Kalkınmanın yüzyılı başlıyor

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan.

28 Mayıs’ta yapılan 2. Tur Cumhurbaşkanlığı seçiminde ipi yüzde 52,18 oy oranıyla Recep Tayyip Erdoğan göğüsledi. 14 Mayıs’ta yapılan ilk turda oyların yüzde 49,52’sini alan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 28 Mayıs’ta yapılan 2. Tur cumhurbaşkanı seçiminde oyların yüzde 52,18’ini alarak Türkiye’nin 13. Cumhurbaşkanı oldu. Cumhurbaşkanlığı’na üçüncü kez seçilen Erdoğan, 27 milyon 725 bin 131 seçmenin oyunu aldı. Erdoğan, böylece girdiği seçimlerde en yüksek seçmen desteğine ulaşarak 27 milyon bandını 14 Mayıs’tan sonra ikinci kez aştı.

“Milli hedeflerde birleşme vakti”

Erdoğan, her seçim sonrasında yaptığı balkon konuşmasını bu kez Külliye’de gerçekleştirdi. Erdoğan, “Bugün kimse kaybetmemiştir, 85 milyonun tamamı kazanmıştır. Milletimizin bize verdiği sorumluluğun gereği olarak, kimseye kırgın, küskün, kızgın, öfkeli değiliz. Artık, seçim dönemine dair tüm tartışmaları ve çekişmeleri bir kenara bırakarak, milli hedeflerimiz, milli hayallerimiz etrafında birleşme, bütünleşme vaktidir.” dedi.

  • Enflasyon tek haneye indirilecek

Yüksek katılım

14 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçiminde katılım yüzde 88,8 oldu. 28 mayıs’ta yapılan seçimde ise katılım oranı yüzde 85,71 olarak gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Erdoğan 27 milyon 513 bin 587, Kemal Kılıçdaroğlu ise 25 milyon 260 bin 109 oy aldı. Her iki aday arasında geçici sonuçlara göre 2 milyon 253 bin 478 fark ortaya çıktı.

Meclis çoğunluğu Cumhur İttifakı'nda

Cumhur İttifakı liderleri.
Cumhur İttifakı liderleri.

14 Mayıs’ta gerçekleştirilen ilk turda Cumhur İttifakı 28’inci dönem Milletvekili Genel Seçimlerini açık ara önde tamamladı. Seçmenin yüzde 49,37’si tercihini Cumhur İttifakı’ndan yana kullandı. Ak Parti 268, MHP 50, Yeniden Refah Partisi 5 milletvekili ile yeni dönemde TBMM’de yer alacak. Millet İttifakı 213, Emek ve Özgürlük İttifakı ise 65 vekil ile TBMM’de temsil hakkı kazandı.

Halk, "istikrar sürsün, Türkiye büyüsün" dedi

Cumhurbaşkanlığı Seçimi (28 Mayıs 2. Tur) (*Geçici sonuçlar)
Cumhurbaşkanlığı Seçimi (28 Mayıs 2. Tur) (*Geçici sonuçlar)

