Taş Tepeler'de 12 bin yıllık sır perdesi aralandı! 30 yeni keşif açıklandı

HABER MASASI
Abone Ol

Türkiye’nin Cumhuriyet dönemindeki en kapsamlı arkeoloji projelerinden biri olan Taş Tepeler, insanlık tarihine dair ezberleri bozmaya devam ediyor. Projenin 5. yılında Şanlıurfa’daki Karahantepe Karşılama Merkezinde düzenlenen bilgilendirme toplantısında, Neolitik Dönem’e ışık tutan 30 yeni buluntu kamuoyuyla paylaşıldı.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Şanlıurfa Valisi Hasan Şıldak, AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Cevahir Asuman Yazmacı, Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar, proje yürütücüsü Prof. Dr. Necmi Karul ve il protokolünün katıldığı toplantıda, ortaya çıkarılan eserlerin bilim dünyasında büyük heyecan yarattığı vurgulandı.

Ölü ritüellerine ışık tutan benzersiz heykel

Bakan Ersoy, Sayburç kazılarında bulunan ve yüzü ağzı dikilmiş biçimde tasvir edilen, ölüm ritüellerini çağrıştıran heykelin, şimdiye kadar bölgede rastlanan sembolik anlatımlardan tamamen farklı bir işlemeden oluştuğunu söyledi.

Sefertepe’de 2025 sezonunda gün yüzüne çıkan iki ayrı insan yüzü kabartması da toplantının dikkat çeken buluntuları arasında yer aldı. Bunlardan biri yüksek, diğeri alçak kabartma tekniğiyle işlenmiş olup, Göbeklitepe ve Karahantepe’deki üsluplardan oldukça farklı bir estetik taşıyor.

Bakan Ersoy ayrıca Sefertepe’de bulunan, çift yüzlü insan motifi işlenmiş siyah serpantin boncuğun bölgenin sembolik dünyasını anlamak açısından önemli bir anahtar niteliğinde olduğunu belirtti.

“Taş Tepeler, dünyanın Neolitik başkenti olacak”

Bakan Mehmet Nuri Ersoy, bölgede elde edilen bulguların, bundan 12 bin yıl önce Anadolu’da yoğun nüfuslu yerleşimler bulunduğunu açıkça gösterdiğini söyledi. Konutlar, kamusal yapılar, gömütler, fırınlar ve besin hazırlama alanlarının tespit edilmesinin, o dönemde gündelik yaşam ile ritüellerin iç içe geçtiğinin en somut kanıtı olduğunu vurguladı.

Ersoy, “Taş Tepeler, hayal ettiğimizden çok daha geniş bir ufka kapı aralamıştır. Bu proje, insanlık tarihine dair tüm kabulleri yeniden şekillendiriyor.” dedi.

Neolitik dönemin sırları çözülüyor

Bakan Ersoy, Taş Tepeler’in yalnızca bir kazı çalışması değil, aynı zamanda Neolitik Dönem’in tüm bilinmeyenlerini açığa çıkarmayı amaçlayan çok katmanlı bir araştırma ağı olduğunu vurguladı.

12 farklı noktada eş zamanlı sürdürülen kazılar arasında Göbeklitepe, Karahantepe, Sayburç, Sefertepe, Harbetsuvan, Çakmaktepe, Yenimahalle, Söğüt Tarlası, Mendiktepe, Yoğunburç ve Gürcütepe bulunuyor.

Yakın zamanda Japonya’dan Altes Prenses Mikasa’nın iştirakiyle Ayanlar Höyükte başlatılan çalışma da projeye dahil edildi.

2025 itibarıyla projede görev yapan bilim insanı ve öğrenci sayısı 219 kişiye, iş birliği yapılan akademik kurum sayısı ise 36’ya ulaştı.

Koruma ve altyapı çalışmaları hız kesmiyor

Ersoy, Göbeklitepe’de Aslanlı Yapı ve C Yapısı’nın restorasyonlarının tamamlandığını, Karahantepe’deki AD Yapısı’nda çalışmaların sürdüğünü, Sayburç’ta bir konut yapısında mimari restorasyonlara başlandığını aktardı.

Göbeklitepe’de yeni karşılama merkezi, Karahantepe’de araştırma merkezi ve kazı evi projelerinde sona gelindiğini de açıkladı.

Göbeklitepe’nin dünya yolculuğu sürüyor

Tanıtım faaliyetlerine ilişkin bilgiler de paylaşan Ersoy, Roma Kolezyumu’nda düzenlenen “Göbeklitepe: Kutsal Bir Yerin Gizemi” sergisinin 6 milyon ziyaretçiyle rekor kırdığını hatırlattı.

2026’da Berlin James-Simon Galeri’de “Toplumun Keşfi: 12.000 Yıl Önce Göbeklitepe ve Taş Tepelerde Yaşam” adlı büyük bir sergi açılacak.

Ayrıca 2026 sonbaharında Londra, 2027 sonbaharında ise Tokyo Ulusal Müzesi’nde Göbeklitepe ve Taş Tepeler temalı yeni sergilerin planlandığı bildirildi.

Toplantının sonunda Bakan Ersoy, projeye katkı sunan yerel yönetimlere, akademik ekiplerine, sponsorlara ve kazı ekiplerine teşekkür ederek Taş Tepeler’in Türkiye’nin bilim dünyasına bıraktığı en büyük miraslardan biri olduğunu vurguladı.

Ersoy, toplantı öncesinde Karahantepe Karşılama Merkezi’nde sergilenen yeni buluntuların yer aldığı özel alanı da ziyaret etti.

Türk Tarih Kurumu bir ilke imza atıyor: Zengin arşivi dijital erişime açılacak
Jurnal.ist