Sahte hesaplara karşı sosyal medyada küresel temizlik harekâtı başladı

Sosyal medya platformları, kullanıcıların ürettikleri içerikleri paylaştıkları, diğer kullanıcılarla etkileşim kurdukları çok farklı alanları kapsayan kocaman sanal bir dünya. Dünyada sosyal medya kullanımı inanılmaz sıçrayışlarla her geçen gün artıyor. Bir sürü sosyal medya platformu var ve her birinin farklı profilde kullanıcıları bulunuyor. Bugün Çin ve Hindistan sosyal medya kullanıcı sayısı bakımından en büyük paya sahip ülkeler.

Bu koca sanal dünyada ne yazık ki platformları amaçları dışında kullanan bir kesim var: ‘Fake hesap’ kullanıcıları. Fake hesap (sahte hesap), aslını taklit etmek için oluşturulan veya tamamen hayal ürünü olarak oluşturulan, geçerliliği olmayan hesaplar.

Fake hesaplar başta internet korsanlığı olmak üzere birçok farklı amaç için kullanılıyor. Sahte hesaplar teknik olarak var olmayan kişiler için oluşturulmuş birer taklit profilleri. Fake profiller yardımıyla bazen kimlik avı yapıldığı gibi bazen de profiller etkili birer reklam aracı olarak kullanılıyor.

Başta Facebook, Twitter ve Instagram olmak üzere sosyal, mobil ve dijital platformlar güvenlik için yeni bir cepheye dönüşmüş durumda. Sahte kimliklerle açılmış veya platformları amacı dışında kötüye kullananlara karşı sosyal medya platformları sahte hesaplara çeşitli uygulamalarla geçit vermiyor.

Genel itibariyle kullanıcılar, sosyal medya hesabı açarken şahsi bilgilerini bu platformlar ile paylaşıyorlar. Paylaşılan bu bilgilerin, platform sahipleri tarafından kötü amaçlı olarak kullanılmayacağı düşünülüyor. Fakat kullanıcıların birçoğu başka kişilere ait bilgilerle hesap oluşturuyor ya da kendi bilgileriyle açtıkları hesaplardan olumsuz içerikler paylaşıyorlar. Sosyal medya platformları, sahte hesaplar tarafından nefret söylemi ve yalan haberin yayılmasına sebep olduğu gerekçesiyle eleştirilerin hedefinde yer alıyor.

Kim ne yapıyor?

Twitter, sahte hesaplarla mücadelesine ilk olarak yıllar boyunca durumlarında ani değişiklikler görülen hesapları kilitleyerek başladı. Bu gibi durumlarda Twitter, hesap sahiplerine ulaşıyor ve hesabı doğrulamamaları veya parolalarını yenilememeleri halinde oturum açamayacakları şekilde hesaplarını kilitli tutuyor.

• Twitter, Temmuz 2018 yılında şüpheli etkinlik nedeniyle kilitlenmiş olan tüm hesapları diğer kullanıcıların hesaplarından kaldırdı. Sonuç olarak birçok profilde görüntülenen takipçi sayısında bir hayli düşüş meydana geldi.

Twitter, güvenli bir ortam yaratma ve sağlıklı iletişimi teşvik etme yönündeki devam eden genel çalışmalar kapsamında troller ve botları temizlemeye devam ediyor.

Twitter'dan sahte hesap operasyonu

Son yıllarda sahte hesaplarla başı dertte olan Twitter, geçtiğimiz yıl kötüye kullanım ve dolandırıcılık ile mücadelede yardımcı olan, teknolojide uzmanlaşmış Smyte adlı çevrimiçi güvenlik şirketini satın aldığını duyurdu. Şimdilerde ise, yanlış bilgi yayan ve bu haberlerin yayılmasına yardımcı olan 70 milyon sahte ve yumurta hesabı askıya aldığını açıkladı.

Twitter’ın sahte hesaplarla mücadele konusunda ciddi bir sorunu vardı. Şirket 50 bin adet Rus bot hesabın 2016’da Donald Trump’ın kazandığı seçimleri etkilemek için çalışma yürüttüğünü kabul etmişti. Ancak şu anda yeni gelen raporlar Twitter’ın trolleri, botları ve taklit hesapları ortadan kaldırmaya çalıştığını belirtiyor.

