Dünya Bankası’nın yeşil tahvil yolculuğu

Dünya Bankası.
Dünya Bankası.

İklim değişikliği hepimizi etkiliyor. Ancak en çok gelişmekte olan ülkeleri etkilemesi bekleniyor. Sıcaklıklar, yağış düzenleri, deniz seviyeleri ve hava ile ilgili afetlerin sıklığı üzerindeki potansiyel etkileri, tarım, gıda ve su kaynakları için risk oluşturmaktadır. Söz konusu olan, yoksulluk, açlık ve hastalıkla mücadelede son zamanlarda elde edilen kazanımlar ve gelişmekte olan ülkelerdeki insanların yaşamları ve geçim kaynakları son derece önemlidir. Tüm Dünya Bankası projeleri gibi yeşil projeler, yoksulluğu azaltmak ve yerel ekonomileri iyileştirmek için tasarlanmıştır. Ancak yeşil projeler, özellikle gelişmekte olan ülkeleri doğrudan etkileyen iklim değişikliği sorunlarıyla mücadele etmeye odaklanıyor.

İklim değişikliğine karşı başarılı olmak küresel iş birliği gerektiriyor.

Doç. Dr. Kadir Tuna.
Doç. Dr. Kadir Tuna.

2008’de Dünya Bankası, iklim değişikliğiyle mücadele için kamu ve özel sektör faaliyetlerini teşvik etmeye ve koordine etmeye yardımcı olmak için “Kalkınma ve İklim Değişikliği için Stratejik Çerçeve’yi başlattı. Dünya Bankası’nın Yeşil Tahvilleri, bu çerçevede yeniliğin bir örneğidir. Dünya Bankası Yeşil Tahvili, iklim değişikliğini hafifletmeyi veya etkilenen insanların buna uyum sağlamasına yardımcı olmayı amaçlayan uygun projeler için sabit gelirli yatırımcılardan fon topluyor. Ürün, Skandinaviska Enskilda Banken (SEB) ile ortaklaşa olarak, iklim sorununu ele alan projeleri destekleyen üçlü A dereceli sabit gelirli bir ürüne yönelik belirli yatırımcı talebine yanıt vermek üzere tasarlandı.

2008’den bu yana, Dünya Bankası 23 para biriminde 185’ten fazla tahvil aracılığıyla yaklaşık 16 milyar ABD Doları Yeşil Tahvil ihraç etmiştir. Yeşil Tahvil programına uygun olarak tanımlanan projeler, Dünya Bankası çevre uzmanları tarafından seçiliyor. Bu, iklim değişikliğinin hem hafifletilmesini hem de iklim değişikliğine uyum sağlamayı içeriyor. Dünya Bankası uygunluk kriterleri, Oslo Üniversitesi Uluslararası İklim ve Çevre Araştırmaları Merkezi (CICERO) tarafından bağımsız bir incelemeye tabi tutuluyor.

Yeşil Tahvil uygunluk kriterlerini karşılamanın yanı sıra, tüm Dünya Bankası projeleri gibi bu projeler, projelerin müşteri ülkelerin kalkınma önceliklerini karşılamasını sağlamak için titiz bir inceleme ve onay sürecinden geçmektedir. Süreç, potansiyel çevresel veya sosyal etkileri belirlemek için erken taramayı ve Dünya Bankası’nın çevresel ve sosyal koruma politikalarına uygun olarak bu tür etkileri azaltmak için politikalar ve somut eylemler tasarlamayı içeriyor. Her Dünya Bankası projesi, üye ülkeleri temsil eden 25 sandalyeli yerleşik bir Kurul olan İcra Direktörleri Kurulu tarafından onaylanıyor.

Projelerin seçimi

“Uygun Projeler”, IBRD tarafından belirlendiği şekilde, alıcı ülkede düşük karbonlu ve iklime dayanıklı büyümeye geçişi destekleyen, kısmen veya tamamen IBRD tarafından finanse edilen tüm projeler anlamına gelir. Uygun Projeler, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji programları ve projeleri gibi düşük karbonlu ve temiz teknoloji programlarına yapılan yatırımlar da dahil olmak üzere iklim değişikliğinin azaltılmasını hedefleyen projeleri veya (b) iklim değişikliğine uyumu hedefleyen projeleri içerebilir. Birçok yatırımcı iklim değişikliğinin etkileriyle ilgileniyor ve yatırımlarıyla özellikle iklim değişikliği ile ilgili projeleri destekleyerek bir fark yaratmak istiyor. Bu konunun aciliyeti, kurumsal ve perakende yatırımcıların tahsislerini artırdığı bir iklim varlık sınıfının ortaya çıkmasına neden olmuştur.

İzleme

Dünya Bankası, Yeşil Tahvil Projeleri dahil, desteklediği tüm projelerin uygulanmasını denetliyor. Ülkeler, proje kredi sözleşmesine uygun olarak geliştirme projelerini uygular. Denetim süreci, proje ilerlemesinin orta vadeli bir incelemesi de dahil olmak üzere, proje faaliyetleri hakkında uygulayıcı devlet kurumu tarafından düzenli raporlardan oluşur. Projenin ilerleyişi, sonuçları ve etkileri, uygulamaya koyulan hedefler açısından operasyonun nihai etkinliğini değerlendirmek ve ölçmek için veri elde etmek amacıyla uygulama aşaması boyunca hükümet ve Dünya Bankası tarafından izlenmektedir.