Havacılık sektöründe toparlanma sinyali

2019’un son günlerinde Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını dünya çapında tüm insanlığın yaşam ve iş yapış biçimini etkiledi. Birçok sektörü derinden etkileyen Kovid-19 salgını, havacılık ekosistemini de büyük ölçüde etkisi altına aldı.

IATA tarafından yayınlanan rapora göre, havayolu firmaları 2020’de 1,8 milyar yolcu taşıdı. Ancak bu sayı 2019’daki 4,5 milyar yolcuya göre yüzde 60,2’lik bir düşüşe karşılık geliyor. Sektör genelinde hava yolculuğu talebi yıllık bazda yüzde 65,9 azaldı. Uluslararası yolcu talebi bir önceki yıla göre yüzde 75,6 düşerken, iç hatlardaki yolcu talebi 2019’a göre yüzde 48,8 geriledi. Toplam endüstri yolcu gelirleri 2020’de yüzde 69 düşüşle 189 milyar dolara gerilerken, ortalama olarak, 2020’de yolcu başına 71,7 dolarlık bir kayıp meydana geldi. Havacılıkta yaşanan net zarar toplamda 126.4 milyar dolara ulaştı. Sektör genelinde yolcu doluluk oranı 2019’daki yüzde 82,5’e kıyasla 2020’de yüzde 65,1’e düştü.

Bölge olarak incelendiğinde, taşınan yolcu sayısında en büyük düşüş Orta Doğu’da meydana geldi ve yıldan yıla hesaplandığında yüzde 67,6 azalma ile yolcu sayısı 76,8 milyon olarak kaydedildi. Orta Doğu’nun ardından en çok etkilenen ikinci bölge Avrupa oldu. Yüzde 67,4 düşüşle 389,9 milyon yolcuya inen Avrupa’yı yüzde 60,8 düşüşle 34,3 milyon yolcuya inen Afrika izledi.

Türkiye’de bulunan havalimanlarında ise, 2019 yılında 2 milyon 034 bin 430 olan uçak trafiği 2020 yılında yüzde 48 düşerek 1 milyon 57 bin 247’ye geriledi. 2019’daki 208 milyon 911 bin 338 olan yolcu trafiği ise yaklaşık yüzde 61 azalışla 2020 yılında 81 milyon 657 bin 70 olarak kaydedildi.

• 2019'da dünya genelinde havayolunu kullanan yolcu sayısı: 4.5 milyar
• 2020'de dünya genelinde havayolunu kullanan yolcu sayısı: 1.8 milyar

Türkiye'de yılın ilk 7 ayında havayolunu kullanan yolcu sayısı: 57,4 milyon

Kovid-19 salgınında tarihinin en ağır darbesini yiyen, seyahat endüstrisinin önemli ayağı havacılık sektörü toparlanma sinyalleri vermeye başladı. Salgın nedeniyle olumsuz etkilenen havayolu ulaşımı pandemi ile mücadele kapsamında alınan tedbirler sonrasında tekrar hareketlenmeye başladı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına bağlı Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü, 2021 yılı Ocak-Temmuz dönemine ilişkin hava yolu uçak, yolcu ve yük istatistiklerini açıkladı. Açıklanan rakamlara göre, Türkiye genelindeki havalimanlarında Temmuz ayında hava yolunu tercih eden yolcuların sayısı 17 milyon 135 bin 415 olarak kayıtlara geçerken, Ocak-Temmuz döneminde hava yolunu tercih eden yolcuların sayısı 57,4 milyon oldu.

Temmuzda iniş-kalkış yapan uçak sayısı iç hatlarda 84 bin 604’e, dış hatlarda 60 bin 971’e ulaştı. Havalimanları yük trafiği ise iç hatlarda 87 bin 680 ton, dış hatlarda 284 bin 666 ton, toplamda ise 372 bin 346 ton oldu. Ocak-Temmuz döneminde havalimanları yük trafiği ise, iç hatlarda 347 bin 22 ton, dış hatlarda 1 milyon 362 bin 391 ton olmak üzere toplamda 1 milyon 709 bin 413 tona ulaştı.

Havacılık, pandemi ile tarihinin en büyük krizini yaşarken, şimdilerde taleplerdeki toparlanma sayesinde yeniden canlanmaya başladı. Bunun en önemli nedeni de havayollarının kendi iç pazarlarındaki toparlanma oldu. Hem yolcu hem de uçuş sayılarının 2019 yılına ulaşmasının 2024 yılını bulacağı düşünülürken, tahminler bir yıl geriye kayarak 2023 olarak güncellendi. Bunun başlıca nedeni olarak dünya genelinde aşılamaların iyiden iyiye hız kazanmasıyla birlikte karantina önlemlerinin gevşetilmesi ve salgın kaynaklı ölüm oranlarındaki azalma sonrası havayollarına olan ilginin yeniden artması gösteriliyor. Aşılamaların hız kazanmasıyla birlikte hem uçaklardaki doluluk artıyor hem de uçuş sayıları yükseliyor.

• 2020'de Türkiye'de havayolunu kullanan yolcu sayısı: 81 milyon 657 bin 070