FIA'nın TFF'yi arattığı gece

FIA'nın Suudi Arabistan GP'deki kararları çok tartışıldı
FIA'nın Suudi Arabistan GP'deki kararları çok tartışıldı

Formula 1’de Suudi Arabistan’da gerçekleşen ilk yarış birçok olaya sahne oldu. Geç çıkan bayraklar, geç gelen kararlar ve pistin yönetilememesi gecenin en utanç verici olaylarıydı. Başlıkta da belirttiğim gibi, FIA TFF’ye rahmet okuttu.

Belki de hemen hemen herkes bu pistin sorunlu olduğunu hafta boyunca yazdı. En azından üzerine biraz daha çalışılması gereken bir pist. Özellikle de organizasyon anlamında üzerine çokça çalışılması gereken bir pist.

Başından beri böyle bir düşünceye sahip olan pistte Formula 2 yarışı olaylı başladı. Théo Pourchaire ve Enzo Fittipaldi'nin dâhil olduğu bir kaza gerçekleşti. Her ikisinin de helikopterle hastaneye taşındığı kazada neyse ki kimseye bir şey olmadı. Tüm bu olaylardan sonra Formula 2 yarışı kısaltıldı çünkü aksi durumda Formula 1 yarışı gecikecekti.

  • Bu kazadan sonra aslında pist ile ilgili herkesin özellikle de planlama içinde olan ekibin tecrübe kazanması gerekiyordu ancak öyle olmadığı Formula 1 yarışında açıkça belli oldu.

Formua 2'de Suudi Arabistan GP'deki kaza
Formua 2'de Suudi Arabistan GP'deki kaza

Startta Mercedesler sağlam bir kalkış yaptı. Charles Leclerc’e arkadan atak yapan Sergio Perez lastiği kilitleyince temas olabilirdi ancak Leclerc’in hamlesi ile daha startta olabilecek bir kargaşa önlendi. Esteban Ocon da agresif kalkış yaptı ve her iki AlphaTauri pilotunu avladı. İlk onda tek yumuşak hamur lastiğe sahip olan Lando Norris de Pierre Gasly’i startta avlamayı başararak ön sıralara yükseldi. Sert hamur ile başlayan iki pilot Carlos Sainz ve Daniel Ricciardo da iyi kalkış yaparak üst sıralara doğru yükseldi.

McLaren-Ferrari savaşı da en az Mercedes-Red Bull savaşı kadar önemli.

Max Verstappen tempoyu artırıp Valtteri Bottas’ı geçince öndeki üçlü yine farkı açmaya başladı. Lewis Hamilton, Max Verstappen ile farkı açmaya çalışsa da tempoları yakın olduğundan Brezilya’daki gibi bir fark açılmadı. Öndeki üçlü farkı açmaya başladığından hâlâ dördüncü sırada bulunan Charles Leclerc de Sergio Perez’i iki saniye kadar farkla tutmayı başarıyordu.

Verstappen ve Hamilton arasındaki tempo analiz verisi
Verstappen ve Hamilton arasındaki tempo analiz verisi

Carlos Sainz ve Daniel Ricciardo üst üste iyi turlar atmaya başladığında pistte DRS aktivasyonu olmadığından geçişten ziyade yerini korumaya çalışıyordu. Carlos Sainz dokuzuncu turda Fernando Alonso’yu geçtiği anda kaosun başladığı ilk olay olan Mick Schumacher’in kazası patlak verdi.

Mick Schumacher ‘Saffer Barrier’ denilen enerji emen ve 22. virajda bulunan bariyerlere arkadan kayma yaşayarak vurdu. Sarı bayrakları çeken yarış kontrol ekibi asıl ve ilk hatayı burada yaptı. Takımlar sarı bayrağı görünce iki Mercedes, Leclerc, Pérez, Norris, Stroll ve Alonso pite gelerek sert hamurlu lastikleri taktılar. Verstappen’e lastik konusunda Bottas’ın yapacağının tam tersinin yapılacağı iletildi bu yüzden Verstappen dışarıda kaldı. Bu oldukça büyük bir riskti aslında. Bu arada yarış güvenlik aracının arkasında devam ederken Vertsappen-Bottas ikilisinin olayı da ekranlara yansıdı.

  • Max Verstappen, Valtteri Bottas’ın güvenlik aracının arkasında kendisini bilerek yavaşlattığını iddia ediyordu. Aslında ekranlara da böyle yansıdı ancak herhangi bir ceza çıkmadı. Bu da gecenin tartışılan bir başka olayıydı.

Esteban Ocon, Pierre Gasly, Daniel Ricciardo ve Carlos Sainz da pite girmeyerek dışarıda kaldı ve böylece gridde pozisyon kazandılar. Max Verstappen bu hamle ile lider olurken, onu Lewis Hamilton ve Valtteri Bottas'ın iki Mercedes'i takip ediyordu. Dördüncü sırada Ocon, beşinci sırada Ricciardo; vLeclerc pitin ardından altıncı sıraya gerilerken, onu Gasly ve Pérez takip etti. Sainz ve Giovinazzi de ilk onu tamamlayan diğer pilotlardı.

