını, küresel salgını da dikkate alarak geliştir. Salgın, uzun yıllardır görülmeyen bir hız ve ölçekte ekonomik çöküş ve gelecekle ilgili derin belirsizliğe neden oldu. Artık düşük karbonlu ve esnek bir sisteme geçiş için bir fırsat penceresi ve bir zorunluluk var.