Türkiye son 21 yılda, her yıl ortalama yüzde 5,5 ile dünya ortalamasının üstünde bir performansla büyümeyi başararak küresel hasıla içerisindeki payını yüzde 0,69’dan yüzde 0,84’e yükseltti. Türkiye 1982-2002 yılları arasında ortalama yüzde 4 büyürken, 2002-2022 yılları arasında yani Ak Parti döneminde yüzde 5,5 büyüme kaydetti. Son 21 yılda Türkiye ekonomisi sadece ABD merkezli 2009 mortgage krizi döneminde daralma kaydetti. 2009 dışında son 21 yılda daralma yaşamayan Türkiye ekonomisi 2020’de tüm dünyayı vuran Kovid-19 pandemisinin yaşandığı dönemde dahi pozitif büyümeyle kapatan ender ülkelerden biri olmayı başardı. 2002’de 200 milyar dolar seviyesinde olan Türkiye’nin GSYH’si 2022 itibarıyla 900 milyar doları aştı. Kişi başına düşen milli gelir ise 3 bin dolar seviyesinden 10 bin doların üzerine çıktı. Türkiye satın alma gücü paritesini ise AB ortalamalarının yüzde 42,82’sinden yüzde 71,8’ine yükseltti. Türkiye makroekonomik istikrar ve yapısal reformların etkisiyle büyümeye, toplam faktör verimliliği de büyük katkı sağladı. 2002-2021 döneminde yıllık ortalama büyümenin yaklaşık yüzde 25’i verimlilik artışından sağlandı. Bu dönemde Türkiye mali disiplinden ödün vermedi. Mali disiplin sayesinde Türkiye’nin kamu borçlarında ve bütçe açıklarında büyük düşüşler yaşandı. Kamu borcunun oranının milli gelire oranı 2002 yılında yüzde 70’leri aşmışken 2022’de bu oran yüzde 30’lara geriledi. Bütçe açığının milli gelire oranı ise 2002’de yüzde 11’ler seviyesindeyken 2022’de bu oran yüzde 1’e geriledi. Faiz giderinin bütçe içerisindeki payında büyük düşüş yaşandı. Kamunun düzenleyici ve denetleyici rolü güçlenirken, piyasa ekonomisini ve rekabeti esas alan bir anlayış hakim oldu.

  • Türkiye’nin bölgelerarası kalkınmışlık farkını ortadan kaldırmak için yeniden şekillenen bölgesel kalkınma politikalarıyla yatırımlar teşvik edildi.
TBMM'de 28. dönem milletvekili dağılımı.
TBMM'de 28. dönem milletvekili dağılımı.

Milli ve güçlü ekonomiyle Türkiye Yüzyılı

Cumhuriyetin kuruluşunun ikinci yüzyılında Türkiye’nin hedefi ise orta gelir grubundan üst gelir grubuna çıkmak. 2024-2028 dönemi arasında yıllık ortalama yüzde 5,5 büyümeyle 2028 yıl sonunda 1,5 trilyon dolar milli gelir büyüklüğüne ve 16 bin dolarlık kişi başı gelir düzeyine ulaşılması hedefleniyor. 2022 yıl sonu itibarıyla 31,8 milyona yükselen istihdamın 36 milyona yükseltilmesi hedefleniyor. 2002’de yüzde 44,4 düzeyinde olan istihdam oranı 2022’de yüzde 47,5’e yükseldi. Son 20 yılda 4,7 milyonu kadın olmak üzere işgücünde 10,5 milyon artış sağlandı. Kadın istihdam oranı 7 puan artışla yüzde 35’e yükseldi. 2028’e kadar ilave 6 milyona yakın istihdam ile toplam istihdamın 36 milyona çıkarılması amaçlanıyor.

2002 yılında Türkiye küresel mal ihracatından aldığı yüzde 0,5’lik payı kademeli olarak artırarak 2021’de yüzde 1,02 seviyesine yükseltti.2002’de 36 milyar dolar olan ihracat 2022’de 254 milyar dolara yükseldi. 2028’de ise ihracatın 400 milyar dolara yükseltilmesi hedefleniyor. Rekabet gücü yüksek, yüksek katma değerli ve markalı ihracatı odağına alan politikalarla Türkiye’nin pandemide elde ettiği güvenli tedarik merkezi özelliğinin kalıcı hale getirilmesi amaçlanıyor. Uzay ve havacılık, çip, elektronik, yapay zeka, biyoteknoloji, sentetik biyoloji, aşı, ilaç ve tıbbi cihaz sektörleri başta olmak üzere, kamu-özel sektör işbirliklerine hız kazandırarak, mega yatırım projeleri hayata geçirilecek.