Bu ekip böyle turlarken beş tur sonra sevgili FIA bariyerlerin düzeltilemeyeceğine karar vererek yarışta kırmızı bayrak çekti ve durdurdu. FIA burada asıl büyük hatayı yaptı. Eğer kırmızı bayrak çıkacaksa en baştan çıkmalıydı, kaldı ki Formula 1 taktik savaşların olduğu bir yer ve buna bu denli müdahale edilmesi doğru değil.

Başlıkta da yazdığım gibi Türkiye Futbol Federasyonu misali Uluslararası Motorsporları Federasyonu (FIA) da hatalardan ders çıkarmak yerine yine yarış boyunca hatalara devam etti.

Lewis Hamilton’un bol bipli tepkisinin ardından Charles Leclerc de ‘Bu bir şaka mı?’ diyerek tepkisini dile getirdi ancak herkes pit yoluna girerek araçtan çıktı ve yarışın tekrar başlamasını bekledi. Red Bull’a avantaj gibi görünen bu durum aslında Max Verstappen’in aracına takılan orta hamur lastik ile kaybolacaktı.

Mick Schumacher bariyerlerde
Mick Schumacher bariyerlerde
  • On beş dakika süren aranın ardından herkes güvenlik aracının arkasına takılarak piste çıktı. Herkes hareketli bir start beklerken yarış kontrol yine burada yapacağını yaptı ve böyle tehlikeli bir pistte durarak start kararı verdi. İkinci kaos yaklaşıyordu.

Yeniden startta Ocon ve Verstappen Mercedes’leri geride bırakırken daha ilk virajda Lewis Hamilton’u sıkıştıran Max Verstappen’e Lewis Hamilton ‘ne yapmaya çalışıyor bu?’ diye sitem etti. Bunlar olurken arka tarafta da Gasly-Leclerc arasında yaşanan ufak temasa karışan Sergio Perez yarış dışı kalırken, bu olaylardan kaçmak isteyen George Russell da Nikita Mazepin’in arkadan çarpmasına neden oldu. Charles Leclerc de bu olaylarda ön kanadına hasar verdi. Tüm bu yaşananlar ile yeniden kırmızı bayraklar sallandı. Tekrar pite dönüş zamanıydı.

Nikita Mazepin ve Sergio Perez yarış dışı kaldı
Nikita Mazepin ve Sergio Perez yarış dışı kaldı

Valtteri Bottas ve Max Verstappen lastik değiştirerek orta hamura geçerken Charles Leclerc’in de ön kanadı değiştirildi.

  • Bu arada izleyicilerin ‘pembe dizi’ misali izlediği Red Bull-FIA pazarlığı oldukça ilginçti. Yeniden start anında şikanı keserek avantaj sağlayan Verstappen için Red Bull ‘’Ocon’un arkasına geçelim biz.’’ diye elini gösterdi ancak FIA eli gördü ve resti çekti ‘’Lewis’in de arkasına geçiyorsunuz. Pole pozisyonunda Esteban olacak!’’

Tüm bu diyaloglar olurken Mercedes’in sessiz kalması olayı iyice garipleştirdi ancak FIA’nın bu süreci ‘komik’ şekilde yönettiği gerçeği değişmedi.

Sonuç olarak yarışın üçüncü startı Esteban Ocon’un pole pozisyonunda ve arkasında Hamilton, Verstappen, Ricciardo, Bottas, Gasly, Leclerc, Giovinazzi, Sainz ve Vettel ilk on sırası ile tekrar başladı. Orta hamur lastiğin verdiği avantaj ile daha iyi bir çekiş yakalayan Verstappen liderliği hemen aldı ancak bu kez temas olmadan yaşandı tüm bunlar. Sert hamur lastikte olan Charles Leclerc iyi bir kalkış yapamayınca sıra kaybetti.

Sebastian Vettel ve Yuki Tsunoda birinci virajda temas yaşayınca ön kanadını kıran Yuki Tsunoda büyük bir parça yığınını piste dağıtmaya başladı. Temas ile dört sıra kaybeden Sebastian Vettel neyse ki ciddi bir hasar almadan yarışa dönmeyi başardı. İki turluk bir ‘Sanal Güvenlik Aracı’ devreye girdi.

Tekrar yarış başladığında ise Lewis Hamilton Max Verstappen’e yaklaşmaya çalışırken sürekli olarak ‘Sanal Güvenlik Aracı’ ile yarış kesildive duraksadı. Özellikle sert hamurda yarışan pilotlar için sürekli olarak zikzak yaparak lastikleri ısıtmaya çalışmak gerçekten çok zor bir durum olarak ekranlara yansıdı. Hatta Fernando Alonso telsizden pistin tamamen temizlenmesi için güvenlik aracı müdahalesi istedi.