‘Bu tweet kullanım dışıdır' ne anlama geliyor?

Şimdilerde Twitter’da tweet’lerin altında “Bu tweet kullanım dışıdır” ibaresi sıkça karşımıza çıkıyor. Twitter tarafından resmi bir açıklama gelmese de uzmanlar bu tweet’lerin artık gösterilmediği kanaatinde. Mobil onaylı olmayan sürekli saldırgan tutum sergileyen, şikayet alan hesapların tweet’leri gözükmüyor. Bu durum sadece Türkiye’ye özgü bir durum değil. Tüm dünya genelinde “bu tweet kullanım dışıdır” ibaresi yer alıyor.

Resmi bir açıklama bulunmasa da uzmanlar Twitter’ın bot hesaplarla ve sahte haberlerle mücadele için böyle bir önlem almış olduğunu söylüyor. Hesapları mobil onaylı olmayan, sürekli saldırgan tutum gösteren kişilerin tweet’lerini artık göremeyeceğiz. Bu yeni uygulama Twitter’daki “troll” diye tabir edilen hesapların sayısının bir hayli azalacağını gösteriyor.

Facebook'tan hesap silme rekoru

Veri güvenliği skandalı, nefret söylemi ve yalan haberin yayılmasına sebep olduğu gerekçesiyle eleştirilerin hedefindeki sosyal medya platformu Facebook’un blogundan yapılan açıklamada, platform üzerinde otomatik siber saldırılar yoluyla oluşturulan çok fazla sayıda sahte hesap saptandığı belirtildi. Facebook, aylık 2.4 milyar aktif kullanıcısının yüzde 5’inin sahte hesaplar olduğunu tahmin ediyor.

• Facebook, yalnızca 2019’un ilk üç ayında yaklaşık 2,2 milyar sahte hesabın silindiğini açıkladı. Facebook’tan yapılan açıklamada, son 6 ayda platform üzerinde rahatsız edici sahte hesaplarda ciddi artış yaşandığı ve bunun nedeninin otomatik saldırılar olduğu belirtildi.

Şirket tarafından yapılan açıklamada bu hesapların çoğunun aktif hale geçmeden önce farkedilerek silindiği söyleniyor.

2018’in ilk çeyreğinde 1,2 milyar hesap silindi ve bu yılki rakam geçen yılı neredeyse ikiye katladı. Amerikan basını, söz konusu rakamın, Facebook’un tek çeyrekte en fazla hesap silme rekoru olduğunu yazdı. Bunun yanı sıra Facebook, şüpheli hesaplar oluşturuldukça izlemeye ve silmeye devam edeceğini açıklayarak bu hesapların birçoğunun kullanıcı kaydından dakikalar içinde silindiğini belirtti. Nefret söylemine karşı kurallarını ihlal ettiği için 7 milyondan fazla yazı, fotoğraf ve diğer materyalleri kaldırdığını söyleyen Facebook, kaldırılan hesaplardaki yükselişi “bir defada büyük miktarda hesap oluşturmaya çalışan kötü oyuncuların otomatik saldırılarına” bağlıyor.

Facebook kuralları uyarınca sahte hesapları silmesinin yanı sıra kullanıcıların gönderi paylaşmasını geçici olarak engelleyebiliyor. Sosyal medya platformunu kullanan kişiler kısa süre içerisinde çok fazla paylaşımda bulunduklarında veya istenmeyen olarak işaretlenmiş gönderiler paylaşmaları durumunda Facebook kullanıcılarını kısa süreli olarak engelleyebiliyor. Engellenen kullanıcıların paylaşımda bulunmaları yasaklanırken haber kaynağındaki gönderileri görmeye devam edebiliyorlar.

İnstagram'dan sahte hesaplara geçit yok

Sosyal medyada ücretsiz fotoğraf ve video paylaşma uygulaması Instagram, insanların spam yorum yapmak ve takipçi kazanmak gibi amaçlar için kullandığı uygulamalara karşı geçit vermiyor. 2014’ten bu yana sahte hesapları silen Instagram, ilk kez sahte beğenileri dahi kaldırdığı bir uygulamaya gitti. Instagram’ın yeni geliştirdiği yapay zeka yazılımı ile gerçek dışı hesaplar tespit edilerek platformdan silindi. Instagram, hesapları otomatik olarak beğenmek, yorum yapmak veya takip etmek için uygulamaları kullanan hesapları da kaldırdı.