Yeşil ve dijital dönüşüm hız kazanacak

  • Yılda ortalama yüzde 5,5 büyüme(2024-2028)
  • Dış ticaret hedefi: 1 trilyon dolar
  • Turizm geliri hedefi: 100 milyar dolar

Türkiye’nin yeşil ve dijital dönüşüm sürecini destekleyecek uluslararası doğrudan yatırımların Türkiye’ye kazandırılması için yatırım destek ve tanıtım faaliyetleri yürütülecek. Küresel markaların Türkiye’de üretim yapmalarını güçlü bir şekilde teşvik etmek üzere, doğrudan yabancı yatırımlara yönelik Türkiye’yi daha cazip hale kılacak bir strateji oluşturulacak. Fintek, siber güvenlik, e-ticaret ve oyun sektörleri başta olmak üzere değeri 1 milyar doların üzerinde yenilikçi Türk şirketlerinin çıkarılmasına yönelik proje bazlı teşvik sistemi geliştirilecek.

GSYH ve kişi başı milli gelir.
GSYH ve kişi başı milli gelir.

Türkiye’nin otomobili projesi gibi mobilite teknolojilerinde çığır açacak yeni markalar oluşturulacak. Karbon fiyatlama mekanizmaları gibi fonların ilgili sektörlerin yeşil dönüşüm projelerine aktarılması sağlanacak. Karbon ayak izi hesaplama ve doğrulama mekanizmaları ile karbon borsası ve karbon muhasebesi uygulamaları geliştirilecek. Yeşil mutabakat eylem planı etkin bir şekilde uygulanmaya devam edilecek. Kurulacak Emisyon Ticaret Sistemi, karbon fiyatlama mekanizmaları gibi fonların ilgili sektörlerin yeşil dönüşüm projelerine aktarılması sağlanacak.

Ücretler ne kadar arttı? ( 2002 Aralık-2023 Ocak dönemi)
Ücretler ne kadar arttı? ( 2002 Aralık-2023 Ocak dönemi)

Mega projelerle taçlanan Türkiye Yüzyılı

Türkiye Yüzyılı, özlemi neredeyse cumhuriyetle yaşıt olan dev projelerin hayat bulmasıyla başlıyor. Türkiye 60 yıldır beklediği yerli otomobiline 2023’te kavuştu. Planlamalar doğrultusunda üretim ve dağıtım süreci devam eden Togg artık yollarda. 2023 yıl sonuna kadar 20 bin araç sahiplerine teslim edilecek. Togg’un piyasaya çıkmasıyla birlikte küresel markalar da Türkiye pazarına girmek için adeta yarışır hale geldi. Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığını kıracak ve “Enerjide Tam Bağımsız Türkiye” idealine Türkiye’yi götürecek yerli doğalgaz, yeni petrol keşifleri ve nükleer enerji santrali yatırımları hızlandı. 2023’te 20 Nisan’da Karadeniz’de Sakarya Gaz Sahası’nda keşfedilen doğalgaz karaya ulaştı. Diğer yandan Akkuyu Nükleer Santrali’ne ilk nükleer yakıt geldi ve böylece tesis artık Nükleer Tesis özelliğine kavuştu. Gabar’da Suudi petrolünün kalitesinde petrol keşfedildi. Günlük 100 bin varil üretim kapasitesine sahip olan sahadan 2023 yıl sonuna kadar 25 bin varillik üretim kapasitesine ulaşılması hedefleniyor.

Yerlilik oranının yüzde 20’den yüzde 80’lere yükseldiği savunma sanayideki projeler Türkiye’yi uluslararası rekabette en önemli aktör haline getiriyor. Türkiye’nin ilk Milli muharip uçağı Kaan ilk uçuşuna hazırlanıyor. Öte yandan ilk yerli ve milli jet uçağı Hürjet geçtiğimiz aylarda piste çıktı. İHA ve SİHA’larda geliştirdiği özelliklerle bölgesinde savaşların yönünü değiştirebilen Türkiye, Atak helikopteri, insansız savaş uçağı Kızılelma ve karasal araçların yanında TCG Anadolu ile dünyanın ilk SİHA gemisine sahip ülke oldu.

İstihdam ve İhracat.
İstihdam ve İhracat.