Pistte nihayet tempoların konuşulduğu son on beş tura girdiğimizde aradaki farklar da netleşmeye başladı. Ferrari’nin iki pilotu da Giovinazzi’ye yaklaşarak onu geçmeyi başardığında Ricciardo da dördüncülük için Valtteri Bottas’a karşı direniyordu. Daniel Ricciardo, Valtteri Bottas’a geçildikten sonra temposu da hızla düşmeye başladı ancak damalı bayrağı beşinci sırada görmeyi başardı. Hemen arkasında Pierre Gasly kısmen rahat bir yarış çıkararak Ferrari ikilisini arkada tuttu.

  • Lewis Hamilton’a ilk gerçek geçiş fırsatı 37. turda geldi. DRS ile birinci virajda Max Verstappen’i sıkıştıran Hamilton rakibinin dışarıdan gelerek yerini koruması ile liderliği alamadı ancak bu hamle Max Verstappen’e 5 saniye ceza getirdi.

Hamilton ve Verstappen çarpışma anı
Hamilton ve Verstappen çarpışma anı
  • Dün gece herkesin büyük bir ikilemde kaldığı olay ise 38. turda gerçekleşti. Yerini Lewis’e vermesi istenen Max Verstappen yavaşladı, arkadan gelen Lewis Hamilton da temas ederek kendi ön kanadına zarar verdi. Bu olayın ardından Max Verstappen’e yarış sonrası 10 saniye daha ceza verildi ancak sıra değişmedi.

İlk gelen telemetri verilerinde her iki pilotun da tedirgin şekilde pedallara dokunduğu açıktı ancak düzlük öncesinde Max Vesrtappen’in 69 barlık bir frenleme ile 2.4G’lik kuvvet oluşturması nedeniyle ceza verildi. Her iki pilotun da bu kazada kusuru var aslında ancak en büyük kusur tüm bunlara sebebiyet veren FIA’da. Süreci çok kötü yönettiler.

Diğer yandan yer vermesi gereken pilotun nasıl ve ne zaman yer vermesi gerektiğine dair bir yönetmelik netliği olmadığından öndeki araçlar genellikle kendilerine hangi ‘an’ uygun ise o anı seçiyor. Pilot refleksi olarak bu durum gayet doğal ancak dün iki pilot da o ‘anı’ doğru yönetmedi. Daha kötü sonuçlar da ortaya çıkabilirdi.

Son 12 tur tempo analizi (Hamilton- Verstappen)
Son 12 tur tempo analizi (Hamilton- Verstappen)

Telemetri verilerine baktığımızda ise zaten tempo olarak önde olan Lewis Hamilton’un Max Verstappen’i geçmesi anormal değildi. Kırık kanat ile de pek temposundan bir şey kaybetmeyen Lewis Hamilton geçiş yaptıktan sonra da farkını korudu. Diğer taraftan Esteban Ocon ve Valtteri Bottas’ın mücadelesi de izlenesi idi ancak reji o mücadele yerine Lewis Hamilton’u sürekli olarak ekrana verdi.

Son 12 tur analizi (Ocon - Bottas)
Son 12 tur analizi (Ocon - Bottas)

Esteban Ocon, tempo olarak çok düşük kaldığı Valtteri Bottas karşısında neredeyse son çizgiye kadar direndi ancak podyumu kaçırmaktan kurtulamadı. Günün iyi ismi kesinlikle Esteban Ocon idi, temiz ve kusursuz bir gün çıkardı. Valtteri Bottas da Sergio Perez’in yarış dışı kaldığı günde önemli puanlar alarak takımlar şampiyonasında Mercedes’e tabiri caiz ise ‘can suyu’ verdi.

Ferrari, bu sonuçlar ile üçüncülük avantajını korurken Alpine de AlphaTauri ile farkı açtı. Günün bir diğer sürprizi ise sezon sonunda Formula E’ye transfer olan Antoni Giovinazzi idi. Alfa Romeo’ya 2 puan kazandıran İtalyan pilot Williams’ın puan almadığı haftada Alfa Romeo’yu yaklaştırdı.

Michael Masi’nin derhal görevi bırakması gerektiğini gözler önüne açıkça seren bu yarışta can kaybının olmaması oldukça sevindirici. Pisti tek seferde temizletmeyip araçların içerisine tecrübesiz pist görevlilerini yollayan ve herkesi tehlikeye atan Michael Masi ne düşünüyordu gerçekten merak ediyorum. Durarak startın çok tehlikeli olduğu açıkken neden sürekli bu şekilde karar verdi mesela, çok ilginç. FIA Başkanı Jean Todt bu sene ayrılıyor umarım Michael Masi de bu görevden uzaklaştırılır.

  • 1974’ten bu yana (Clay Regazzoni - Emerson Fittipaldi) son yarışa eşit puanlar ile girilmemişti. Lewis Hamilton ve Max Verstappen bu sezon bize unutulmayacak anlar bıraktı. Kim şampiyon olursa olsun takdiri hak ediyor. Abu Dabi’de savaş son tura kadar devam edecek. İlk çizgiyi önde geçen şampiyonluğunu ilan edecek.

Takımlar sıralaması
Takımlar sıralaması

Pilotlar sıralaması
Pilotlar sıralaması