Türkiye-ABD ilişkilerinde 'yeni dönem'in kapısı aralandı

Türkiye-ABD ilişkilerinde 'yeni dönem'in kapısı aralandı
Türkiye-ABD ilişkilerinde 'yeni dönem'in kapısı aralandı

Son yıllarda Türkiye-ABD arasında f-35 ve s-400 gibi gelişmeler siyasi ilişkilerde gerilime yol açsa da ekonomik ilişkiler bu durumdan tam anlamıyla olumsuz etkilenmedi. İki ülke arasındaki ilişkiler 2023 yılında olumlu yönde ilerlemeye devam ederken, nato liderler zirvesindeki olumlu ortam Türkiye-ABD ilişkilerinde 'yeni dönem'in başlangıcı olarak yorumlanıyor.

Türkiye-ABD arasındaki ilişkiler özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra derinleşti. İki ülke arasında NATO çerçevesinde uzun yıllara dayanan müttefiklik ilişkisi, Avrupa-Atlantik coğrafyasının barış ve istikrarına önemli katkılarda bulunuyor. Günümüzde, ABD ile Türkiye arasında temas trafiğinde artış yaşanırken, ABD’yle 2020 yılında 21,7 milyar dolar olan ikili ticaret hacmi 2021 yılında 27,8 mily yar dolarla rekor bir düzeye ulaştı. Bu dönemde Türkiye lehine 1,57 milyar dolar ticaret fazlası kaydedildi. Geçtiğimiz yıl ise ABD, 16,9 milyar dolarla en fazla ihracat yaptığımız ülkeler arasında ikinci sırada yer aldı. Türkiye ve ABD arasında ikili ticaret hacmindeki artış ivmesi sürmeye devam ediyor. ABD’nin ekonomik büyüklüğü Türkiye açısından son derece önemli fırsatları da içinde barındırıyor. Belirgin bir pazar dağılımına ve bu dağılıma göre çeşitlenen yaygın satış ağına sahip olan ABD pazarı, Çin’den sonra dünyanın en büyük ikinci ihracatçısı konumunda yer alıyor

Diplomatik gerilimlere rağmen ticari ilişkiler istikrarını korudu

Türkiye ve ABD arasındaki diplomatik ilişkilere S-400 gerilimi, F-16 sorunu, Barış Pınarı Harekatı’na ilişkin yaşanan görüş ayrılıkları ve ABD hükümetinin Türkiye’ye yaptırımlar öngören tasarıları damga vurmuştu. Gümrük tarifeleriyle ilgili gelişmeler, gündeme gelen yaptırımlar, siyasi ve diplomatik tartışmalara rağmen Türkiye ile ABD arasındaki ticari ilişkiler yıllar içerisinde istikrarlı bir şekilde izledi. Yıllık 20 milyar dolar civarındaki ticaret hacminin gölgesinde belirlenen 100 milyar dolarlık hedef yolunda ilerlemek için ortak hedef mevcut.

Türkiye ve ABD arasında ikili ticaret hacmindaki artış ivmesi sürmeye devam ediyor. ABD’nin ekonomik büyüklüğü Türkiye açısından son derece önemli fırsatları da içinde barındırıyor.

İki ülke arasında son 2 buçuk yıl boyunca genel olarak olumsuzluklar içinde savrulma halinden çıkamayan ilişkilerde çok yakın zamanda meydana gelen gelişmelerle birlikte yeni bir durum ortaya çıkmış görünüyor. NATO Liderler Zirvesi’nde yaşanan olumlu gelişmelerin Türkiye-ABD ilişkilerinde 'yeni bir dönem'in başlangıcı olarak görüleceğini söyleyen TABA-Amcham Genel Başkanı Süleyman Ecevit Sanlı, “Önümüzdeki günlerde özellikle NATO’daki ülkemizin lehine gelişen olumlu perspektif ile birlikte karşılıklarının geleceği ortamlar oluştuğunu gözlemliyoruz. Son yıllarda özellikle ABD ile karşılıklı müttefiklik ilişkisine yakışmayan gelişmeler nedeniyle birçok konuda politik anlaşmazlıklara rağmen hâlihazırda ticaretimiz yükselmeye devam etti” diyor. Türkiye’nin ABD’ye yapmış olduğu ihracatın ikinci sıraya yükseldiğine dikkat çeken Sanlı, ABD’nin önce İtalya’yı sonra da Birleşik Krallığa yapılan ihracatı geçerek karşılıklı mal ticaretinde 27 milyar, hizmetler ticaretinde de 36-37 milyar dolar seviyesine geldiğini söylüyor. İki ülke arasındaki karşılıklı ticaretin iyi gittiğini ancak ABD gibi 2.9 trilyon dolar seviyesinde ithalat yapan bir ülkeye ihracat performansının daha da artırılması gerektiğine dikkat çeken Sanlı, “Türkiye'nin dünya GSYH'sinden aldığı paya baktığımız zaman payı yüzde 1, bu yüzde 1’lik performansımızı ABD ölçeğinde gerçekleştirsek

bile 16 milyar dolarlık ihracatımız 29 milyar dolar seviyesine gelecektir” diyor. Eyalet bazlı yaklaşımlarla ihracatın artırılması noktasında TİM başta olmak üzere TABA Amcham olarak da birçok girişimde bulunduklarını ifade eden Sanlı, ABD’de 5 eyalette, temsilciliklerini kurduklarını (New Jersey, New York, Atlanta, Florida, ve Teksas) ifade ediyor.

Yeni dönemin belirleyici unsurları ‘F-16 ve S-400’ler’

İki ülke arasında geçmişi uzun yıllara dayanan güçlü ilişki, dünyadaki en önemli ve köklü stratejik ilişkiler arasında yer alıyor. Türkiye-ABD ilişkilerinin bundan sonraki seyrini belirleyecek unsurlar arasında hem ikili hem de küresel ve bölgesel konular bulunuyor. Bu konuların başında Türkiye’nin ABD’den satın almak istediği 40 adet yeni F-16 savaş uçağı bulunuyor. Türkiye, 2021 sonunda ABD’den, 40 yeni F-16 ve filosundaki mevcut.