Türkiye'de yastık altındaki 3 bin 100 tonluk dev servet

QNB ekonomistleri Türkiye’de yastık altındaki altın miktarı bu yılın ilk 8 ayında 51 ton artarak 3 bin 100 tona ulaştığını açıkladı. Son fiyatlarla bu servetin değeri 363 milyar doları buluyor. Kayıt dışı ekonomiye dair dikkat çeken bu veri, tasarruf eğilimlerini de ortaya koyuyor.
Türkiye’de kayıt dışı servetin en büyük kalemlerinden biri olan yastık altı altın, 2024 yılı itibarıyla rekor seviyeye ulaştı. QNB Finansbank ekonomistleri Erkin Işık, Deniz Çiçek ve Şakir Oktay Gür’ün hazırladığı analize göre, yastık altında toplam 3 bin 100 ton altın bulunuyor. Bu miktar, güncel altın fiyatlarıyla birlikte hesaplandığında yaklaşık 363 milyar dolarlık devasa bir servete karşılık geliyor.
8 ayda 51 tonluk artış
Analize göre, 2024 yılının ilk 8 ayında yastık altı altın varlığı 51 ton arttı. 2023 sonunda 3.049 ton olan bu miktar, Ağustos itibarıyla 3.100 tona çıktı. Ekonomistlere göre bu artış, altın ithalatı, iç üretim ve yurtdışı altın hareketleri analiz edilerek elde edilen verilerden hesaplandı.
Toplam stok: 4 bin 210 ton, değeri 500 milyar dolar
Türkiye’deki toplam altın stoku ise 4.210 ton düzeyine ulaştı. Bu da yaklaşık 500 milyar dolarlık bir serveti ifade ediyor. Stokun yalnızca küçük bir kısmı kamu ve bankalar tarafından tutulurken, büyük kısmı vatandaşın evinde ya da kasasında "kayıt dışı" şekilde saklanıyor.
Bankalardaki altınlar azalıyor
2021’de 667 tona kadar çıkan bankalardaki değerli maden hesapları, 2024 sonunda 496 tona kadar geriledi. Ağustos itibarıyla bu rakam 524 ton seviyesine çıkarken, altına endeksli mevduatlardaki artışın KKM hesaplarının kapanmasıyla birlikte devam etmesi bekleniyor.
Kamunun elindeki altın da arttı
TCMB’nin elindeki altın rezervi bu yıl 30 ton artarak 542 tona çıkarken, Hazine’nin rezervi ise 16 ton azalarak 45 tona geriledi. Kamunun toplam altın varlığı 587 ton oldu.
Yastık altına yönelim azalıyor mu?
Ekonomistlere göre, son aylarda TL faizlerinin cazibesi ve altın fiyatlarının tarihi zirveye ulaşması, vatandaşın altına yönelimini yavaşlatmış olabilir. Bu yılın ilk 8 ayında ortalama aylık artış sadece 6 ton oldu. Yıllık artış hızı ise 100 ton civarına düştü.
"Takip edilmeli" uyarısı
Raporda, önümüzdeki dönemde kur korumalı altın mevduatlarının kapanması ve faizlerde yaşanacak değişimlerin yastık altı altın eğilimini yeniden hızlandırabileceği, "Yıllık artışlar sınırlansa da Türkiye’deki yastık altı altın stoku, hala dünyanın en büyük bireysel altın rezervlerinden biri olmaya devam ediyor." uyarısıyla dile getirildi.