Sahte hesaplarla en çok uğraşan platformlardan olan Instagram farklı bir yöntem deneyerek kullanıcılarına direkt bir uyarı mesajı gönderdi. Gönderdiği uyarıda Instagram, kullanıcılarından şifrelerini değiştirmelerini ve bu tarz uygulamalarla bağlantılarını kesmelerini istedi. Kullanmaya devam edenlere ise “Instagram kullanım deneyiminizde değişimler görebilirsiniz” dedi. Instagram aynı zamanda sahte kullanıcı üreten hesapları tanımlayabilen bir özellik üzerine çalıştıklarını da açıklayarak sahte hesaplara geçit vermemeye devam ediyor.

Youtuber'lara sıkı denetim

Google bünyesinde bulunan YouTube, hem kullanıcılar hem de reklam verenler için kullanışlı formatlar oluşturmak istiyor. Kendi kültürünü çoktan oluşturan ve yayan platformun, insanları üretmeden tüketmeye, eğitim ve kariyer gibi hedeflerden uzaklaştırmaya yönlendirdiği değerlendirmeleri yapılıyor. Markalar da reklamlarının bu kültürü özendiren videolarla birlikte yer almasını istemiyor.

Düzenlemenin ana sebebi ise, 200’den fazla reklamverenin, reklamlarının nefret söylemi ya da başka radikal içerik taşıyan videolarla birlikte gösterilmesinden şikayet etmesi ve reklamlarını geri çekmesi. YouTuber’ların gündemi kaçırmamak ve biraz daha fazla izlenmek için her şeyi yapmaya hazır olması ise bir diğer etken.

Youtube ne tür videoları siliyor?

Nefret söylemlerine platform sağlamakla eleştirilen video paylaşım platformu YouTube, neonazi, ırkçı, bağnaz ideolojileri destekleyen video ve kanalları sileceğini açıkladı. ABD’li şirketin blogundan yapılan duyuruda, belirli ırklara, dinlere ya da cinsel tercihlere yönelik ırkçı, ayrımcı mesajlar içeren videoların silineceği belirtildi.

Nazi ideolojisini yücelten, soykırımı inkar eden, ayrımcılığa, ırkçılığa yol açacak şekilde üstünlük iddiasında bulunan grupların videolarının da bu kapsamda silineceğini açıklayan YouTube, nefret söylemleri ile ilgili ilkelerin sınırlarını zorlayan kanalların da kapatılacağını bildirdi.

Somut olarak hangi kanal ve videoların silineceğini, yasaklanacağını açıklanmadı, ancak YouTube bloğundaki yazıda, “platformun nefret, taciz, ayrımcılık ve şiddetin körüklenmesi amacıyla kullanılmasını önlemek bizim sorumluluğumuz” denildi. Yanıltıcı, sadece tık amaçlı veya sansasyonellik peşindeki videolar ne kadar izlenirse izlensin Trendler listesinde yer alamıyor. Böylece hem markalar hem de izleyici için daha risksiz bir YouTube deneyimi sunuluyor.

8,3 milyon video makineler tarafından kaldırıldı

YouTube tarafından silinen videoların büyük bir kısmı aşırı şiddet içeren ve ırkçı unsurlara sahip içeriklere sahip. İşin ilginç yanı ise, silinen 8,3 milyon videonun yüzde 80’i hiçbir insan müdahalesi olmadan doğrudan makineler tarafından yayından kaldırılmış olması.

Yayından kaldırılan videoların yüzde 76’sı yani yaklaşık 6,7 milyon adeti henüz hiç bir gösterim alamamışken engele takıldı. Makineler YouTube yayın politikalarının ihlali konusunda oldukça hızlı çalışıyor. YouTube, makinelerin öğrenme kabiliyeti sayesinde, yayın politikalarını ihlal eden içeriklerin her defasında nokta atışıyla tespit edileceğini belirtiyor.

Bu yazının başlığı yazardan bağımsız editoryal olarak hazırlanmıştır.